Αποκλειστική συνέντευξη της συγγραφέως κυρίας Λίτσας Καραμπίνη στη Γιούλη Τσακάλου, ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ!!

Καλωσορίζουμε  στο blog της ομάδας μας  ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ την κυρία Λίτσα Καραμπίνη!!

Κυρία Καραμπίνη .. αρχίσατε κάποια στιγμή να γράφετε επειδή θέλατε να εκφράσετε κάποια πράγματα ή το γράψιμο ήταν πάντα κομμάτι της  ζωής σας;

Γράφω από παιδί, από τότε που κρυφοκοίταζα τον κόσμο με σκανταλιάρικο βλέμμα. Μεγαλώνοντας μπερδεύτηκα. Τώρα, πού βρισκόταν ο κόσμος, μέσα μου ή έξω μου; Έτσι, συνέχισα να γράφω για να ξεμπερδέψω το κουβάρι. Και το μέσα και το έξω μου. Μεγάλωσα κι άλλο… κι άλλο… ώσπου κατάλαβα ότι γερνάω. Γερνάω και γράφω και ξεμπερδεύω ακόμη κουβάρια, κομμάτια της ζωής μου που περιμένουν την ώρα της γραφής μήπως και ξεμπερδευτούν. Κι είναι κάτι φορές που σκέφτομαι, βρε, τέτοιο μπέρδεμα… μπας και μου κάνουν πλάκα τα κουβάρια;

Όταν με το καλό αρχίζετε ένα νέο βιβλίο, τι σκέφτεστε πρώτα, να γράψετε κάτι αρεστό στους αναγνώστες ή να γράψετε κάτι που αρέσει σε εσάς, βγάζοντας τα  δικά σας συναισθήματα και απόψεις και ποια είναι τα κριτήριά σας;

Θα σου πω πρώτα για το χρονογράφημα το οποίο γράφω κάθε εβδομάδα σε μια στήλη που διατηρώ στην εφημερίδα Αττικό Βήμα. Το θέμα πρέπει να αφορά στην επικαιρότητα. Οπωσδήποτε να κεντρίζει και μένα, αλλά να εκφράζει πάντα τη φωνή του καταπιεσμένου πολίτη. Έχει άλλους κανόνες το χρονογράφημα. Με το μυθιστόρημα είναι αλλιώς. Ο εκδότης και στην συνέχεια ο αναγνώστης θα εγκρίνει ή θα απορρίψει το βιβλίο μου, τις ιδέες, τα βιώματα, τα συναισθήματα που δραπετεύουν από μέσα μου και κρύβονται κάτω από τις τυπωμένες λέξεις. Εδώ, το ρίσκο είναι δικό μου και αυτό μου δίνει την αίσθηση της ελευθερίας. Να γράψω για ό,τι με συγκινεί, ό,τι με θυμώνει, ό,τι με πονάει κι εντέλει να γράψω εκείνο ακριβώς που θέλω εγώ την συγκεκριμένη στιγμή που γεννιέται μέσα μου η ιδέα ενός καινούριου βιβλίου.

Οι ήρωες δημιουργούνται στο μυαλό σας εξ αρχής ή στην πορεία, ανάλογα με την εξέλιξη του βιβλίου;

Προηγείται το θέμα της ιστορίας, τουλάχιστον αυτό μου συμβαίνει μέχρι στιγμής. Ακολουθούν - εξ αρχής πάντα - οι χαρακτήρες. Ο καθένας έχει κάποιο λόγο ύπαρξης στην ιστορία, πράγμα που σημαίνει πως ξεκινάει μ΄ ένα βασικό προφίλ το οποίο βέβαια εξελίσσεται μέσα από την πλοκή. Αλλά και η εξέλιξή τους, σχεδόν πάντα, είναι προδιαγεγραμμένη.

Πόσο χρόνο θεωρείτε ότι χρειάζεται συνήθως ένας συγγραφέας για να ολοκληρώσει ένα βιβλίο;

Δεν υπάρχει στάνταρ χρόνος γενικά για τους συγγραφείς, αλλά ούτε καν για όλα τα βιβλία του ίδιου συγγραφέα. Γράφοντας μια ιστορία συχνά χρειάζεται κανείς να ψάξει, να διαβάσει, να ερευνήσει, ακόμη και να ταξιδέψει για να τεκμηριώσει πληροφορίες που θα συμπεριλάβει στο βιβλίο του ώστε να μην διαταράξει την αληθοφάνεια της ιστορίας του. Εμένα, συνήθως, μου αρκεί ένας χρόνος ή και κάτι περισσότερο για να ολοκληρώσω ένα βιβλίο. Ωστόσο, το τελευταίο, αυτό που γράφω τώρα, ή που θα έπρεπε ήδη να συνεχίζω να γράφω, μου έφαγε εννέα ολόκληρους μήνες να μελετήσω μια ασθένεια και τις συμπεριφορές που εκφράζονται μέσα απ΄ αυτήν, γιατί από την ασθένεια αυτή πάσχει η κεντρική ηρωίδα και βέβαια εκεί στηρίζεται και ο ιστός της ιστορίας.

Έχουν κάτι κοινό οι  ήρωές σας από τον χαρακτήρα σας, ή είναι κάτι που αποφεύγετε;

Το αποφεύγω όπως ο διάβολος το λιβάνι. Αλλά τί κακό μπορεί να κάνει το λιβάνι στο διάβολο; Από τη μια οι πιστοί λιβανίζουν, από την άλλη ο διάβολος χορεύει.

Υπάρχει κάποιο βιβλίο που το γράψατε ορμώμενη από δικά σας συναισθήματα, κάτι σαν να κάνατε κατάθεση ψυχής;

Ναι, το «Γεννημένη ξανά» ένα βιβλίο που αναφέρεται στην υιοθεσία. Υιοθετημένη η ίδια και γνωρίζοντας το θέμα από μέσα θέλησα να ρίξω άπλετο φως στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των υιοθετημένων ατόμων αλλά και στις σχέσεις τους  με τους θετούς και τους φυσικούς γονείς. Ε, δεν θα το πιστέψεις Γιούλη μου, δυσκολεύτηκα αφάνταστα, τόσο όσο με κανένα άλλο μου βιβλίο.

 περισσότερα για το βιβλίο εδώ

Ζείτε μια απλή ζωή με τον σύζυγό σας. Την όλη επιτυχία της καριέρας σας πώς την εκλαμβάνετε εσείς και πόσο σας έχει επηρεάσει;

Ποια επιτυχία, ματάκια μου; Επιτυχία για ένα συγγραφέα είναι να τον διαβάζουν μετά από διακόσια χρόνια. Όσο αυτό δεν το έχει σίγουρο, δεν δικαιούται να μιλάει για επιτυχία. Άλλωστε, έχω μάθει πλέον καλά τα σκαμπανεβάσματα της ζωής και σε καμία περίπτωση δεν θα τους επέτρεπα να διαταράξουν τη γαλήνη, την αρμονία, την ισορροπία της ζωής μου, δώρα πολύτιμα των χρόνων που κουβαλάω στην πλάτη μου. Και ξέρεις κάτι; Αν μιλάμε για επιτυχία, αυτή είναι η επιτυχία μου.

Τι μπορεί να περιμένει κάποιος από μια κοινωνία που η λογοτεχνία είναι μομφή και που οι εκδότες δεν δέχονται καν να κοιτάξουν βιβλία κάτω από 350 σελίδες αδιαφορώντας για το περιεχόμενό τους;

Ναι, μου έχει τύχει. Δεν με ξενίζει πια. Ζούμε τον αιώνα του περιτυλίγματος. Κάπου πίσω, μακριά ενταφιάσαμε το περιεχόμενο και σουλατσάρουμε μ΄ ένα κουτί στα χέρια μας, χωρίς μποναμά, αλλά με αστραφτερό περιτύλιγμα. Κι έχει γούστο να πούμε πως φταίει η λογοτεχνία! Εκείνη κάνει ό,τι έκανε πάντα. Αντικατοπτρίζει την κοινωνία.. Μια κοινωνία που μαραίνεται και σαπίζει μέρα με τη μέρα. Μια κοινωνία σε κρίση και όχι μόνο οικονομική.  Και τι να γίνει τώρα; Δεν ξέρω. Μήπως να καταργούσαμε τη λέξη «κοινωνία» και στη θέση της να αναφέραμε ο καθένας τους ανθρώπους που γνωρίζει, μαζί και τον εαυτό του; Και να λέγαμε, ας πούμε, εγώ, εσύ, η συμπεθέρα μου, ο τσαγκάρης, η γριά, ο γιατρός, ο δάσκαλος… μαραινόμαστε και σαπίζουμε μέρα με τη μέρα, βρισκόμαστε σε κρίση και όχι μόνο οικονομική… Είδες, μια λέξη, μια ένοχη λέξη να αλλάζαμε μόνο και ίσως τότε να άλλαζε κι ο κόσμος μας και η λογοτεχνία να έπαυε να είναι μομφή.

Ποιο είναι το μέλλον της ελληνικής λογοτεχνίας; Υπάρχουν κατά την άποψη σας συγγραφείς που έχουν δείξει πως μπορούν να παραμείνουν τα βιβλία τους στην ιστορία και γιατί όχι να γίνουν κλασικά αναγνώσματα;

Βεβαίως και υπάρχουν σήμερα πολλοί αξιόλογοι συγγραφείς. Όμως κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν θα διαβάζονται και από τις επόμενες γενιές γιατί αυτό δεν εξαρτάται μόνο από την αξία των βιβλίων που γράφονται σήμερα, αλλά και από το επίπεδο των αναγνωστών που θα διαβάζουν τότε.

Στον τόπο μας υπάρχουν τα ευπώλητα βιβλία και τα λιγότερο εμπορικά, αυτά που τις περισσότερες φορές είναι αξιόλογα αλλά, για κάποιους λόγους, δεν συγκαταλέγονται στα ευπώλητα. Πότε εσείς νομίζετε πως ένα βιβλίο γίνεται ευπώλητο και γιατί;

Έχω διαπιστώσει ότι τα περισσότερα από τα ευπώλητα βιβλία είναι αξιόλογα και δικαίως γίνονται ευπώλητα. Κάποια άλλα πουλάνε γιατί του συγγραφέα το όνομα είναι πρώτο στη μαρκίζα (μεταφορικά ή πραγματικά), γιατί ο συγγραφέας είναι γνωστός από άλλες του δραστηριότητες, ή είναι δημόσιο πρόσωπο, ή βγάζει τα άπλυτα στη φόρα όσων τον εμπιστεύτηκαν, ή για χίλιους δυο άλλους λόγους που καμία σχέση δεν έχουν με τη λογοτεχνία. Μπορείς να τους πεις και συγγραφείς  «της αρπαχτής». Εγώ, αν με ρωτήσεις, ζηλεύω τους πρώτους. Τους άλλους, ούτε ψήλους στον κόρφο μου. Φοβάμαι πολύ την κατρακύλα που έπεται της αρπαχτής.

Τα δικά σας βιβλία, αυτά που διαβάσαμε και αγαπήσαμε τους ήρωες τους μέσα από τις σελίδες τους, εσείς που τα καταστάσετε; Ή πού θα θέλατε να τα κατατάξει ένας ειδικός;

Διαβάζοντας ένα από τα μυθιστορήματά μου έχεις στην αρχή την αίσθηση ότι κολυμπάς παρέα με τους ήρωές μου στον αφρό και παίζεις με τα κυματάκια, ώσπου αντιλαμβάνεσαι ότι σου έχω κάνει πατητή και πνίγεσαι στο βούρκο του βυθού μαζί τους. Μα δεν μπορώ να πω ότι λυπάμαι, ούτε εκείνους ούτε εσένα, για την αίσθηση πνιγμού την οποία οι λέξεις μου δημιουργούν. Εγώ η ίδια, αυτή την αίσθηση, την ένιωσα πολλές φορές στην ζωή μου και πίστεψέ με, λειτούργησε πάντα θεραπευτικά, εξαγνιστικά.  Τα κείμενά μου, λοιπόν, έχουν την τάση να σε ταξιδεύουν μέσα σου. Όσο για τον «ειδικό» αν είναι ταξιδιάρης, θα ξέρει και πού να τα κατατάξει.

Υπάρχει κάτι που σας κάνει να θυμώνετε με τους ανθρώπους;

Στην ηλικία που βρίσκομαι έχω πάψει πλέον να θυμώνω ή να εκπλήσσομαι με τους ανθρώπους.

Συνήθως πώς περνάτε την μέρα σας; Είστε μητέρα, σύζυγος και εργαζόμενη γυναίκα. Πώς κατανέμετε τον χρόνο σας;

Δεν είμαι εργαζόμενη, είμαι σύζυγος, μητέρα και γιαγιά. Τον χρόνο μου προσπαθώ να τον απολαμβάνω ό,τι κι αν κάνω. Μου αρέσει να ψαρεύω με τον άντρα μου κι ύστερα να καλώ φίλους να φάμε παρέα τα ψαράκια. Μου αρέσει πολύ να μαγειρεύω. Μου αρέσει να φτιάχνω πράγματα με τα χέρια μου. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια φτιάχνω σαπούνια, απορρυπαντικά, καλλυντικά για την οικογένειά μου και τις οικογένειες των παιδιών μου. Στα σπίτια μας πλέον τίποτα χημικό δεν υπάρχει. Αλλά εκείνο που μου αρέσει περισσότερο είναι να απομονώνομαι και να γράφω.

Το καινούργιο σας βιβλίο με τίτλο «Κορόιδα… σας την έσκασα» πραγματεύεστε την έννοια της ελευθερίας, εσείς τι νόημα της δίνετε;

 περισσότερα για το βιβλίο εδώ

Η εσωτερική ελευθερία είναι μια βασική ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης. Αν εθελοντικά υποδουλώνεσαι στα «θέλω» και τα «πρέπει» των άλλων, ή από αδυναμία ή γιατί έτσι σε βολεύει, χάνεις την εσωτερική σου αρμονία, αποπροσανατολίζεσαι, χάνεις τον δρόμο σου και τον εαυτό σου μαζί. Και όπως όλοι γνωρίζουμε, σε κανένα επίπεδο η ελευθερία δεν χαρίζεται. Θα δώσεις μάχες για να την κατακτήσεις. Θα χάσεις και θα κερδίσεις.  Και εδώ τίθεται το ερώτημα. Πόσο μεγάλη ή μικρή δόση ελευθερίας αντέχει ο καθένας μας να κουβαλάει στην καμπούρα του; Νομίζω πως η κεντρική μου ηρωίδα έχει μια απάντηση γι αυτό.

Πιστεύετε ότι εμείς οι ίδιοι χτίζουμε τους τοίχους της φυλακής μας και τελικά ποια είναι η απάντηση στο ερώτημα που έχετε γράψει και στο οπισθόφυλλο του βιβλίου σας «Μια ψυχή που έμαθε να ζει μες το κελί, μπορεί ν’ αναπνέει ακόμη κι έξω απ’ το κελί της;»

Ότι μπορεί, ναι, μπορεί, αλλά το θέμα είναι πόσα θα χρειαστεί να ξεσκαρτάρει από μέσα της αυτή η ψυχή για να μπορέσει να ζει και ν΄ αναπνέει ακόμη κι έξω απ΄ το κελί της!

Τι πιστεύετε για την σημερινή Ελληνίδα; Έχει χρόνο να διαβάσει, να ξεκουραστεί;

Ας μην το γενικεύουμε, υπάρχουν γυναίκες που δεν έχουν καθόλου ελεύθερο χρόνο, κυρίως με τις τρέχουσες εργασιακές συνθήκες.  Άλλες πάλι, έχουν άλλες προτεραιότητες, άλλες ασχολίες, άλλες συνήθειες. Σε κάθε περίπτωση όμως, αν το αγαπάς το διάβασμα, τον χρόνο θα τον βρεις.

Τι σχέση έχετε με τους αναγνώστες; Προσπαθείτε να έχετε κάποια καθημερινή επαφή με mail, με μηνύματα ή περιμένετε απλώς να τους γνωρίσετε στις παρουσιάσεις που κάνετε; Τι σας λένε γενικώς;

Παρότι δεν είμαι αρκετά εξωστρεφές άτομο - ίσως γι αυτό δεν είμαι εξοικειωμένη επαρκώς με τα κοινωνικά δίκτυα - προσπαθώ να επικοινωνώ με τους αναγνώστες μου, με όποιο τρόπο επιλέγουν εκείνοι και ακούω πάντα με ενδιαφέρον την γνώμη τους. Όταν δε, τους συναντώ στις παρουσιάσεις μου χαίρομαι σαν να ανταμώνω φίλο απ΄ τα παλιά και εκφράζω τη χαρά μου σαν μικρό παιδί. Είναι αυτή η αίσθηση της μέθεξης ανάμεσά μας που δημιουργείται κάθε φορά που κάποιος με πλησιάζει να μου πει ότι έχει διαβάσει κάποιο βιβλίο μου. Και με εντυπωσιάζει όταν αναφέρονται σε κάποιον ήρωα ή σε μια συγκεκριμένη σκηνή κάποιου απ΄ τα βιβλία μου που έχει κυκλοφορήσει αρκετά χρόνια πριν.

Εγώ από τα χρόνια που ασχολούμαι με τους συγγραφείς, από τις δια ζώσης και όχι μόνον επαφές που έχω μαζί τους, έχω κατασταλάξει πως είναι ιδιαίτερα άτομα. Πολύ πιο φευγάτα, άνθρωποι με διαφορετικό τρόπο σκέψης, πολλές φορές κλεισμένοι, περιχαρακωμένοι θα έλεγα στις σκέψεις τους. Αλήθεια πιστεύετε ότι ισχύει κάτι τέτοιο, συμφωνείτε με αυτή την άποψη;

Καλέ, μην ντρέπεσαι, πες το. Είναι κοινό μυστικό. Άνθρωποι με βεβαρυμένο ψυχολογικό παρελθόν είμαστε όλοι μας. Ε, αν τύχει και δρέψουμε και κάνα κοτσάνι δόξας… Αν κι εμένα δεν με ενοχλούν οι περιχαρακωμένοι στην σκέψη τους γιατί είναι και οι άλλοι που περιφέρονται παντού και ομιλούν επί παντός.

Τώρα, κυρία Καραμπίνη, τι καινούργιο ετοιμάζετε;

Ένα βιβλίο εντελώς διαφορετικό απ΄ ό,τι έχω γράψει μέχρι τώρα, το οποίο, δεν τολμώ ν΄ ανοίξω το αρχείο του στον υπολογιστή γιατί μου ρίχνει κάτι μπινελίκια… Βλέπεις, είναι τώρα κάτι μήνες που το έχω εγκαταλείψει χωρίς πλοκή, χωρίς κορύφωση, χωρίς λύση και σεργιανίζω, η άσπλαχνη, ταχταρίζοντας το νεογέννητο «κορόιδα… σας την έσκασα» που όπως και να το κάνουμε,  ευτύχισε να δει και το φως του κόσμου τούτου. Ενώ το άλλο μου, το αγέννητο…

Κυρία Καραμπίνη σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την όμορφη κουβέντα μας και σας εύχομαι το νέο σας βιβλίο να έχει την επιτυχία που προσδοκείτε!

Κι εγώ σ΄ ευχαριστώ, με την καρδιά μου.

 Περισσότερα για τη συγγραφέα μας εδώ 

ΓΙΟΥΛΗ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ