Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2021

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ η άποψη της Νατάσας Μουτούση για το βιβλίο «Τα απομεινάρια μιας μέρας» – ΚΑΖΟΥΟ ΙΣΙΓΚΟΥΡΟ – Εκδόσεις Ψυχογιός


"ΤΑ ΑΠΟΜΕΙΝΑΡΙΑ ΜΙΑΣ ΜΕΡΑΣ"

The Remains of the Day ΚΑΖΟΥΟ ΙΣΙΓΚΟΥΡΟ

Βραβείο Booker (1989)

Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (2017)

Εκδόσεις Ψυχογιός

Το βιβλίο αυτό είναι πραγματικά ένα λογοτεχνικό αριστούργημα, το οποίο επάξια κέρδισε το βραβείο Booker το 1989 και ήταν η αφορμή να βραβευτεί ο Ιάπωνας λογοτέχνης με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2017. Ο υπέροχος τίτλος "Τα Απομεινάρια μιάς Μέρας" είναι μεταφορικά οι μνήμες και ο απολογισμός, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ενός σκληρά εργαζόμενου ανθρώπου στην Αγγλία το πρώτο μισό του 20ου αιώνα.

Ο Καζούο Ισιγκούρο στοχεύει στο ψυχογράφημα ενός τυπολατρικού μπάτλερ, ο οποίος θεωρεί τιμή του να υπηρετεί από αυτή τη θέση υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, τους λόρδους. Μέσα από αυτόν τον χαρακτήρα, ο Ισιγκούρο αδράχνει την ευκαιρία να επισημάνει ιστορικά λάθη που έκαναν με τις αποφάσεις τους σημαντικά πολιτικά πρόσωπα της εποχής, τα οποία κατείχαν σημαίνουσες θέσεις, όχι μόνον στην Αγγλία, αλλά ευρύτερα στην Ευρώπη, και διαμόρφωσαν το μέλλον της ιστορίας.

Η υπόθεση του βιβλίου είναι μία ζωντανή αφήγηση με μία νοσταλγική και απολογητική διάθεση, σε πρώτο πρόσωπο του ιδίου του μπάτλερ, κ. Στήβενς, με άμεσο αποδέκτη τον αναγνώστη.

** ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ τις αρετές που ορίζουν τον τέλειο μπάτλερ. Απόλυτη ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟΤΗΤΑ, φυσική ΕΥΓΕΝΕΙΑ, και ΣΕΒΑΣΜΟΣ, όχι μόνον προς όλους, αλλά και προς τον εαυτό του με την ιδιοσυγκρασία του να μην του επιτρέπει δικαίωμα επίπληξης από κανέναν.

** ΘΑΥΜΑΖΟΥΜΕ την ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ που τον χαρακτηρίζει. Ενσάρκωση της αξιοπρέπειας του πατέρα του, παλαιού μπάτλερ, που προσπαθεί να ξεπεράσει. Την πιστή ΑΦΟΣΙΩΣΗ στον εργοδότη του με κάθε τρόπο και την ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ όταν επιτυγχάνει να ανταπεξέλθει στις απαιτητικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου.

** ΣΥΜΠΟΝΟΥΜΕ το ότι η επαγγελματική του θέληση δεν του επιτρέπει να εκδηλώνει προσωπικές αδυναμίες και συναισθήματα και ΛΥΠΟΥΜΑΣΤΕ που δεν ευοδώθηκε ένας κρυφός έρωτας, που, αν και δεν ομολογήθηκε ποτέ ανοικτά, διαφαίνεται να υποβόσκει για χρόνια. Θυσία στο βωμό του καθήκοντος!

Βρισκόμαστε στο Ντάρλινγκτον Χολ, (Darlington Hall) στην Αγγλία 10 χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1956.Ο κ. Στήβενς έχει προσφέρει με μεγάλο αίσθημα ευθύνης τις υπηρεσίες του στον Λόρδο Ντάρλινγκτον για 35 συναπτά έτη. Μετά τον θάνατο του Λόρδου, εξακολουθεί με αυταπάρνηση να υπηρετεί τον νέο ιδιοκτήτη του οίκου, τον Αμερικανό Τζέντλεμαν κ.Φάραντέϊ. Ο κ. Φάραντεϊ του προτείνει να πάρει μερικές μέρες άδεια, με την ευκαιρία της δικής του απουσίας από την έπαυλη, προσφέροντας, μάλιστα, στον κ. Στήβενς το πολυτελές αυτοκίνητό του για μία εξόρμηση στις εξοχές..

Συνηθισμένος ο μπάτλερ στην πολύχρονη, αδιατάραχτη προσοχή στην εργασία του και ασυνήθιστος οποιασδήποτε απουσίας, διστάζει. Στη συνέχεια όμως δέχεται την πρόκληση σκεπτόμενος ότι είναι μία μοναδική ευκαιρία να συναντήσει στη Δυτική Αγγλία την παλιά οικονόμο του Ντάρλινγκτον, η οποία παντρεύτηκε προ 20ετίας και εγκατέλειψε τότε τη θέση της. Η σκέψη να την συναντήσει ασκεί μία μαγνητική έλξη στον κ.Στήβενς, ο οποίος τρέφει αισθήματα για την δεσποινίδα(Μις) Κέντον όλα τα χρόνια και προσδοκά μία επάνοδό της στο παλιό της πόστο στο Ντάρλινγκτον Χολ.

Η ολιγοήμερη απόδραση του μπάτλερ στις δυτικές περιοχές και οι φυσικές ομορφιές του τοπίου, όπου περιηγείται, αιχμαλωτίζουν τις αισθήσεις του και γεννούν μία άλλη απόδραση. Μία "απόδραση" του νου σε παλαιότερους χρόνους αναπολώντας στιγμές προσωπικές, όπως, φέρ’ειπείν, την ημέρα που πεθαίνει ο πατέρας του κι εκείνος βρίσκεται προσηλωμένος στα καθημερινά καθήκοντά του.

"Δεσποινίς Κέντον, σας παρακαλώ μη με θεωρήσετε υπέρμετρα απρεπή που δεν ανεβαίνω να δω τον πατέρα μου αυτή τη στιγμή και να του κλείσω τα μάτια. Ξέρετε,  τυγχάνει να γνωρίζω πως ο πατέρας μου θα ήθελε να συνεχίσω τη δουλειά μου αυτή τη στιγμή".(σελ.145)

** ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ τις αξίες του : "Εννοώ, κύριε,  πως στην Αγγλία δε συνηθίζεται ένας εργαζόμενος να συζητάει για τους προηγούμενους εργοδότες του".(σελ.168)

** ΘΥΜΑΤΑΙ τις επισκέψεις σημαντικών προσωπικοτήτων του πολιτικού κόσμου στο Ντάρλινγκτον Χολ και τις συζητήσεις τους που άκουγε όταν τυχαία ήταν παρών στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του.

** ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΕΙ αλλαγές στις προτεραιότητες των επαγγελματιών του είδους του με την ιδεαλιστική νέα γενιά να μεταβάλλεται και παλιές πεποιθήσεις να ξεθωριάζουν βυθιζόμενες στη λήθη του χρόνου.

** ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ενθυμούμενος αποφάσεις και πράξεις του Λόρδου Ντάρλινγκτον,  ο οποίος χαρακτηρίστηκε φιλοναζί μετά τον πόλεμο, και κάνει προσπάθεια να διαχωρίσει την δική του θέση από εκείνου.

** ΑΠΟΚΡΥΠΤΕΙ εσκεμμένα,  σε μία χρονική στιγμή του ταξιδιού του,το όνομα του πρώην εργοδότη του μη αποκαλύπτοντας τον ρόλο του και τη σχέση με εκείνον.  Στιγμιαία προδοσία;

** ΚΑΜΑΡΩΝΕΙ με ματαιοδοξία όταν, σε άλλη δεδομένη στιγμή,  κάποιοι άνθρωποι που συναντάει τυχαία στην περιήγησή του,  εντυπωσιάζονται από την εμφάνισή του και τους τρόπους του και αντιλαμβάνονται το κύρος του λόγω της θέσεως του.

** ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙ τέλος επιστρέφοντας ότι το φωτεινό ακόμα,  πολύχρωμο δειλινό στο τέλος της ημέρας, είναι η πιο κατάλληλη ώρα να αξιοποιήσει κανείς τα "απομεινάρια" της,  τα " απομεινάρια" της ημέρας.  ΣΤΟΧΑΖΕΤΑΙ και ΣΥΓΚΙΝΕΙ.

Ο αφοπλιστικός λόγος του Καζούο Ισιγκούρο με την σαρωτική ροή γραφής,  χωρίς εκφραστικές εξάρσεις, και η άψογη μετάφραση της Αργυρώς Μαντόγλου συμβάλλουν στο άρτιο αποτέλεσμα και αποθεώνουν το έργο. Ένα εμπνευσμένο έργο με το Βρετανικό φλεγματικό χιούμορ και την Βρετανική νοοτροπία να πρωτοστατεί και να αγγίζει ιδιαίτερα το απαιτητικό αναγνωστικό κοινό που λατρεύει το είδος.

Νατάσα Μουτούση

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ

 


 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου