ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ η άποψη της Νατάσας Μουτούση για το βιβλίο «ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ» – ΣΤΙΒΕΝ ΠΡΕΣΣΦΙΛΝΤ – Εκδόσεις Πατάκη

 

"ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ" (GATES OF FIRE)

STEVEN PRESSFIELD Εκδόσεις Πατάκη

Είναι αξιοθαύμαστο το ότι ένας ξένος, Αμερικανός λογοτέχνης, ο Στίβεν Πρέσσφιλντ,κ ατάφερε να αποδώσει τόσο έγκυρα την συγκεκριμένη ιστορική μάχη που έλαβε χώρα το 480 πΧ. στο στενό πέρασμα του Καλλιδρομίου στην Κεντρική Ελλάδα. Βασισμένο με ιστορική ακρίβεια στα γεγονότα και έχοντας μελετήσει επισταμένα  τον Όμηρο, Ηρόδοτο, Θουκυδίδη κλπ, συγγράφει ένα επικό έργο υψηλών προδιαγραφών εμπνευσμένο από την επιτύμβια στήλη, εκεί ακριβώς στο σημείο, όπου είναι θαμμένοι οι πεσόντες.

Ο συγγραφέας "ντύνει" την πραγματική ιστορία με μία ευρηματική μυθοπλασία,τ ης οποίας η αληθοφάνεια συγκλονίζει. Η ρεαλιστική αφήγηση ενός τραυματισμένου αιχμαλώτου, του μοναδικού επιζώντα της μάχης, του Χίονη, είλωτα και κατόπιν βοηθού μαχητή, είναι σπαραχτική. Ο αιχμάλωτος οδηγείται μπροστά στον βασιλιά των Περσών Ξέρξη, ο οποίος, εντυπωσιασμένος από την γενναιότητα που απέδειξαν οι Σπαρτιάτες, ζητάει να πληροφορηθεί λεπτομέρειες της ζωής τους, τις προετοιμασίες πολέμου.... Έτσι, πτυχές, πτυχές, ξετυλίγεται η δραματική αφήγηση του Χίονη.

Γεννημένος στον Αστακό της Ακαρνανίας, αντικρύζει, σε μικρή ηλικία, την πόλη του να καταστρέφεται μετά την επίθεση του Άργους και την οικογένειά του να χάνεται. Περιπλανιέται κάποια χρόνια με μόνη συντροφιά μία επιζήσασα  ξαδέλφη του πριν εγκατασταθεί στη Σπάρτη. Μεγαλώνει μέσα στον αυστηρό Σπαρτιατικό τρόπο ζωής και καταλήγει βοηθός ενός επιφανούς Λακεδαίμονα, τον οποίον ακολουθεί αργότερα στη μάχη στις Θερμοπύλες.

Η αφήγηση, απλή, κατανοητή και απόλυτα κατατοπιστική, μας καθιστά κοινωνούς της μύησης στις πολεμικές τέχνες των νέων παίδων  και της γνωστής σκληρής εκπαίδευσης, όχι μόνον του σώματος, αλλά και, προ πάντων, του πνεύματος.

Διδάσκεται ο φιλοσοφικός τρόπος σκέψης και η πειθαρχία του σώματος και του νου, που μπορεί να "μπλοκάρει" τον φόβο μέχρι της απόκτησης της αίσθησης της αφοβίας. Οι απόλυτες προετοιμασίες πριν τον πόλεμο! Αναφέρεται ο λόγος της επιλογής της Σπάρτης για εγκατάσταση και εκπαίδευση από πολλούς υποστηρίζοντας : "Οι άλλες πόλεις φτιάχνουν μνημεία και ποίηση, ενώ η Σπάρτη άντρες". Θίγεται η δυνατή θέση των γυναικών που έχουν γαλουχηθεί έτσι ώστε να στέκονται στο ύψος των περιστάσεων και να μπορούν να ανταποκριθούν με στωικότητα στις αναπόφευκτες απώλειες των μαχών. Το μεγαλείο της ψυχής για το ιδανικό της Ελευθερίας!

Ο βασιλιάς, Λεωνίδας, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του,θα βαδίσει στη πρώτη γραμμή με τους προσεκτικά επιλεγμένους 300 άντρες του. Όλοι επιφανείς Λακεδαίμονες, οι οποίοι πρέπει να έχουν τουλάχιστον έναν γιό να αφήσουν πίσω, οικογενειακή παρακαταθήκη!

Επτά ολόκληρες ημέρες παλεύουν μακριά από την γενέτειρά τους υπηρετώντας το υπέρτατο αγαθό της δημοκρατίας και της ελευθερίας....να αποτρέψουν την κάθοδο των Περσών. Ρίχνονται στη μάχη με αυταπάρνηση και περίσσια ανδρεία, χωρίς να πτοούνται όταν σκεπάζονται από τα αναρίθμητα βέλη του εχθρού, αλλά σαρκάζονται ότι θα πολεμήσουν "υπό σκιάν". (Διηνέκης, Ηρόδοτος, Ιστορίες) Δημιουργείται μία ανατριχιαστική ατμόσφαιρα αιματηρού πολέμου. Πάνω στη λάσπη και το αίμα, που ρέει, στοιβάζονται τα πτώματα των ενδόξων μαχητών νικημένα από τα χιλιάδες βέλη του Πέρση, αφού κατάφεραν να του προξενήσουν αναπάντεχη αντίσταση και απώλεια ανδρών.

Ηττημένοι, αλλά ήρωες... Ολοζώντανη η στιγμή που οι Σπαρτιάτες, πριν την τελική πτώση, παλεύουν να περιμαζέψουν το λαβωμένο θανάσιμα σώμα του βασιλιά τους. Οι περιγραφές καθιστούν τον αναγνώστη αυτόπτη μάρτυρα στο πεδίο της μάχης. Μίας μάχης άνισης που παραπέμπει στον αγώνα του Δαβίδ με τον Γολιάθ! "Ο Στίβεν Πρέσσφιλντ δεν ήταν στις Θερμοπύλες το 480 ΠΧ., αλλά, όταν τελειώσετε το βιβλίο, θα νομίζετε ότι ήταν, και εσείς μαζί!"(εξώφυλλο) 

Μπορεί οι λεπτομερείς, αλλά απαραίτητες, περιγραφές στις πρώτες σελίδες κυρίως, να κουράζουν κάποιους αναγνώστες, αλλά το έργο αυτό απευθύνεται στους λάτρεις του αυθεντικού ιστορικού μυθιστορήματος και τους ανταμείβει! Εξ ‘άλλου δεν είναι τυχαίο που διδάσκεται ως σημαντικό μάθημα σε πολλές Στρατιωτικές Ακαδημίες του εξωτερικού!

"ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ" είναι ένα κλασικό βιβλίο πλέον, διεθνώς αναγνωρισμένο πολλά χρόνια από την πρώτη έκδοσή του και με μία εξαιρετική μετάφραση στην Ελληνική Γλώσσα!

Νατάσα Μουτούση

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

 

Γράφει η Γιούλη Τσακάλου για το βιβλίο «Φιορ ντ’ αμόρε» Γιώτα Γουβέλη - Εκδόσεις Διόπτρα

 

Κριτική της Γιούλης Τσακάλου για το βιβλίο

«Φιορ ντ’ αμόρε / Γιώτα Γουβέλη» Εκδόσεις Διόπτρα  στην Εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος 24/05/2021

Μια κρυφή πτυχή του ελληνικού The crown, τέλη του 19ου αιώνα, ξεδιπλώνεται στο νέο βιβλίο της Γιώτας Γουβέλη.

Το πρώτο πράγμα που σκέφτεται κανείς όταν παίρνει στα χέρια του το Φιορ ντ’ αμόρε της Γιώτας Γουβέλη είναι πώς τόλμησε μια Ελληνίδα συγγραφέας να ασχοληθεί με μια υπόθεση του ελληνικού The crown. Συνδεδεμένη με πολιτικές αντιπαλότητες και διχασμούς, η ιστορία της ελληνικής βασιλικής δυναστείας εξακολουθεί να αποτελεί ευαίσθητο θέμα, συναισθηματικά φορτισμένο και καθόλου απαλλαγμένο από τον φανατισμό με τον οποίο  συνηθίζουμε να προσεγγίζουμε την ιστορία μας σαν λαός. Σε σχετική ερώτηση, η συγγραφέας απάντησε πως δεν μπόρεσε να αντισταθεί όταν έπεσε τυχαία πάνω σ’ αυτό το θέμα.

Πράγματι, η ιστορία της μικρής αδελφής του βασιλιά Γεώργιου Α΄ είναι από μόνη της μια συγκλονιστική υπόθεση με μυθιστορηματικές διαστάσεις, άγνωστη στους περισσότερους από μας. Και είναι απορίας άξιο το γιατί έμεινε στο παρασκήνιο της ιστορίας παρότι μεγάλο μέρος της διαδραματίστηκε στην Ελλάδα, στο Μον Ρεπό της Κέρκυρας. Μια δραματική ερωτική ιστορία που έχει όλα τα χαρακτηριστικά της εποχής στα τέλη του 19ου αιώνα, της περιβόητης βικτωριανής εποχής, συνέχεια της σκοτεινής περιόδου που έχει εμπνεύσει μερικά από τα μεγαλύτερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας όπως Το άλικο γράμμα του Χόθορν. Πατριαρχία, καταπίεση, γυναικεία υποτέλεια, ακραίος πουριτανισμός, στοιχεία που λειτουργούν σαν ιδανικό προσάναμμα για να αναφλεγούν δυνατά πάθη, απεγνωσμένα συναισθήματα, μοιραίοι έρωτες.

Παράλληλα με την πραγματική ιστορία, αναπτύσσεται και η μυθοπλασία χωρίς ωστόσο να αλλοιώνει στο παραμικρό τα ιστορικά γεγονότα, τα οποία αναφέρονται αυτούσια, τεκμηριωμένα, συνταρακτικά μέσα στην τραγικότητά τους. Με έναυσμα την πραγματική ιστορία, η συγγραφέας καταφέρνει να αποδώσει με αξιοθαύμαστη παραστατικότητα την τοιχογραφία της εποχής και ο αναγνώστης καταβυθίζεται στον χρόνο, αφουγκράζεται τους ψιθύρους πίσω από τις κλειστές πόρτες του παλατιού, νιώθει στο κορμί του το τράνταγμα της άμαξας και τον ήχο των οπλών των αλόγων καθώς καλπάζουν ανάμεσα στις θημωνιές για να φυγαδεύσουν τους απελπισμένους εραστές.

Μολονότι πολύ διακριτικά, η συγγραφέας καταφέρνει να αποδώσει τα χαρακτηριστικά στοιχεία της προσωπικότητας των ιστορικών προσώπων. Ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄, ζωηρός και πλακατζής όπως περιγραφόταν από τους συγχρόνους του, χαρακτήρας διαλλακτικός και προσηνής, δεν διστάζει ωστόσο να δείξει το σκληρό του πρόσωπο όταν θεωρεί πως θίγεται η τιμή της οικογένειας και, κυρίως, κινδυνεύει ο θρόνος της. Η μικρή του αδελφή, με την υποτακτικότητα των γυναικών της εποχής, σπαρταρά κάτω από την καταπίεση της εξουσίας, αντρικής, βασιλικής, κοινωνικής, αλλά ο έρωτας που κυριεύει τη νεανική της καρδιά της δίνει το σθένος να αντισταθεί και να διεκδικήσει την αγάπη. Οι γονείς τους, βασιλείς της Δανίας, σκιαγραφούνται επίσης ως χαρακτηριστικοί μονάρχες της εποχής, με πρωταρχικό τους μέλημα τη διαφύλαξη της εξουσίας. 

Ο τύπος τους αποκαλεί “Τα πεθερικά της Ευρώπης” μια που κατάφεραν να παντρέψουν τις δυο μεγαλύτερες κόρες τους με τους διαδόχους της Αγγλίας και της Ρωσίας και να ανεβάσουν τον γιο τους στον θρόνο της Ελλάδας. Όταν έρχεται όμως η σειρά της μικρότερης κόρης τους, βρίσκονται αντιμέτωποι με την απειλή ενός αδιανόητου σκανδάλου, που αν ξεσπάσει θα τινάξει στον αέρα τη λαμπρή τους πορεία. Διάσπαρτα μέσα στην αφήγηση, αποσπάσματα από τη Μικρή γοργόνα, του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν λειτουργούν ως ιντερμέδια και προοικονομούν τις εξελίξεις. 

Ο ίδιος ο αγαπημένος παραμυθάς όλων των εποχών εμφανίζεται στην αρχή του βιβλίου να αφηγείται το παραμύθι του στην πριγκίπισσα, ακόμα ένα πραγματικό στοιχείο μια που ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν όντως σύχναζε από την παιδική του ηλικία στη βασιλική αυλή της Κοπεγχάγης και διάβαζε ο ίδιος τα παραμύθια του στη βασιλική οικογένεια. Στα παραλειπόμενα στο τέλος του βιβλίου αναφέρεται μάλιστα πως οι φήμες τον ήθελαν νόθο γιο του βασιλιά Φρειδερίκου ΣΤ΄.

Πρέπει να σημειωθεί όμως πως όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν παρά τον καμβά πάνω στον οποίο η συγγραφέας κεντά τα θέματά της που έχουν να κάνουν με την διαχρονική υπόσταση του ανθρώπου, τον έρωτα, τον φόβο του θανάτου, την απόρριψη, την απατηλή γοητεία της αυταπάτης που όταν αποκαλύπτεται συνταράσσει συθέμελα το παρελθόν και το παρόν του καθενός μας. 

Η πλοκή παρασύρει τους ήρωες του μυθιστορήματος στην αρχοντική Ζάκυνθο του 19ου αιώνα, όπου η Ενετοκρατία και στη συνέχεια η Αγγλοκρατία έχουν αφήσει βαθύ το αποτύπωμά τους στην κοινωνία των Επτανήσων για μεγάλο διάστημα αφότου ενώθηκαν με την Ελλάδα. Ανάμεσα στα σινικά τείχη των τάξεων που διαχωρίζουν αυστηρά τους ποπολάρους και τους αστούς από τους ευγενείς, διαδραματίζονται οι ζωές των ηρώων της Γιώτας Γουβέλη, ο καθένας με τα πάθη και το δράμα του. 

Η ατμόσφαιρα της εποχής και οι γλαφυρές περιγραφές του ζακυνθινού τοπίου πριν τους σεισμούς του 1893 που αλλοίωσαν την όψη του νησιού, μαρτυρούν την ενδελεχή έρευνα της συγγραφέως ώστε να αποδώσει με εντυπωσιακή αληθοφάνεια την ιστορία της.       

Γιούλη Τσακάλου

Ελεύθερος Τύπος

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ

    

 

 

Γράφει η Γιούλη Τσακάλου για το βιβλίο «Πολυξένη» Πένυ Παπαδάκη - Εκδόσεις Ψυχογιός

Πολυξένη – Πένυ Παπαδάκη – Εκδόσεις Ψυχογιός

Η κυρία Πένυ Παπαδάκη για άλλη μια φορά μας χάρισε όμορφες αναγνωστικές στιγμές.

4 χρόνια αποχής δική της 4 χρόνια  αναμονής  δική μας! Είναι μία συγγραφέας που κάνει βουτιά στη ψυχή των ηρώων της και τολμά να θίξει κοινωνικά θέματα με έναν τρόπο αιχμηρό αλλά και τρυφερό συνάμα. Δείχνει να γνωρίζει καλά τους ανθρώπους και τα πάθη τους κι όπως η ίδια έχει δηλώσει, μέσω της συγγραφής αποδίδει την δικαιοσύνη που θα ήθελε να υπάρχει. Σ'αυτό το βιβλίο η δικαιοσύνη πρωταγωνιστεί με έναν ευφυή τρόπο και η Πολυξένη μέσω της συγγραφέως, θα την αποδώσει όπως της αρμόζει.

Ένα βιβλίο συναρπαστικό, συγκινητικό, η λιτότητα της έκφρασης,   υπάρχει  σε όλη την ανάπτυξη της ιστορίας, μπορεί να οδηγήσει τους αναγνώστες σε αλυσιδωτές σκέψεις  με πολλαπλά νοήματα. ευθύνη όλων μας οι επιλογές μας.

Τα λάθη για τα οποία είμαστε υπαίτιοι ή ακόμα κι εκείνα που πληρώνουμε γιατί αφεθήκαμε με όλη μας την ψυχή σε κάτι. Γρήγορες εναλλαγές, έντονες περιγραφές!! Μια ιστορία γεμάτη αποχωρισμούς, δάκρυα, θλίψη και συναίσθημα, όμως τόσο ελπιδοφόρα και αισιόδοξη!

Παρακολουθούμε την ιστορία του βιβλίου μέσα από τα μάτια της Πολυξένης. Το παράθυρο της ψυχής της που ανοίγεται μπροστά μας είναι το δικό της παράθυρο  βλέπει από μέσα, από το εσωτερικό της, ως έγκλειστη, απομονωμένη. Η Οδύσσεια της Πολυξένης είναι μια γυναικεία Οδύσσεια και δεν αναζητά το κλέος σε αυτήν. Η Οδύσσεια της είναι προσωπική, συναισθηματική, υποκειμενική, καθώς αυτό που αναζητά να της χαρίσει είναι η ανακάλυψη και οικοδόμηση του εαυτού της.

Η Πολυξένη, σε όποιο χρώμα και φυλή και αν ανήκει, μαθαίνει πως δικαιούται να πλέει στη θάλασσα της γνώσης, της εμπειρίας, της δημιουργίας, όσο μικρή ή όσο μεγάλη κι αν αισθάνεται πως είναι.

Συμπορεύεσαι σε όλες τις δυσκολίες που συναντά και δένεσαι!!, διαβάζοντας ανακαλύπτεις ακόμα και συναισθήματα που θεωρούσες πως δεν υπήρχαν και όμως γεννήθηκαν συναρπάζοντάς μας! με έκαναν να αγωνιώ και να περιμένω με ανυπομονησία να ανακαλύψω την τελική έκβαση των γεγονότων που συγκλόνιζαν τη ζωή της! μετά από κάθε κεφάλαιο ένοιωθα αυτό το αίσθημα ικανοποίησης, της ζεστασιάς και της λύτρωσης όταν όλα καταλήγουν εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν, εκεί που η οικογένεια κλείνει όλες τις πληγές της ζωής !!

 

 

Ολοκληρώνοντας την ανάγνωση του βιβλίου μου άφησε μια γλυκόπικρη γεύση απορρέοντας όμως μια αγνή τρυφερότητα, ενώ συνάμα μου περνούσε και διδακτικά μηνύματα! Όλα αυτά πραγματικά με μάγεψαν και μπορώ να πω πλέον με βεβαιότητα ότι η ζωή κυλάει, παρασύροντας ότι βρει μπροστά της συγχωρεί εξαγνίζει, ξεπλένει παλιά κρίματα αλλά ποτέ δεν γυρνάει πίσω!

Εύχομαι αυτή η συγγραφική ψυχή να αντέχει.. πάντα να μας ταξιδεύει. Συγχαρητήρια στη συγγραφέα μας !!

Πένυ Παπαδάκη, άξιζε η αναμονή!

Γιούλη Τσακάλου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ  (ομάδα)

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ (blog)

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ