Η αμερικανίδα Ρόζυ Μπέλ Μάνον, αναπολώντας τ΄απομεινάρια της
πρώιμης ζωής της, ανοίγει το σεντούκι των αναμνήσεων της καρδιάς της! Μεθυσμένη
από την υπέροχη μυρωδιά που αναδύει το έγκλειστο -σαράντα χρόνων-, μελάνι και
δημοσιογραφικό χαρτί, συνταράσσεται από δυνατά, ανάμεικτα συναισθήματα, μέσα
από μία ταραχώδης ζωή λίγο πριν το ξέσπασμα του β΄παγκοσμίου πολέμου!
Το 1933 φθάνει στο Παρίσι για να εργασθεί ως ξένη
ανταποκρίτρια στο γραφείο σύνταξης της Paris Courier. To ρομαντικό Παρίσι,
όνειρο -τότε και τώρα- δεκάδων ερωτευμένων ζευγαριών, αποτελεί πλέον ένα
θλιβερό τοπίο, απειλούμενο από έναν επερχόμενο πόλεμο που ήδη σκορπά τον φόβο
και την τρομοκρατία, ιδιαίτερα σε ανθρώπους που βρίσκονται στην κόψη του πολιτικού
μαχαιριού!
Εβραίοι, κομμουνιστές, έγχρωμοι, στοιβάζονται σε
ξενοδοχεία-καταφύγια, ζώντας στο περιθώριο, με ψεύτικα ονόματα και πλαστά
χαρτιά! Ακόμα και παιδιά μεικτών γάμων, αρπάζονται και μετατρέπονται σε
πειραματόζωα ή απελλάσσονται! Και μέσα σ΄αυτό το σκηνικό τρομοκρατίας η
αμερικανίδα (με εβραικές ρίζες από την πλευρά της μητέρας της) δημοσιογράφος
Ρόουζ Μάνον Μπέλ, προσπαθεί να ενταχθεί, βρίσκοντας, -στο Παρίσι αρχικά-, ένα
μικρό διαμέρισμα, αναλαμβάνοντας αποστολές, ως ξένη ανταποκρίτρια.
Σ΄ένα ταξίδι στο Βερολίνο, -γκέτο της πολιτικής προπαγάνδας
και λογοκρισίας- θα γνωρίσει τον θυελλώδη έρωτα, στο πρόσωπο του Εβραίου
χαράκτη, Λεόν. Άπλετο μυστήριο καλύπτει την ζωή του Λεόν, αλλά και την
συμπεριφορά του απέναντι στην Ρόζυ. Όσο αυξάνεται η δημοτικότητα του Χίτλερ και
οι οπαδοί του εξελίσσονται σε μαριονέτες του “μαγικού” του λόγου, τόσο η εβραϊκή της καταγωγή, αποτελεί έναν επιπλέον παράγοντα, που θέτει σε κίνδυνο
την ίδια της την ζωή. Ένας μυστήριος φόνος ενός συγγενικού της προσώπου την
υποχρεώνει να επιστρέψει στο Παρίσι! Ο θάνατος αυτός θ΄αποτελέσει και τον
προάγγελο ενός δυσοίωνου μέλλοντος!
Στο πρώτο μαζικό πογκρόμ εναντίον των Εβραίων στην Γερμανία,
η επονομαζόμενη “Νύχτα των Κρυστάλλων”, θα γίνει και η εσπευσμένη τους
αναχώρηση από το Βερολίνο! Το τελευταίο τρένο για το Παρίσι! Η απεχθής
αντίδραση της μητέρας της -οικογενειακό χαρακτηριστικό τους γνώρισμα-,
θ΄αποτελέσει “κόκκινο πανί” για τους Νεοναζί!
Η σωτηρία τους, βρίσκεται πλέον στην κόψη του ξυραφιού και η
Ρόζι γνωρίζει καλά, ότι η αισχρή αυτή αντίδραση εκ μέρους της μητέρας της,
πραγματοποιείται εσκεμμένα, προκειμένου ν΄αποτρέψει την προσοχή της κόρης της
από τον αγαπημένο της Λεόν και την οικογένειά του! Η πάντοτε τεταμένη σχέση των
δύο γυναικών εντείνεται προκαλώντας ένα χείμαρρο οργής της Ρόζι, στο πρόσωπο
της μητέρα της!
Στα επόμενα χρόνια και ενώ τα σύννεφα του πολέμου απειλούν
ολόκληρη την Ευρώπη, η ζωή της Ρόουζ μοιράζεται, ανάμεσα στην αποκλειστική
κάλυψη της δίκης του αιώνα και στην αποστολή αλληλογραφίας στο Βερολίνο, εκ
μέρους της Αμερικάνικης πρεσβείας. Η αδιάφορη στάση της απέναντι στην Εβραική
της καταγωγή, δεν την αφήνει να συνειδητοποιήσει την τραγικότητα του φόβου να
είσαι Εβραίος, εξακολουθώντας θαρραλέα, να διασχίζει τα σύνορα ως ξένη
ανταποκρίτρια!
H εξιστόρηση των γεγονότων, γίνεται σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση
από την συγγραφέα, χρησιμοποιώντας πετυχημένα, την τεχνική της εναλλαγής
παρελθόντος-παρόντος. Η απεικόνιση του ιστορικού σκηνικού, προήλθε από
προσωπική έρευνα της συγγραφέας, την οποία και πραγματοποίησε μέσα από ταξίδια
της, τόσο στο Παρίσι όσο και στο Βερολίνο.
Με καθαρό δημοσιογραφικό ύφος, αναπαριστά πιστά, την νεφελώδη
πολεμική ατμόσφαιρα, τα όσα φρικιαστικά και συνταρακτικά συνέβησαν. Με διαύγεια
και με μια πολιτική ουδετερότητα, προσφέρει στο αναγνωστικό κοινό, ένα
καταιγιστικό μυθιστόρημα, που συγκινεί και συγκλονίζει!
Για άλλη μια φορά, ο επερχόμενος πόλεμος και οι αποτρόπαιες
συνέπειές του, καταστρέφουν και χωρίζουν οικογένειες, απομυζούν οτιδήποτε
όμορφο και ανθρώπινο, βάζοντας τον άνθρωπο σε μια πιεστική διαδικασία να
επιλέξει πώς, με ποιούς και πού θα συνεχίσει τον βιοποριστικό του αγώνα!
Αυτό περιγράφει και “Το
τελευταίο τρένο για το Παρίσι”, χωρίς μελοδροματισμούς αλλά με μια αξιοπρέπεια,
που αποδεικνύει και την συγγραφική δεινότητα της Michele Zackheim!
