Αποκλειστική συνέντευξη του κ. Γεωργίου Παπαδόπουλου - Κυπραίου στην κ. Γιούλη Τσακάλου, ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος Κυπραίος

Ο Κύπριος εκδότης & Συγγραφέας  κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος ήταν για εμένα πάντα ο άνθρωπος με πολύ καλή γνώση της Ελληνικής γλώσσας αλλά και άνθρωπος που πέρασε ώρες και ώρες διαβάζοντας βιβλία. Η εμπειρία του πιστεύω πολύ μεγάλη !!

Ιδρυτής των εκδόσεων Διόπτρα από το 1978 τριάντα εννέα χρόνια επιτυχημένης εκδοτικής δραστηριότητας έχει εκδώσει εκατοντάδες τίτλους βιβλίων!

Νοιώθω πολύ συγκινημένη που δέχτηκε να μοιραστεί τις σκέψεις του μαζί μας και τον ευχαριστώ θερμά γι’ αυτό.

- Κύριε Παπαδόπουλε γνωρίζω πως η παρουσία σας στην Σύγχρονη Συγγραφή, ήρθε μετά από πολλά χρόνια ενασχόλησης σας με το βιβλίο ως Αναγνώστης και Εκδότης. Είναι αλήθεια πως έχετε διαβάσει εκατοντάδες βιβλία πριν αρχίσετε την συγγραφική σας πορεία, και πόσο επηρέασε τον τρόπο γραφής σας η χρόνια αυτή επαφή με τη λογοτεχνία;

ΑΠ. Είναι αλήθεια πως από τότε που πήγα στο Δημοτικό του χωριού μου μέχρι σήμερα «είμαι με ένα βιβλίο στο χέρι», όπως καμιά φορά λέει και η γυναίκα μου. Έχω αφιερώσει συνολικά δεκαεννέα χρόνια στα θρανία, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτά οι πολλές ώρες σεμιναρίων, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.

Αλήθεια είναι επίσης ότι έχω διαβάσει πάρα πολλά βιβλία, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της εκδοτικής μου πορείας, προκειμένου να αποφασίσω ποια από αυτά θα έπρεπε να εκδώσω. Σίγουρα η ενασχόληση με το βιβλίο και η ανάγνωση επηρεάζει τον τρόπο γραφής κάθε ανθρώπου. Όμως το τι γράφει και πώς γράφει έχει να κάνει περισσότερο με τα βιώματά του, τα πιστεύω του, τις πεποιθήσεις του, την ιδιοσυγκρασία του.

-Νομίζω πως οι περισσότεροι συγγραφείς αντλούν τα θέματά τους από προσωπικά βιώματα. Κι όσο πιο έντονο το βίωμα, τόσο πιο έντονη και η επιθυμία να γράψει κανείς γι’ αυτό. Εσείς είχατε κάποιο θέμα που τριγύριζε στο μυαλό σας και δεν θα ησυχάζατε εάν δεν το βλέπατε αποτυπωμένο στο χαρτί;

ΑΠ. Από μικρό παιδί, ο πατέρας μου μου μιλούσε για τις αξίες της ζωής. Για την αγάπη, την αλήθεια, τη γενναιοδωρία και φυσικά για την πατρίδα. Ήρθε μετά εκείνος ο ηρωικός αγώνας της ΕΟΚΑ για την Αυτοδιάθεση-Ένωση με την Ελλάδα. Ολόκληρη η οικογένεια υπηρέτησε, κι εγώ από δεκαπέντε ετών έπεσα στα βαθιά. Ένα μεγάλο μέρος του χαρακτήρα μου και του ποιος είμαι σήμερα, οφείλεται σε κείνον τον αγώνα. Ο κίνδυνος σύλληψης, βασανισμού, ακόμα και του θανάτου δυναμώνει τον άνθρωπο. Αποβάλλει τον φόβο και κάνει τον χαρακτήρα ατσάλινο.

Φυσικό ήταν, λοιπόν, αυτά τα βιώματα να παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή μου γενικά, και στην πιθανή συγγραφική μου πορεία. Σκοπός μου όταν ξεκίνησα να εκδίδω βιβλία ήταν να είναι χρήσιμα και να προσφέρουν γνώση. Το ίδιο σκοπεύω και γράφοντας. Όσο για το αν είχα κάποιο συγκεκριμένο θέμα που στροβίλιζε το μυαλό μου και ήθελα να το δω αποτυπωμένο στο χαρτί… Όχι ένα συγκεκριμένο θέμα, αλλά θέματα που έχουν σχέση γενικά με τη ζωή.

-Τον απελευθερωτικό αγώνα τον βιώσατε στα εφηβικά σας χρόνια στην Κύπρο. Η απελευθερωτική οργάνωση στρατολόγησε κι εσάς; Βρεθήκατε αντιμέτωπος με τον κίνδυνο της σύλληψης, της φυλάκισης; Είναι θέματα που σας τριβέλιζαν το μυαλό την ψυχή, κι έπρεπε να τα βγάλετε προς τα έξω γράφοντας το Δαχτυλίδι;

ΑΠ. Η συμμετοχή στην Οργάνωση ήταν σε εθελοντική βάση. Κανένας δεν υποχρεώθηκε να γίνει μέλος της. Όποιος πίστευε στην Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα και ήταν έτοιμος να αγωνιστεί γι’ αυτό, έτοιμος να δώσει και τη ζωή του, αν χρειαστεί, μπορούσε να γίνει μέλος της και να αγωνιστεί. Ο κίνδυνος σύλληψης και βασανισμού πάντα υπήρχε, κυρίως λόγω προδοσίας.

Στη δική μου περίπτωση, όλη η οικογένεια είχε καταταγεί στις τάξεις της Οργάνωσης. Στο σπίτι μας στο χωριό ανοίξαμε κρησφύγετο, κι άλλο ένα στο βουνό, το οποίο προοριζόταν για τον Διγενή, σε περίπτωση που χρειαζόταν να εγκαταλείψει το κρησφύγετό του στη Λεμεσό. Είχαμε επίσης φιλοξενήσει αντάρτες σε άλλο κρησφύγετο. Προσωπικά, και με συνέλαβαν και με βασάνισαν. Τα υπόλοιπα για μένα και την οικογένειά μου, για να μην περιαυτολογώ, ο αναγνώστης μπορεί να τα διαβάσει στο «Χρονικό Αγώνα της ΕΟΚΑ».

Όπως καταλαβαίνετε, όλες αυτές οι εμπειρίες του αγώνα σημάδεψαν τη ζωή μου και όπως είναι φυσικό αποτέλεσαν το έναυσμα για τη συγγραφή του «Δαχτυλιδιού». Στη γραμμή αυτή ετοιμάζω το επόμενό μου βιβλίο και, αν ο Θεός το επιτρέψει θα γραφτεί και τρίτο, για να αποτελέσει την «Τριλογία Ενός Αγώνα»

-Είστε Συγγραφέας παντός καιρού; Δηλαδή μπορείτε να γράψετε ακόμη και σε μια γωνιά ενός καφέ η κάπου αλλού προκειμένου να μην χάσετε την εικόνα που έχει σχηματιστεί στο μυαλό σας  την δεδομένη στιγμή , η  το αφήνετε να το κάνετε αργότερα έστω και αν η σύλληψη θα χαθεί;

ΑΠ. Το περιεχόμενο των βιβλίων μου, είτε είναι στο πλαίσιο της διήγησης του Αγώνα, όπως είναι το «Δαχτυλίδι», είτε είναι για θέματα ζωής, όπως είναι τα «101 Διδάγματα Ζωής» που κυκλοφορούν, δεν μπορούν να γραφτούν στη γωνιά ενός καφέ… Εκτός από το προσωπικό βίωμα χρειάζεται έρευνα, γι’ αυτό απαιτείται χρόνος, εκτός από πολλά άλλα. 

-Τι γνώμη έχετε για τους νέους Έλληνες- και Κύπριους Συγγραφείς; Δεδομένου πως συνεχώς γράφονται βιβλία και οι εκδοτικοί οίκοι εγώ προσωπικά δεν γνωρίζω με τι κριτήρια τα εκδίδουν;

ΑΠ. Έχω την άποψη ότι όλα τα βιβλία είναι αξιόλογα. Ο κάθε ένας που κάθεται και γράφει, δίνει σ’ αυτό τον καλύτερό του εαυτό. Αυτό που γράφει είναι η δική του αλήθεια. Το αν θα εκδοθεί από εκδότη το βιβλίο του, αν θα γίνει αυτοέκδοση, ή αν δεν θα εκδοθεί ποτέ είναι μια άλλη υπόθεση. Σ’ αυτό το σημείο θέλω να τονίσω πως αν ένα βιβλίο δεν εκδοθεί, δεν σημαίνει πως δεν είναι αξιόλογο. Και, επίσης, πρέπει να γνωρίζουμε πως τα βιβλία που εκδίδονται δεν σημαίνει ότι όλα είναι αξιόλογα, ότι είναι τα καλύτερα.

Τα κριτήρια τα οποία οι εκδότες λαμβάνουν υπόψη είναι πολλά. Πρώτα απ’ όλα, σχεδόν κάθε εκδότης έχει τη δική του θεματολογία. Ένα άλλο είναι η εμπορικότητα του βιβλίου, κι αυτή δεν είναι πάντα συνδεδεμένη με την ποιότητά του. Πολλοί τίτλοι που έχουν γίνει best Seller δεν φημίζονται για την ποιότητά τους. Άλλο κριτήριο μπορεί να είναι η αναγνωρισιμότητα του συγγραφέα. Πολλοί συγγραφείς που έχουν αναγνωριστεί για το συγγραφικό τους έργο, συχνά γράφουν βιβλία που δεν αντιστοιχούν στο καλό τους όνομα. Τα βιβλία τους όμως εκδίδονται για λόγους που όλοι καταλαβαίνουμε.

-Η Ελλάδα ως περιβάλλον υπονομεύει τη συγγραφή;

ΑΠ. Η Ελλάδα δεν είναι μια μεγάλη σε πληθυσμό χώρα, και επί πλέον η ελληνική γλώσσα δεν μιλιέται σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα τα Αγγλικά και τα Ισπανικά. Επίσης, παρόλο που έχουμε ένα υπολογίσιμο αριθμό ομογενών στο εξωτερικό, η δεύτερη, τρίτη γενιά είτε δεν γνωρίζει ελληνικά, είτε όπως είναι φυσιολογικό, γνωρίζει καλύτερα τη γλώσσα της χώρας στην οποίαν ζει. Άρα προτιμά να διαβάζει βιβλία στη γλώσσα εκείνη. Επομένως, το αναγνωστικό κοινό είναι περιορισμένο. Αυτό από μόνο του αποτελεί σημαντικό περιοριστικό παράγοντα, επειδή ο αριθμός των εκδιδομένων αντιτύπων είναι σχετικά μικρός, πράγμα που επιβάλλει υψηλότερη τιμή στα βιβλία.

Ένας άλλος λόγος είναι ότι στη πλειονότητά τους τα βιβλιοπωλεία μας διαθέτουν μικρούς χώρους και δεν μπορούν να φιλοξενήσουν μεγάλο αριθμό βιβλίων.

-Πότε ένας άνθρωπος που γράφει βιβλία λέγεται Συγγραφέας; Έχω ακούσει συγγραφείς αλλά και κριτικούς να λένε πως χρειάζονται πάρα πολλά βιβλία, για να ονομαστεί κάποιος Συγγραφέας. Υπάρχουν κάποιες δικλίδες που οριοθετούν το νόημα;

ΑΠ. Στο ερώτημά σας αυτό δεν μπορώ να πω αν τα (πολλά) βιβλία κάνουν τον συγγραφέα. Ακούμε συχνά για τους συγγραφείς τη φράση: «Ό,τι είχε να δώσει, το έδωσε στο πρώτο του βιβλίο». Δικλίδες που οριοθετούν το νόημα δεν πιστεύω να υπάρχουν. Ούτε η εγγραφή του ονόματος κάποιου σε συλλόγους συγγραφέων είναι κατά την άποψή μου «Σήμα κατατεθέν». 

Προσωπικά, όταν με αποκαλούν συγγραφέα «μαζεύομαι». Δεν ξέρω αν είμαι συγγραφέας… Ξέρω πως ό, τι γράφω το γράφω από την ψυχή μου. Γνωρίζω πως είναι αυτό στο οποίο κατέληξα μετά από μακρά εμπειρία και πολλή έρευνα. Αν αυτό με κάνει συγγραφέα, τότε είμαι συγγραφέας. Αν όχι, τότε είμαι ένας άνθρωπος που γράφει.  Δεν επεδίωξα να εγγραφώ σε συλλόγους. Ο μοναδικός στον οποίο είναι γραμμένο το όνομά μου είναι εκείνος της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού «Βασίλης Μιχαηλίδης»

-Στην Ελλάδα και στην Κύπρο πού βρίσκονται οι στοχαστές και οι πνευματικοί άνθρωποι; Υπάρχει η αίσθηση ότι σιωπούν για το μεταναστευτικό για την κρίση στο θέμα των κοινωνικών αγώνων ίσως για τα περισσότερα πολιτικά δρώμενα! εσεις τι γνώμη έχετε;

ΑΠ. Συνηθίζω να λέω ότι στην Ελλάδα και στην Κύπρο, βλέπουμε «μπροστά από τα παπούτσια μας», αντί να βλέπουμε πιο μακριά. Έτσι, η στάση μας και οι αντιδράσεις μας στα δρώμενα στη χώρα μας καθορίζεται με βάση το τι συμβαίνει σήμερα –αύριο βλέπουμε, αύριο έχει ο Θεός!. Επίσης, ο καθένας βλέπει το δικό του συμφέρον και όχι το κοινωνικό, της Πατρίδας του. Θα έλεγα πως είμαστε πολιτικά ανώριμοι και πως δεν έχουμε «φορολογική» συνείδηση. Αν είχαμε, η Ελλάδα θα ήταν διαφορετική.

Όσο για την στάση των πνευματικών ανθρώπων, πολύ θα ήθελα να δω τις πρωτοβουλίες που παίρνουν για να καθοδηγήσουν τον λαό στα σοβαρά θέματα της οικονομικής κρίσης, της κρίσης αξιών, των προβλημάτων που αφορούν το μέλλον της Γλώσσας μας, της Πατρίδας μας, του Έθνους μας.

-Ποιο είναι το πιο ελκυστικό και ποιο το πιο επίπονο στάδιο µιας συγγραφικής πορείας, η οποία ξεκινά από τη σύλληψη της ιδέας ενός λογοτεχνικού έργου και ολοκληρώνεται όταν το έργο φθάνει στα χέρια τού αναγνώστη;

ΑΠ. Το πιο σημαντικό στάδιο είναι το να αποφασίσεις ότι θα γράψεις για ένα συγκεκριμένο θέμα. Γεμάτος ενθουσιασμό σκέφτεσαι ποια από τα πολλά που έρχονται στο νου σου θα περιλάβεις και ποια θα παραλείψεις. Και καθώς προχωρείς άλλα προστίθενται και άλλα αφαιρούνται. Όταν το έργο συμπληρωθεί και αφού το διαβάσεις δυό τρεις φορές το στέλνεις στον εκδότη και περιμένεις. Εκείνο το στάδιο είναι για τους πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς το πιο αγωνιώδες. Κι αν η απάντηση είναι θετική νιώθεις ότι η προσπάθειά σου αναγνωρίστηκε, και είσαι ικανοποιημένος. Αν είναι αρνητική, αρχίζουν οι αμφιβολίες για το έργο σου, για τις ικανότητές σου.

Και κάνεις μια προσπάθεια, στέλνοντάς το στον επόμενο… Και στον επόμενο εκδότη. Αυτό νομίζω, όταν συμβεί στον συγγραφέα, είναι το πιο επίπονο.

-Στην ζωή όλων μας η τεχνολογία έχει μπει για τα καλά. Τι γνώμη έχετε για τα ηλεκτρονικά βιβλία, συμφωνείτε με την ύπαρξη τους η είστε λάτρεις του "χαρτιού";

ΑΠ. Όπως κάθε αλλαγή, έτσι και το ηλεκτρονικό βιβλίο συνάντησε αντιδράσεις. Προσωπικά προτιμώ το «χάρτινο» έναντι του ηλεκτρονικού. Το χαρτί το αγγίζεις όταν γυρίζεις τη σελίδα του, το μυρίζεσαι, νοιάζεσαι για το πού θα το φυλάξεις…  Το παίρνεις μαζί σου…Στη διαδικασία συμμετέχουν περισσότερες αισθήσεις. Νοιάζεσαι γι’ αυτό. Υπογραμμίζεις τα σημαντικά σημεία, κρατάς σημειώσεις στα περιθώρια της σελίδας... Γίνεται το δικό σου βιβλίο.

Το ηλεκτρονικό έχει άλλα πλεονεκτήματα. Νομίζω πως είναι πρόσφορο για βιβλία που τα διαβάζεις για μια φορά, κυρίως λογοτεχνικά βιβλία. Μόνο η αίσθηση της όρασης εμπλέκεται. Φυσικά, σιγά σιγά έχουν προστεθεί  δυνατότητες. Μπορείς να υπογραμμίσεις…

Για μένα, το βιβλίο σε χαρτί πλεονεκτεί. Ελάχιστα ηλεκτρονικά βιβλία έχω διαβάσει. Στο κάτω κάτω, είναι και θέμα συνήθειας. Όσο περνά ο καιρός, οι φίλοι του ηλεκτρονικού βιβλίου γίνονται περισσότεροι, και δεν αποκλείω να επιβληθεί στο μέλλον, όταν θα γίνει συνήθεια στους νεότερους αναγνώστες.

-Ποια είναι η γνώµη σας για την κριτική της λογοτεχνίας; Πιστεύετε ότι µόνο οι ειδικοί νοµιµοποιούνται να εκφέρουν άποψη ή ότι και ο εκάστοτε αναγνώστης έχει το δικαίωµα να κρίνει, ακόµα και δηµόσια, ένα λογοτεχνικό έργο;

ΑΠ. Και βέβαια πιστεύω πως ο αναγνώστης έχει δικαίωμα να εκφέρει γνώμη. Και γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτό γίνεται σε μεγάλο βαθμό. Εξάλλου, κάπως έτσι έχουν γίνει τα μεγάλα best sellers. Οι Άγγλοι χρησιμοποιούν τη φράση «Word of Mouth”, δηλαδή «Από στόμα σε στόμα διαδίδεται η άποψη για ένα καλό βιβλίο». Όταν ακούς άλλους να λένε «διάβασα ένα φοβερό βιβλίο…», το πιο πιθανόν είναι να το αγοράσεις. Αυτή είναι η καλύτερη διαφήμιση.

Βεβαίως δικαίωμα να εκφράζουν άποψη έχουν και οι κριτικοί, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό επηρεάζουν τους αναγνώστες. Γι’ αυτό και παρατηρούμε συχνά αναγνώστες να πηγαίνουν στα βιβλιοπωλεία με το απόκομμα της εφημερίδας ή του περιοδικού στο χέρι.

- Ποια πιστεύετε πως είναι η συνταγή για να γίνει ένα βιβλίο "μπεστ σέλερ".

ΑΠ. Η καλύτερη συνταγή για να γίνει ένα βιβλίο best seller είναι «να είναι καλό το βιβλίο». Το θέμα του πρέπει να αφορά πολύ κόσμο. Να κάνει τον αναγνώστη να ταυτίζεται με τους χαρακτήρες του βιβλίου… Να του δημιουργεί το ενδιαφέρον να διαβάσει παρακάτω… Να διαβάζεται εύκολα. Να ρέει όπως λέμε η γλώσσα. Το εξώφυλλο πρέπει να είναι ελκυστικό, να τραβά το μάτι, να ξεχωρίζει σε σχέση με τους δεκάδες άλλους τίτλους που βρίσκονται στον ίδιο πάγκο.

Η διαφήμιση και οι καλές κριτικές βοηθούν ώστε να το αγοράσει ένας αριθμός αναγνωστών, που διαβάζοντάς το θα αρχίσουν να μιλούν με καλά ή κακά λόγια για το βιβλίο. Ποτέ, σύμφωνα με όσα γνωρίζω, ένα βιβλίο δεν έγινε μεγάλο best seller επειδή του έγινε πολύ μεγάλη διαφήμιση ή έγραψαν γι’ αυτό ένας, δυο, τρεις κριτικοί.

-Τι θα συμβουλεύατε τους νέους συγγραφείς  που σκέφτονται ότι όλα είναι ρόδινα και με ένα βιβλίο μπορούν να γίνουν δεύτερος Καζαντζάκης;

ΑΠ. Όπως ανέφερα και σε προηγούμενη απάντησή μου, κάθε συγγραφέας κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, κι αυτό είναι η δική του αλήθεια. Δέχομαι επίσης ότι όλα τα βιβλία είναι αξιόλογα. Το να πιστεύουν, όμως, μερικοί, πως το βιβλίο τους πρέπει να γίνει παγκόσμιο best seller και να τα βάζουν με τον εκδότη επειδή δεν κατάφερε να το κάνει έστω Ελληνικό best seller, είναι τραβηγμένο. Και είχα τέτοιους συγγραφείς στην εκδοτική μου πορεία.

Όσο για το τι θα τους συμβούλευα, θα τους μιλούσα με αγάπη, και θα τους έλεγα πως κυκλοφορούν χιλιάδες νέοι τίτλοι βιβλίων κάθε χρόνο, και πως απ’ αυτούς μετρημένοι στα δάκτυλα γίνονται best sellers. Κι ότι πρέπει να προσγειωθούν. Αρχικά, πρέπει να θεωρούν τον εαυτό τους τυχερό αν βρεθεί κάποιος εκδότης να εκδώσει το βιβλίο τους και να συνεργαστούν μαζί του για να πετύχουν ότι καλύτερο γίνεται.

Παρόλο ότι είναι σπάνιο, δεν αποκλείεται το βιβλίο ενός πρωτοεκδιδόμενου συγγραφέα να γίνει best seller.

-Κύριε Παπαδόπουλε μετά από μια τόσο επιτυχημένη πορεία στις εκδόσεις πώς αποφασίσατε να παραχωρήσετε την σκυτάλη σε νεότερο μέλος της οικογένειας σας; επεμβαίνετε καθόλου στα δρώμενα του εκδοτικού ή έχετε αφιερωθεί αποκλειστικά πλέον στη συγγραφή βιβλίων; Θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας τις σκέψεις σας  επ’ αυτού;

ΑΠ. Τα πάντα στη ζωή έχουν μια αρχή κι ένα τέλος, και συχνά ένα τέλος δεν είναι παρά η αρχή κάποιου καινούργιο. Έτσι έγινε και με μένα πολλές φορές στη ζωή μου… Ηλεκτρονικός, καθηγητής, δικηγόρος, εκδότης και τώρα γράφω βιβλία.

Ο Κώστας και η κόρη μου είχαν δουλέψει πολλά χρόνια στη Διόπτρα. Ξεκίνησαν από τα χαμηλότερα στάδια και προχώρησαν προς την κορυφή. Ο Κώστας, μάλιστα έκανε μετεκπαίδευση στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Όταν ήταν έτοιμος, αποσύρθηκα, βέβαιος ότι είχε όλα τα προσόντα και ήταν έτοιμος να αναπτύξει ακόμα περισσότερο τον εκδοτικό μας οίκο. Ήμουν τότε εβδομήντα ετών.

Σε ό,τι αφορά στα δρώμενα του εκδοτικού οίκου αποκλειστικός αρμόδιος είναι ο Κώστας, ο γιος μου. Δεν επεμβαίνω σε τίποτε. Ξέρει, όμως, ότι είμαι πάντα έτοιμος να του εκφέρω τη γνώμη μου, εάν μου ζητηθεί. Κουβεντιάζουμε το θέμα και την τελική απόφαση την παίρνει εκείνος.

Με ρωτάτε αν έχω αφιερωθεί αποκλειστικά στη συγγραφή. Η απάντηση είναι «Όχι». Γράφω γιατί μου αρέσει. Και επειδή μου αρέσουν και πολλά άλλα πράγματα, μοιράζω τον χρόνο μου. Για να καταλάβετε, τα τελευταία έξι χρόνια έχω γράψει μόνο δύο βιβλία. 

 κ. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος - Εκδόσεις Διόπτρα

-Αν μου επιτρέπετε τι ετοιμάζετε/γράφετε τώρα και σε ποιο στάδιο βρίσκεται; Να βγάλουμε είδηση;

ΑΠ. Και βέβαια επιτρέπεται. Μετά την έκδοση του βιβλίου μου «Το Δαχτυλίδι» αποφάσισα να συνεχίσω πάνω στη συγκεκριμένη θεματική ενότητα του αγώνα των Κυπρίων για την Εθνική τους αποκατάσταση. Αυτή τη στιγμή εργάζομαι στο δεύτερο βιβλίο της σειράς «Τριλογία των αγώνων του Κυπριακού λαού». Βρίσκομαι περίπου στο τέλος του, και ελπίζω να κυκλοφορήσει στις αρχές του επόμενου έτους.

Όπως γνωρίζετε, έχω εκδώσει και ένα δεύτερο βιβλίο που έχει τίτλο «101 Διδάγματα Ζωής».

-Υπάρχουν πράγματα η και άνθρωποι που σας έχουν στεναχωρήσει στην  καριέρα σας και που θα προτιμούσατε να τα είχατε αποφύγει;

ΑΠ. Στη ζωή δεν μας συμβαίνουν μόνο πράγματα που μας χαροποιούν, υπάρχουν και εκείνα που μας στενοχωρούν, που μας πληγώνουν. Την ώρα που συμβαίνει κάτι που με στενοχωρεί, ή που κάποιος με απογοητεύει, με πληγώνει, συχνά σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να αποφύγω τη δοκιμασία και το πρόβλημα που μου προκάλεσε. Όταν ηρεμήσω, όμως, ρωτώ τον εαυτό μου δυο πράγματα και επιμένω να πάρω απάντηση. Το πρώτο είναι: «Ποια ήταν η δική μου συμμετοχή σ’ αυτό;» και το δεύτερο: «Τι ήρθε να μου διδάξει αυτό το γεγονός, ή αυτός ο άνθρωπος;» Γιατί πάντα, η κάθε εμπειρία μας, καλή ή κακή, έχει κάτι να μας διδάξει, κάτι μπορούμε να μάθουμε απ’ αυτήν.

- Πείτε µας πού αφιερώνετε τα βιβλία σας;

ΑΠ. Το πρώτο βιβλίο μου, «Το Δαχτυλίδι», το αφιέρωσα «Στους γονείς μου, που με έμαθαν την αγάπη για την πατρίδα και την οικογένεια». Το δεύτερο βιβλίο μου, «101 Διδάγματα Ζωής» το αφιέρωσα σε όλους εκείνους τους γνωστούς και άγνωστους συγγραφείς και δασκάλους και σε όσους με οποιονδήποτε τρόπο συνέβαλαν στο να είμαι αυτός που είμαι σήμερα».

Θεωρώ πως η αφιέρωση ενός βιβλίου αποτελεί έναν «ελάχιστο φόρο τιμής» σε εκείνους που με το πέρασμά τους από τη ζωή μου συνέβαλαν στο να γίνει δυνατή η συγγραφή του βιβλίου.

-Ποιο θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι το καλό και ποιο το κακό κομμάτι του χαρακτήρα σας;

ΑΠ. Για μένα ας μιλήσουν οι άλλοι.

Εκείνο που εγώ μέμφομαι τον εαυτό μου και δυσκολεύομαι να το ξεπεράσω είναι το γεγονός ότι για να επέρχεται ισορροπία, συχνά αναλαμβάνω ευθύνη που δεν μου αναλογεί και ότι, βλέποντας ένα πρόβλημα προσφέρομαι να βοηθήσω χωρίς να μου ζητηθεί, με αποτέλεσμα, συχνά να «βρίσκομαι και κατηγορούμενος».

-Ονειρεύεστε κάτι που δεν έχετε πετύχει, αλλά οπωσδήποτε θα θέλατε να το κάνετε στην ζωή σας;

ΑΠ. Η συγκυρία, οι καταστάσεις της ζωής, η βοήθεια που μου παρείχαν εν γνώσει ή εν αγνοία τους πολλοί άνθρωποι – για την οποίαν τους είμαι ευγνώμων - τα εμπόδια που παρέβαλαν άλλοι και πάλιν εν γνώσει ή εν αγνοία τους και η εσωτερική μου καθοδήγηση κάθε φορά που έπρεπε να κάμω μια επιλογή με βοήθησαν ώστε να πετύχω πολύ περισσότερα από ότι είχα ονειρευτεί όταν ήμουν παιδί. Τώρα δεν κάνω όνειρα. Αφέθηκα στη ροή, όπως την αντιλαμβάνομαι κάθε φορά, και αυτή καθορίζει την πορεία μου.

- Και Τέλος τι σημαίνει για εσάς «Λαός, έθνος χωρίς μνήμη»; Και τι μπορεί να φταίει, ώστε ένας ολόκληρος λαός να «χάσει» την ταυτότητά του; 

ΑΠ. Είναι Νόμος της Ζωής. Ό,τι έκανες μια στιγμή νωρίτερα, μέχρι και τη στιγμή της γέννησής σου είναι παρελθόν. Και το παρελθόν σου καθορίζει αυτό που Είσαι σήμερα. Αν δεν παραδειγματιστείς από το παρελθόν σου, αν δεν πάρεις μαθήματα από τα λάθη σου, αν δεν αναλάβεις τις ευθύνες που σου αναλογούν, θα επαναλαμβάνεις τα ίδια ή παρόμοια λάθη και θα έχεις τις ίδιες ή παρόμοιες συνέπειες. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τα άτομα. Ισχύει και για τον Λαό της κάθε χώρας. Γι΄ αυτό λέγεται πως «Λαοί που δεν γνωρίζουν την ιστορία τους είναι καταδικασμένοι σε αφανισμό».

Αν, λοιπόν, ένας λαός δεν έχει μνήμη, δεν θυμάται, δεν μαθαίνει από τις λανθασμένες επιλογές του, αν δεν παραδειγματίζεται από τα λάθη του, από την Ιστορία του, είναι καταδικασμένος να επαναλαμβάνει τα ίδια ή παρόμοια λάθη και να εισπράττει τα ίδια, ή παρόμοια με πριν αποτελέσματα – ήττες, οικονομικές κρίσεις, καταστροφές, κτλ. 

«Τι φταίει, ή τις πταίει;» Δεν δυσκολευόμαστε να αποδώσουμε τις ευθύνες ανάλογα με την περίσταση, στους κομμουνιστές, στους ιμπεριαλιστές, στο ΝΑΤΟ, στους Αμερικάνους, στους Γερμανούς, στον Σόιπλε…. Αρνούμαστε να ερευνήσουμε τη δική μας συμμετοχή και να αναλάβουμε την ευθύνη για όσα μας συμβαίνουν.

Γιατί λαοί που δεν γνωρίζουν την ιστορία τους είναι καταδικασμένοι σε αφανισμό και όσοι δεν αντλούν παραδείγματα από τα παθήματα της ιστορίας τους, είναι αναγκασμένοι από την ίδια την ιστορία να τα ξαναπαθαίνουν.

ΓΙΟΥΛΗ ΤΣΑΚΑΛΟΥ 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Περισσότερα για τον συγγραφέα κ. Γεώργιο Παπαδόπουλο εδώ