Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2021

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ η άποψη της Αναστασίας Δημακοπούλου για το βιβλίο "Το καλό μπλε σερβίτσιο" Ιφιγένεια Τέκου - Εκδόσεις Ψυχογιός

 


Το καλό μπλέ σερβίτσιο

ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΤΕΚΟΥ – ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Ένα πολύ όμορφο και καλαίσθητο εξώφυλλο κοσμεί το νέο βιβλίο της Ιφιγένειας Τέκου «Το καλό μπλέ σερβίτσιο», που κυκλοφορεί από τις τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Αναπαριστά ένα ραγισμένο πιάτο στο κέντρο του οποίου απεικονίζεται η φλεγόμενη Σμύρνη, να περιβάλλεται από ένα περίτεχνο μπλε μοτίβο, μία πινελιά αισιοδοξίας, ελπίδας και προοπτικής! Την πεποίθηση αυτή έρχεται να σφραγίσει η πολύ σοφή φράση, «οτιδήποτε ραγίζει ξανακολλάει, οτιδήποτε καταστρέφεται μπορεί να φτιαχτεί από την αρχή». Μια φράση που περικλείει βαθιά σκέψη, κυοφορεί την ελπίδα των προσφύγων, να ξαναφτιάξουν την ζωή τους, να ριζώσουν σ΄ ένα νέο τόπο, ώστε να συνεχίσουν την ιστορία των προγόνων τους με πείσμα και αλληλεγγύη, χαρακτηριστικά γνωρίσματα των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Ακόμη και με ρωγμές υλικές και ηθικές, να τους υπενθυμίζουν τα δεινά και τις κακουχίες που βίωσαν, δεν εγκαταλείπουν την προσπάθεια να ορθοποδήσουν και να γευτούν ξανά ό, τι τους στέρησε ο διωγμός.

Μέσα από τις πληγές και τις κρίσεις της ζωής μας, μπορούμε να βγούμε, όχι μόνο αλώβητοι, αλλά πιο ώριμοι και πιο δυνατοί! Το καλό μπλε σερβίτσιο είναι ένα περιπετειώδες μυθιστόρημα εποχής, βασισμένο σε αλήθειες που αφουγκράστηκε η συγγραφέας, μέσα από προσωπικές μαρτυρίες της Πολίτισσας γιαγιάς της για τα τραγικά συμβάντα, που ακολούθησαν την καταστροφή της Σμύρνης.

Επιθυμία της, -όπως αναφέρει και στον πρόλογο του βιβλίου-είναι να μοιραστεί με τους αναγνώστες, κομμάτια της δικής της οικογενειακής ιστορίας.

Επίσης, με την πάροδο των χρόνων, αντιλήφθηκε ότι ο πόνος για τις χαμένες πατρίδες είναι διαχρονικός, είναι μία κληρονομιά που περνάει από γενιά σε γενιά, γιατί περικλείει μέσα του αναμνήσεις, ευχάριστα ή δυσάρεστα γεγονότα, σκέψεις και συναισθήματα μιας αλλοτινής εποχής!

Με μνήμες ζωντανές και συναισθηματικά φορτισμένες, αναβιώνονται από την κ. Τέκου δεινά και απώλειες που στιγμάτισαν το σώμα και την ψυχή όσων επέζησαν από τις θηριωδίες, παλεύοντας στην συνέχεια να εγκλιματιστούν σ΄ έναν ξένο τόπο και να διατηρήσουν ιερές, μεγάλες αξίες, όπως αυτές της οικογένειας, της αλληλοβοήθειας και της αληθινής φιλίας!

Όσες ιστορίες και να γραφτούν για την Σμύρνη, όσο τετριμμένες θεωρούνται για ορισμένους, προσωπικά θα ψάξω να εντοπίσω κάτι το διαφορετικό. Και στο καλό μπλέ σερβίτσιο της Ιφιγένειας Τέκου, το βρήκα!

Η συγγραφέας έχει μελετήσει εκτενέστερα και έχει μεταφέρει στο χαρτί μία άγνωστη πτυχή της μικρασιατικής καταστροφής.

Πέρα από την απλή καταγραφή των γεγονότων και των παραγόντων που καθόρισαν την πορεία και την έκβαση, της μαύρης αυτής σελίδας του μικρασιατικού ελληνισμού, η συγγραφέας εισχωρεί πιο βαθιά στα τεκταινόμενα, συγκεκριμένα διεισδύει στον επικίνδυνο κόσμο της κατασκοπείας, μας συστήνει τους ανθρώπους εκείνους που είχαν ενταχθεί σε μυστικές υπηρεσίες, πριν την Καταστροφή, με απώτερο σκοπό να τροφοδοτούν τις χώρες τους με πληροφορίες για τα σχέδια και τις αποφάσεις του αντιπάλου, συμβάλλοντας εν συνεχεία, με διάφορους τρόπους στα δυσμενή γεγονότα. 

 


 

Μία σκοτεινή πλευρά της ιστορίας, πολύ ενδιαφέρουσα, που προσωπικά αγνοούσα, μια και οι έως τώρα αναφορές σε μυθιστορήματα του είδους, ήταν ανύπαρκτες. Κεντρικό πρόσωπο του βιβλίου είναι η Διδώ, ένα κορίτσι ξεχωριστό, δυναμικό και θαρραλέο. Από μικρή ηλικία εισπράττει τον χλευασμό του περίγυρου εξαιτίας της διαφορετικότητας των ματιών της, - διέθετε ένα καστανό και ένα γαλάζιο μάτι-. Μεγαλώνοντας, καταφέρνει να μετουσιώσει την πίκρα, σε πείσμα και θέληση, ατσαλώνοντας τον χαρακτήρα της. Ζεί στην Οθωμανική Σμύρνη μαζί με τον αδελφό της, ένα τρυφερό πλάσμα με «λειψό» μυαλό αλλά με άδολη και αγνή ψυχή. Ο πατέρας, ψυχρός και αδιάφορος οικτίρει την μοίρα του για την «μισερή» οικογένεια, ενώ η μητέρα δουλεύοντας για λογαριασμό των μυστικών υπηρεσιών της Βρετανίας, εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Την κηδεμονία των παιδιών αναλαμβάνει ο ευρωπαϊκής καταγωγής λεβαντίνος Έντουαρντ, γόνος πλούσιας οικογένειας, επιχειρηματίας, αλλά και συνεργάτης των βρετανικών υπηρεσιών. Από πολύ νωρίς θα αντιληφθεί τις ιδιαίτερες ικανότητες και την υψηλή ευφυία του κοριτσιού, θ΄ αναλάβει να την εκπαιδεύσει, μέσω της παρατήρησης, προσφέροντάς της τ΄ απαραίτητα εφόδια, ώστε να εξελιχθεί σε μία πολύτιμη κατάσκοπο.

Η μέρα της μεγάλης Σφαγής θα σημαδέψει για πάντα την Διδώ! Με βαριές απώλειες στην πλάτη της, αλλά και ένα ραγισμένο πιάτο στις αποσκευές της θα πάρει τον δρόμο της προσφυγιάς, δημιουργώντας μια νέα ζωή στην πολύπαθη Ελλάδα που βάλλεται από τα δικά της προβλήματα.

Υπέροχος ο λογοτεχνικός λόγος της Ιφιγένειας Τέκου, διανθισμένος με πλούσια συναισθήματα, εικονοπλαστικός, με φιλοσοφημένες σκέψεις και οικείο αφηγηματικό ύφος, καθιστώντας την ανάγνωση ευχάριστη και το κείμενο ευκολοδιάβαστο. Καθηλωτική, η εικόνα της φωτιάς της Σμύρνης και των αποτρόπαιων σκηνών της σφαγής, που ακολούθησε.

Η συγγραφέας δημιουργεί ένα ολοζώντανο σκηνικό που μόνο με αυτό της κόλασης θα μπορούσε να συγκριθεί. Με απορρόφησε τόσο πολύ, που για μια στιγμή ένιωσα ν΄ απειλούμαι από τις φλόγες, ενώ τα ουρλιαχτά απόγνωσης γύρω μου προκαλούσαν ρίγη ανατριχίλας.

Η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 είναι ένα διαχρονικό ιστορικό γεγονός, που έχουν αναβιώσει με δραματικό τρόπο, ουκ ολίγοι συγγραφείς. Πάνω στον ιστορικό αυτό καμβά τοποθετούνται άλλοτε αληθινές και άλλοτε πλασματικές φιγούρες, που ποτέ δεν θα σταματήσουν να φορτίζουν συγκινησιακά τον αναγνώστη, με τις προσωπικές τους αφηγήσεις! Μέσα από την προσωπική μαρτυρία του κάθε προσώπου του μυθιστορήματος, οποιοδήποτε ιστορικό συμβάν αποκτά μια ιδιαίτερη δυναμική, ο αναγνώστης ταυτίζεται με τα πρόσωπα της ιστορίας, μοιράζεται τις μνήμες τους, γίνεται ο ίδιος μάρτυρας των δρώμενων, συμμετέχει δίνοντας κάθε φορά τις δικές του ερμηνείες, κατανοεί τον τρόπο, με τον οποίο τα ζουν και τα προσλαμβάνουν οι πρωταγωνιστές. 

 


 

Εν κατακλείδι, το καλό μπλε σερβίτσιο της Ιφιγένειας Τέκου, φωτίζει μ΄ ένα μοναδικό τρόπο τις ζωές των ανθρώπων του μικρασιατικού ελληνισμού, ρίχνοντας βάρος στην γυναικεία προσωπικότητα διαφορετικών γενεών, πριν την μεγάλη Καταστροφή έως και την εγκατάστασή τους στην χώρα μας το 1932.

Επιπροσθέτως, διπλωματία και υπόγεια σχέδια με τις κατασκοπευτικές υπηρεσίες της Ευρώπης και της Τουρκίας σε πρώτο πλάνο, να κυριαρχούν και να κινούν τα νήματα σε μία από τις πιο πολύπλοκες, κρίσιμες και ταραχώδεις περιόδους για την Ελλάδα!

Ένα ακόμη αξιόλογο βιβλίο, προσεγμένο και καλογραμμένο, από την Ιφιγένεια Τέκου με πλούσια πλοκή και δράση, με ιστορικά μονοπάτια άγνωστα, με σκοτεινές διαδρομές που φωτίζει η συγγραφέας μέσα από την εντρύφησή της στην πλούσια ιστοριογραφία της εποχής!

Αναστασία Δημακοπούλου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου