"Η ΑΡΒΑΝΙΤΙΣΣΑ ΔΑΣΚΑΛΑ"
ΣΙΜΟΣ ΚΕΡΑΣΙΔΗΣ
Εκδόσεις Ωκεανός
Η πρώτη μου εντυπωσιακή γνωριμία με την γραφή του Σίμου Κερασίδη έγινε με τον υπέροχο "ΣΤΟΙΧΕΙΟΧΑΡΑΚΤΗ", ο οποίος με είχε κερδίσει για την συνέπεια του επιδέξιου χειρισμού της ιστορίας των Παραδουνάβιων χωρών και της μυθοπλασίας θέτοντας ψηλά τον πήχη στην λογοτεχνική πυραμίδα. Αναμενόμενο ήταν να αναζητήσω αμέσως με την έκδοσή του το νέο του πόνημα, πολύ περισσότερο πληροφορούμενη ότι πραγματεύεται την ζωή Αρβανιτών στη Δυτική Θράκη, για τους οποίους πολύ λίγα γνώριζα. Με την ολοκλήρωση της ανάγνωσης διαπίστωσα, με ιδιαίτερη ευχαρίστηση, ότι διατηρείται σε υψηλά επίπεδα ο πήχης και σε αυτό το έργο για την εμπεριστατωμένη έρευνα, που έχει προηγηθεί, για την προσεγμένη γραφή, συνυφασμένη με την εποχή και την δυνατή μυθιστορία που μας ταξιδεύει. Συνεχίζει και με αυτό το ιστορικό κοινωνικό μυθιστόρημα να κρατάει ο δημιουργός μία ισορροπία με την πραγματική ιστορία και την ευφυέστατη πλοκή, πυρήνας της οποίας είναι πραγματικά γεγονότα.
Η αίσθηση που δημιουργείται στον αναγνώστη με την πρώτη ματιά που ρίχνει στο επιτυχημένο εξώφυλλο, το οποίο παραπέμπει σε μία αλλοτινή εποχή, διατηρείται με το πάρα πάνω κατά την διάρκεια της ανάγνωσης με τον δομημένο λόγο, που χρησιμοποιείται, το γλωσσικό ιδίωμα, όπου χρειάζεται, και τις απαραίτητες επεξηγήσεις στο τέλος κάθε σελίδας.
Οι εισαγωγές των κεφαλαίων γίνονται με τον ίδιο ξεχωριστό τρόπο, όπως στον ΣΤΟΙΧΕΙΟΧΑΡΑΚΤΗ, με μικρά κείμενα - αποσπάσματα φιλοσόφων, σοφών, στοχαστών και ποιητών, προϊδεάζοντας τον αναγνώστη για τη συνέχεια της υπόθεσης.
Η κεντρική ηρωίδα, η Λευκή, γεννιέται σχεδόν ετοιμοθάνατη και βαπτίζεται εσπευσμένα από τον δεκατριάχρονο γείτονά της, Αντζελή, στον ποταμό Κιζίλ Ντερέ και σώζεται. Βουτώντας την στο νερό, ο Αντζελής, της δίνει βιαστικά το όνομα "Λευκή", παρά τα έθιμα της κοινότητας, από το κατάλευκο "αρρωστημένο" χρώμα του δέρματός της. Αυτός ο ποταμός, ο Κιζίλ Ντερέ, θα γίνει ο ζωοδότης της και θα της δίνει δύναμη κάθε φορά που θα αισθάνεται την ανάγκη να λούζεται στα νερά του.
Προικισμένη με το χάρισμα της ενόρασης και με ένα αλάθητο προαίσθημα, οξυδερκής και διορατική, θα παίξει ένα καθοριστικό ρόλο στην οικογένειά της και στη μικρή κοινωνία της Μανδρίτσας όπου ζει. Μετά την αποφοίτησή της με άριστα από το σχολείο, στέλνεται να φοιτήσει στο Ζάππειο Παρθεναγωγείο της Αδριανούπολης για να αποφοιτήσει ως διδασκάλισσα πλέον.
Η συναρπαστική αφηγηματική ροή οριοθετείται το 1896 με την γέννηση της Λευκής στην υπό Οθωμανικό ζυγό κωμόπολη της Μανδρίτσας της Ανατολικής Ρωμυλίας και διατρέχει πολλά ταραγμένα χρόνια, μέχρι τους Βαλκανικούς πολέμους και μέχρι το 1914.
Με μία ταχύτητα χωρίς καθυστερήσεις περιγράφονται καταιγιστικές σκηνές με πρωταγωνιστές τους πολύπαθους κατοίκους, Ρωμιούς και Αρβανίτες. Αν και εγκλωβισμένοι, οι κάτοικοι αυτοί πασχίζουν να διατηρήσουν την Ελληνική συνείδηση και, οπλισμένοι με αξιοπρέπεια και τόλμη, αντιπαλεύουν τον συνεχή φόβο των επιθέσεων των ληστοσυμμοριών και τα γιουρούσια των Νεότουρκων, οι οποίοι κάνουν τα "στραβά μάτια" στις τρομοκρατικές ενέργειες των Βουλγάρων κομιτατζήδων. Η κατοχή από τους Τούρκους και ο βουλγαρικός επεκτατισμός δημιούργησαν στους Ρωμιούς την ανάγκη σύστασης αντάρτικων οργανώσεων, οι οποίες δρούσαν στη προσπάθεια να υπερασπιστούν τα χώματά τους.
Μέσα από την ενηλικίωση της Λευκής, περιπλανόμαστε στους δρόμους της Μανδρίτσας, μπαίνουμε στα σπίτια των Αρβανιτών και γνωρίζουμε τα έθιμά τους, τις ενδυμασίες τους, τις εορτές τους, τις διατροφικές τους συνήθειες και την χρήση οικιακών αντικειμένων.
Η κοινωνία είναι πατριαρχική, αλλά και η επιβαλλόμενη υποταγή στον Τούρκο είναι διαταγή. "Κανείς δεν θα πίστευε τον λόγο μιάς Ρωμιάς ενάντια στον λόγο ενός Τούρκου". Ούτε μπορούσε να διανοηθεί κανείς να συνάψει δεσμό και γάμο με αλλόθρησκο Τούρκο, αλλά ούτε και με ομόθρησκο Βούλγαρο. Καμμιά φορά, όμως ,η καρδιά κυριαρχεί του μυαλού και οδηγεί σε άλλα μονοπάτια!
Ο Σίμος Κερασίδης προσεγγίζει με ιστορική ακρίβεια τα γεγονότα και φωτίζει άγνωστες, σε πολλούς από εμάς, σελίδες των Ρωμιών Αρβανιτών της Δυτικής Θράκης. Η Μανδρίτσα, μία ζωντανή Ελληνική κώμη μέχρι το 1913,είχε μια οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη με τους κατοίκους της να δραστηριοποιούνται κυρίως στη σηροτροφεία και τη κατεργασία μεταξιού. Είχε αλευρόμηλους και σησαμοελαιοτριβεία. Οι κάτοικοι μιλούσαν Ελληνικά και Αλβανικά προερχόμενοι από την μακρινή Ήπειρο. Σήμερα ανήκει στη Βουλγαρία και είναι ένα χωριό φάντασμα με ελάχιστους κατοίκους.
Διαβάζοντας το βιβλίο "Η ΑΡΒΑΝΙΤΙΣΣΑ ΔΑΣΚΑΛΑ", ενεργοποιούνται οι αισθήσεις και κερδίζει ο αναγνώστης σε συγκινήσεις αποκομίζοντας ποικίλες γνώσεις. Γεννιέται η επιθυμία να ανατρέξει κανείς για περισσότερες πληροφορίες στο διαδίκτυο για την σημερινή διαμορφωμένη περιοχή μέχρι την Γκιουμουλτζίνα, την γνωστή μας Κομοτηνή.
Συγχαρητήρια στον Σίμο Κερασίδη για το νέο εξαιρετικό πόνημα,το οποίο προτείνω σε όλους, φίλες και φίλοι μου!
Περισσότερα για το βιβλίο εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου