ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ γράφει η κα Αναστασία Δημακοπούλου για το βιβλίο "Ο Διχασμός - Φιλομήλα Λαπατά"Εκδόσεις Ψυχογιός!

Ο ΔΙΧΑΣΜΟΣ ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΛΑΠΑΤΑ

Ένα ξεχωριστό εξώφυλλο, πραγματικό κομψοτέχνημα, σαν κεντημένο στο χέρι με ζεστά, γήινα χρώματα συνοδεύουν την εξαιρετική γυναικεία φιγούρα, τον πολυτάραχο βίο της οποίας, θα παρακολουθήσουμε στις σελίδες του δεύτερου βιβλίου Ο ΔΙΧΑΣΜΟΣ από την σειρά ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, της σύγχρονης λογοτέχνιδας Φιλομήλας Λαπατά.

Σχολιάζοντας συστηματικά, τα τελευταία χρόνια την σύγχρονη λογοτεχνία, θεωρώ ότι οι λέξεις μου είναι πολύ φτωχές, για να χαρακτηρίσουν αυτό το αξιοζήλευτο και αξιόλογο έργο λογοτεχνικής γραφής και λεπτού ύφους, το οποίο συνιστά το δεύτερο βιβλίο της ιστορικής σειράς με θέμα «ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ» που ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια και καλύπτει την περίοδο 1790-1838. «Ο ΔΙΧΑΣΜΟΣ» αποτελεί την χρονική συνέχεια της παραπάνω περιόδου και συγκεκριμένα καλύπτει τα έτη 1843-1875. 

Μία 35ετία συνεχών αναταράξεων, που σημάδεψαν σπουδαία γεγονότα της τότε εποχής και προκάλεσαν τον διχασμό του ελληνικού λαού σε όλους τους τομείς, κοινωνικό, πολιτικό, εσωτερικό-διαπροσωπικό, ακόμα και στο ερωτικό τομέα της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης. Η συγγραφέας, ύστερα από συστηματική και ενδελεχή μελέτη σε κρατικά, ιστορικά αρχεία και συμβολαιογραφικές πράξεις, καταδύεται στα άδυτα των ανθρώπινων σχέσεων, στις συναισθηματικές σχέσεις, στα πάθη, στις αυταπάτες και τα λάθη, που χαρακτηρίζουν τις ανθρώπινες πεποιθήσεις.

Ακολουθώ ανελλιπώς την κ. Λαπατά, γιατί θεωρώ ότι είναι από τους λίγους συγγραφείς που πετυχαίνει ν΄ αναλύσει ψυχικές και συγκινησιακές ανθρώπινες καταστάσεις, ν΄ αποδώσει τα ουσιώδη χαρακτηριστικά των ηρώων της, πάντα σε ηθογραφικό πλαίσιο, χωρίς πολυλογίες, αλλά με μία καθαρότητα και διαύγεια λόγου, που αποδεικνύει μεγάλη καλλιέργεια και συνέπεια.

Μία αυθεντική γκραβούρα της Αθήνας του 1840-1875, πλαισιωμένη από πλούσια λαογραφικά και ηθογραφικά στοιχεία, που δείχνουν τις αντιλήψεις και τον τρόπο ζωής μιας μεγαλοαστικής οικογένειας, αλλά και όλων των λαϊκών στρωμάτων, στο ευρύτερο κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον. 

 φωτο : Γιούλη Τσακάλου

Η πολυετή ιστορική έρευνα της κ. Λαπατά «γέννησε» και τις ηρωίδες γυναίκες, που κυριαρχούν στα βιβλία της. Γυναίκες σύμβολα, εμβληματικές της εποχής εκείνης, στο πρόσωπο των οποίων αντικατοπτρίζεται το γενικό κλίμα του μεγάλου διχασμού, που με επιδεξιότητα, πλούσια γλωσσολογικά στοιχεία και μια ευρύτητα λόγου παρουσιάζει η συγγραφέας.

Γυναίκες δυναμικές, αυτόβουλες και ανεξάρτητες, αλλά και πιο αδύναμες που υποκύπτουν σε σφάλματα, που μέσα από συχνές δοκιμασίες, εσφαλμένες αντιλήψεις και τερτίπια της μοίρας, βασανίζονται οι ίδιες προσωπικά, διαιωνίζοντας σε βάθος χρόνου τα λάθη τους, με άμεσο αντίκτυπο την κοινωνία την ίδια. 

Γυναίκες πρωταγωνίστριες της ζωής, όπως η Κοραλία Βογιατζόγλου που μας συστήθηκε στο πρώτο βιβλίο «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ», αλλά και γυναικείες παρουσίες του «ΔΙΧΑΣΜΟΥ» όπως η Ελισσάβετ Δούκα, δυσπρόσιτη μεν από το πλήθος των Αθηναίων, αρχοντική δε, σπάνια και εκλεπτυσμένη παρουσία, η Οδύσσεια Βαρβαρέσου, φιλόδοξη και πανούργα, χαρακτηριζόταν από την ανάγκη της να υπονομεύει τους πάντες, με ύπουλο τρόπο έπαιρνε πάντα αυτό που ήθελε, αλλά και γυναίκες σε δεύτερους ρόλους, όπως η ιερόδουλη Ζηνοβία Σπίνου, αυθεντική μαστόρισσα του πληρωμένου έρωτα με ανοιχτή όμως καρδιά και βαθιά αισθήματα, η θεία Μπεμπέκα μία συναισθηματικά ασταθής γυναίκα με έντονη παρουσία, η μαγείρισσα Δαρεία και τόσες άλλες, ηρωίδες των βιβλίων της κ. Λαπατά, που αποτελούν τις κόρες της Ελλάδας μας, όπως πολύ εύστοχα αναφέρει η συγγραφέας και κατά επέκταση, κομμάτια της ίδιας ιστορίας.

Στην περιπετειώδη ζωή τους, καθρεφτίζεται και το κοινωνικο-πολιτικό «γίγνεσθαι» που ταλανίζει την χώρα μας, από την μετεπαναστατική περίοδο έως και σήμερα ακόμη, αφού η ιστορία μας διδάσκει ότι, χωρίς την επίγνωση της πραγματικότητας και την ακριβή γνώση των λαθών μας, αυτά θα επαναλαμβάνονται, ροκανίζοντας σιγά-σιγά ό,τι κατακτήθηκε από τους προγόνους μας, με ευσυνειδησία και σκληρή δουλειά.

Αναστασία Δημακοπούλου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Η Φιλομήλα Λαπατά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. Σπούδασε δημόσιες σχέσεις, μιλάει ξένες γλώσσες και έχει ταξιδέψει πολύ. Ζει μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Στο παρελθόν εργάστηκε στην Αμερικανική Πρεσβεία και σε τράπεζα.
Εμπνευσμένη από τις εμπειρίες που απέκτησε στα ταξίδια της και προσπαθώντας να κατανοήσει την ανθρώπινη φύση και τη δυναμική των σχέσεων, οδηγήθηκε από νωρίς στο γράψιμο. Τιμήθηκε στην Ιταλία το 2005 με το βραβείο "Citta di Bacoli" (αρχαία Cuma) και το 2006 με το βραβείο Premio Internazionale per la Cultura "Sebetia-Ter".

Τίτλοι Βιβλίων της..
(2018)	Ο διχασμός, Ψυχογιός
(2018)	Ο διχασμός, Ψυχογιός
(2015)	Η επιστροφή, Ψυχογιός
(2015)	Η επιστροφή, Ψυχογιός
(2012)	Η χήρα του Πειραιά, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2012)	Η χήρα του Πειραιά, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2010)	Η ξυπόλυτη των Αθηνών, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2010)	Η ξυπόλυτη των Αθηνών, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2007)	Επικίνδυνες λέξεις, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2005)	Εις το όνομα της μητρός, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2004)	Lacryma Christi, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2002)	Οι κόρες του νερού, Εκδόσεις Καστανιώτη