ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ η άποψη της Αναστασίας Δημακοπούλου για το βιβλίο "Η τέταρτη πλευρά" της Αννης Παπαθεοδώρου

Η Τέταρτη πλευρά - ΑΝΝΗ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ

Ανεμος εκδοτική

 

  Η "Τέταρτη Πλευρά" της Άννης Παπαθεοδώρου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άνεμος, αποτελεί ένα συναισθηματικό κοινωνικό θρίλερ, το οποίο συγκλονίζει με τις αποκαλύψεις και τις αιφνιδιαστικές του ανατροπές. Μέσα από την πυκνή και πολυεπίπεδη αφήγηση, η συγγραφέας υφαίνει έναν περίτεχνο ιστό από μυστικά και δραματικά γεγονότα που κρατούν τον αναγνώστη σε συνεχή αγωνία, αποδεικνύοντας την μαεστρία της στην δημιουργία μιας συγκλονιστικής πλοκής.

 

  Είκοσι ένα χρόνια μετά την άτακτη φυγή του στην Αμερική, ο Νικόλας επιστρέφει στην Ελλάδα για να αντιμετωπίσει τις σκιές του παρελθόντος: μια γυναίκα που δεν είναι πια ζωντανή, μια κόρη που τον μισεί, έναν αδελφό που αρνείται να του μιλήσει εδώ και δύο δεκαετίες. Η μεγάλη αγάπη που έμεινε πίσω και δημιούργησε μια νέα ζωή, στοιχειώνει την επανένωση της οικογένειας. Η επιστροφή του ζωντανεύει τον εφιάλτη του τότε, έναν εφιάλτη που απαιτεί απαντήσεις σε ερωτήματα, που ποτέ δεν εκφράστηκαν.

  Η οικογένεια, δέσμια των δεσμών της, στέκει σαν ένας εύθραυστος πύργος. Τα πράγματα δεν είναι πάντα όπως φαίνονται και η αλήθεια, αν και μία, μπορεί να έχει πολλές όψεις. Ποια είναι η τέταρτη πλευρά της;

 

  Μια ιστορία που ξεδιπλώνεται σαν γλυκιά μελωδία για την αγάπη, την αφοσίωση, το καθήκον και τη θυσία. Μυστικά και ψέματα, εμπνευσμένα από την αγάπη, πλέκουν έναν ιστό φόβου της απόρριψης και απεγνωσμένης επιθυμίας για  αποδοχή. Ιδανικά καταρρέουν, όνειρα παραμένουν απαγορευμένα, ενώ οι συνέπειες του ρατσισμού και των προκαταλήψεων σημαδεύουν τις ψυχές.

 

  Οι ήρωες του βιβλίου, καθένας με τον δικό του μοναδικό και ιδιαίτερο χαρακτήρα, καταλαμβάνουν θέσεις πρωταγωνιστικές. Με τις ξεχωριστές ιδιότητες και τις λεπτές αποχρώσεις της προσωπικότητάς τους, συμβάλλουν ουσιωδώς στην εξέλιξη της πλοκής, αναδεικνύοντας την πλούσια πολυπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων και αντιπαραθέσεων. Χαρακτήρες ξεχωριστοί, πλέκονται με δεξιοτεχνία, δημιουργώντας ένα υφαντό από ανθρώπινες εμπειρίες και συναισθήματα, που αγγίζουν την ψυχή του αναγνώστη. Ο καθένας τους προσθέτει το δικό του μοναδικό χρώμα στη συνολική παλέτα της αφήγησης, δημιουργώντας ένα αριστουργηματικό ψηφιδωτό της ανθρώπινης ύπαρξης.

 

  Το βιβλίο είναι επιμελώς διαρθρωμένο σε τέσσερα ξεχωριστά μέρη, καθένα από τα οποία περιλαμβάνει κεφάλαια σύντομης έκτασης. Αυτή η δομή προάγει έναν πιο άνετο και αβίαστο ρυθμό ανάγνωσης, διευκολύνοντας την κατανόηση και εμβάθυνση στη ροή του κειμένου. Μέσα από αυτή τη μεθοδολογία, ο αναγνώστης έχει την ευχέρεια να απολαύσει μια πιο εμπεριστατωμένη εξερεύνηση του αφηγηματικού περιεχομένου, κατανοώντας τις λεπτές αποχρώσεις και τις συναισθηματικές διακυμάνσεις της αφήγησης.

  Η γραφή της συγγραφέας, λιτή και αβίαστη, πλημμυρίζει από συναίσθημα και πάθη, παρασύροντας τον αναγνώστη σε μια συναισθηματική δίνη. Μέσα από την αβίαστη ροή των λέξεων, αναδύονται έντονες εικόνες και βιώματα που καθηλώνουν προσφέροντας μια διαφορετική εμπειρία ανάγνωσης.

  Η ίδια η ιστορία διακρίνεται για την πλοκή της και την πολυεπίπεδη αφηγηματική της δύναμη. Η πλοκή είναι αριστοτεχνικά δομημένη, με τρόπο, ώστε είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς τις επερχόμενες εξελίξεις, δημιουργώντας μια συνεχώς ανανεωμένη αίσθηση περιέργειας και αγωνίας.

 

  Έχεις το θάρρος να αναμετρηθείς με τα φαντάσματα του παρελθόντος, με τους σκοτεινούς δαίμονες που σε κρατούν δέσμιο σε μια κατάσταση αδράνειας και στασιμότητας; Αν ναι, απαιτείται θάρρος και αφοσίωση, ώστε να κοιτάξεις κατάματα τις σκιές που πλανώνται στις σκοτεινές γωνιές της ψυχής σου και στοιχειώνουν τις νύχτες σου. Αυτή η αναμέτρηση, την οποία καλούνται ν΄αντιμετωπίσουν ο Νικόλας, ο Μιχάλης, η Ειρήνη και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας- ως πρωταγωνιστές της ιστορίας-, απαιτεί την αποφασιστικότητα και την επιμονή μιας καρδιάς, που είναι έτοιμη να εξαγνιστεί από τα βάρη του χθες, ώστε να βρει δικαίωση και γαλήνη.

 

  Μέσα από την προσεκτική ανάλυση καυτών κοινωνικών θεμάτων, το έργο αυτό προσφέρει μια ουσιαστική και βαθιά διεισδυτική ματιά στις κοινωνικές προκλήσεις και αντιθέσεις της εποχής μας. Μια πραγματική ωδή στην κατανόηση και την ενδοσκόπηση, που επιδιώκει να προκαλέσει προβληματισμό και να εμπλουτίσει την αντίληψη του αναγνώστη για τον κόσμο γύρω του.

 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ γράφει η Μαντώ Μάκκα για το βιβλίο "Στο χέρι αστέρια" Τάσος Αλεξιάδης

Στο χέρι αστέρια - Τάσος Αλεξιάδης

Ο Τάσος Αλεξιάδης ενηλικιώθηκε μέσα στις τέχνες, θέατρο, χορός, γλυπτική, αλλά εν τέλει βρήκε τον εαυτό του σ’ ένα χώρο γεμάτο βιβλία. Δεν έγινε άντρας, έγινε Άνθρωπος και για αυτόν τον Τάσο και κατά συνέπεια τη γραφή του μίλησα στην παρουσίαση του νέου του βιβλίου «Στο χέρι αστέρια» από τις Εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.

Είναι αγαπημένος φίλος και συγγραφέας. Από τις αγάπες τις παιδικές, τις αγνές, τις ανόθευτες, όπως είναι και η γραφή του. Σε κρατάει σφιχτά από το χέρι και αργά αργά σε εγκλωβίζει στον κόσμο του. Έναν κόσμο που αλλάζει απρόσμενα όπως και η πραγματικότητά μας. Κάποιες φορές το μεταφυσικό στοιχείο φαίνεται να υπερισχύει, έτσι δεν είναι όμως και η ζωή μας; Γεμάτη ανεξήγητα γεγονότα που πασχίζουμε να κατανοήσουμε, να αιτιολογήσουμε και πολλές φορές, άσκοπα, να τους δώσουμε ένα παράταιρο όνομα απλά και μόνο για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε.

Τα σκοτάδια των παιδικών μας χρόνων, η απώλεια, η παιδική κακοποίηση, η διαφορετικότητα, οι ανθρώπινες συμπεριφορές, οι λέξεις, οι αναμνήσεις, τα γηρατειά, τα σενάρια που διευθύνει το μυαλό μας, ο έρωτας και τα όνειρα είναι κάποια από τα θέματα που θίγει ο Τάσος στο νέο του βιβλίο. Και είναι τόσο διαφορετικό από το «Ξύπνα με πριν φύγεις» όπου επικρατούσε το χιούμορ. Αυτά που έχουν κοινά όμως είναι η ανθρωπιά ή η έλλειψή αυτής και η γλώσσα.

Από τις αγαπημένες μου ιστορίες αυτού του βιβλίου είναι «Η προέλευση του κόσμου ή Πίνακας 46x55», η οποία σε κάποια σημεία μου θύμισε και λίγο τον φωταγωγό του Σαραμάγκου . Η προέλευση του κόσμου είναι ελαιογραφία ζωγραφισμένη από τον Γάλλο καλλιτέχνη Γκυστάβ Κουρμπέ το 1866 και εικονίζει το σώμα μιας γυναίκας που είναι ξαπλωμένη επάνω σε μετάξινο ύφασμα στην άκρη ενός κρεβατιού ή καναπέ. Η έμφαση δίνεται στην κοντινή προβολή της δασύτριχης ήβης με το ελαφρώς ανοιχτό αιδοίο, των μηρών και του οπισθίου, καθώς και της κοιλιάς. Το πρόσωπο της γυναίκας δεν είναι ορατό, αφού η εικόνα τελειώνει στο δεξί μαστό με προεξέχουσα τη θηλή επιτείνοντας τον ερωτισμό του έργου. Και ο Τάσος κατάφερε τόσο επιδέξια να με μεταφέρει μέσα στον πίνακα γράφοντας:

“ Τα γόνατά μου έτρεμαν αλλά ευτυχώς κινούνταν. Ένιωθα ότι προχωρούσα στο δάσος, μια μέρα νοτισμένη από τη νεροποντή της προηγούμενης. Το χαλάκι στο διάδρομο είχε γίνει ένα στρώμα από βρεγμένα φύλλα, βρύα και λάσπη. Οι τοίχοι δεξιά και αριστερά έλατα πυκνόκλαδα που έκρυβαν το φως. Μπροστά μου διέκρινα ένα ξέφωτο, μια πόρτα – πώς βρέθηκε στο δάσος αυτή η πόρτα; Την διέσχισα και αντίκρισα έναν πέτρινο πανάρχαιο βωμό, μεγάλο σαν κρεβάτι. Στη βάση του σκαλισμένο ένα ρητό, όχι όπως το ήξεραŸ αληθέστερο: «’Εν αρχή ήν το σώμα, ο λόγος έπεται». Πάνω του ξαπλωμένο ένα πλάσμα μυθικό, μισό άνθρωπος, μισό ελάφι, με τα πόδια ανοιχτά. Το ζωώδες κεφάλι με καλούσε γνέφοντας, και το σώμα, το λευκό γυναικείο σώμα, με προκαλούσε να μάθω τα μυστικά του. Ανάμεσα στα πόδια μια υγρή σχισμή, ένα μονοπάτι, ένας δρόμος που ήθελα να πέσω με τα μούτρα πάνω του, κι ας χανόμουν μέσα του. Θα μάθαινα όλα όσα ζητούσα. Το μυστήριο της προέλευσης του κόσμου μπροστά μου, μαλακό, γνήσιο, γήινο.»

Για τα πρακτικά να αναφέρω ότι τον Φεβρουάριο του 1994, το μυθιστόρημα Perpétuelles (λατρείες) του Ζακ Ανρίκ (Jacques Henric), που είχε ως εξώφυλλο αυτόν τον πίνακα είχε ως αποτέλεσμα συχνές επισκέψεις της αστυνομίας σε γαλλικά βιβλιοπωλεία για να αποσύρουν το μυθιστόρημα από τις βιτρίνες τους. Επίσης, στις 23 Φεβρουαρίου 2009 παρόμοια κατάσταση σημειώθηκε και στην Πορτογαλία, όταν η αστυνομία κατάσχεσε τα βιβλία της Catherine Brellap, που χρησιμοποίησε το θέμα του πίνακα ως εξώφυλλο του βιβλίου της.

Άλλο αγαπημένο διήγημα το «Νταϊλίν» όπου ο μύθος που θέλει τους ανθρώπους να ψάχνουν άκαρπα το άλλο τους μισό καταρρίπτεται. Λυρικότητα και μακάβριο σφιχταγκαλιάζονται σαν αρχαίο τοτέμ λέξεων.

Στο διήγημα 264 ένα παιδί επιμένει να μη μεγαλώσει γιατί δεν θέλει να ξεχάσει τα χρώματα, δεν θέλει να φοβάται, δεν θέλει τη μοναξιά, δεν θέλει να γίνει μουντός, άχρωμος, ένα ζόμπι και εδώ ο συγγραφέας μου θύμισε το εξαίρετο, βραβευμένο βιβλίο «Η βασίλισσά μου» του Jean-Baptiste Andrea. Συγκεκριμένα, γράφει : «Οι μεγάλοι τα βλέπουν όλα σαν αποχρώσεις του γκρι. Πώς να τους εξηγήσω το βαθύ πορτοκαλί, που στάζει μέλι στην ψυχή σου, το μπλε του κοβαλτίου, που είναι σαν ένα σπάνιο, πολύτιμο πετράδι, πώς;»

Λατρεμένο το πόδι της κυρίας Ευαγγελίας που τρέχει μόνο του στα δάση, ντυμένο μ’ ένα καλσόν στο χρώμα του ουίσκυ και εκείνο το «τίποτα» που λέμε και κουρνιάζει μέσα του βουβά ο πόνος όλου του κόσμου. Όπως και η άσπρη ζακέτα που σκότωσε τον λύκο.

Βιώνοντας την απώλεια και τις άδειες αγκαλιές, τα αντικείμενα που ξυπνάνε αναμνήσεις, έμαθα την αντιτακτή και ζήλεψα το ξέσπασμα των λέξεών του : «Ουρλιάζω. Ουρλιάζω τόσο δυνατά, που όλα τα γιατί βγαίνουν με τη μορφή κραυγής. Ουρλιάζω και πιάνω τον προφυλακτήρα που κρέμεται, τον ξεχαρβαλώνω και τον πετάω κάτω. Ακούω τη φωνή μου να χτυπά πάνω στα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, να τρυπώνει στις πολυκατοικίες, να εισβάλλει στα διαμερίσματα, να ξυπνά τους ανθρώπους, να βγαίνει από τα παράθυρα και να φτάνει στον ουρανό. Ουρλιάζω ακόμα, μήπως καταφέρω να με ακούσει από εκεί που είναι κι έρθει να με πάρει να φύγουμε.»

Θα διαβάσετε για παιδικά στόματα που ψιθυρίζουν ξόρκια επιτυχίας σε όνειρα που σβήνουν στις χωματερές του περιθωρίου. Για παιδικά αγγίγματα που κόβουν και θα αναρωτηθείτε εάν το θηρίο αλλάζει. Εάν τα μαλλιά μπορούν να ασπρίσουν σε μία νύχτα. Θα μάθετε πως και ο παραμικρός κόκκος σκόνης είναι αβάσταχτο βάρος για τις μύγες και ίσως για πρώτη φορά στη ζωή σας να τις λυπηθείτε. Θα δείτε τη γη να γεννάει πέτρινους ανθρώπους που εμείς, όντας αχόρταγοι και άπληστοι, τους καταντήσαμε λειψούς. Αδέρφια να πολεμάνε μεταξύ τους και νικητής ο θάνατος. Νταήδες να νικιούνται από ένα αριστερό χέρι. Ένα αρχέγονο τραγούδι χαράς και ικανοποίησης που μας φέρνει στα τέσσερα. Αναμνήσεις που κρύβονται σε ένα σάντουιτς με τόνο. Ένα κρακ που κλωτσάει την προστακτική του φασισμού. Τα σκουπίδια που μπαινοβγαίνουν σε κόκκινους κάδους και πως ένα χωνάκι με κρούστα σοκολάτας μπορεί να ζήσει για πάντα. Για οργασμούς δίχως φύλο και πώς γίνεσαι βασιλιάς της ζούγκλας. Και στο τέλος θα μάθετε να κολυμπάτε στη θάλασσα της ύπαρξης σας.

Ο Τάσος Αλεξιάδης γράφει απλά, άμεσα, κατανοητά, χωρίς φιοριτούρες αλλά με μία λυρικότητα που σε μαγεύει. Η επινοητικότητά του στα θέματα και στους τίτλους εξίσου είναι αδιάσειστη.  Σε μία συνέντευξη του ο Τάσος είπε «Θέλω να ξαφνιαστεί ο αναγνώστης» και ναι το κατάφερε. Και πιστέψτε με, μιλάω εκ πείρας, τα μικροδιηγήματα είναι από τις πιο δύσκολες φόρμες του γραπτού λόγου διότι πρέπει σε μία πολύ μικρή έκταση η ιστορία σου να έχει τα βασικά ήτοι αρχή, μέση και τέλος, αλλά και νόημα, ροή, έκπληξη ή ανατροπή. Και το κυριότερο να δημιουργήσεις στον αναγνώστη συναισθήματα. Στο βιβλίο αυτό ο Τάσος Αλεξιάδης μας τα δίνει όλα αυτά απλόχερα, όπως κάνει και στη ζωή του. Και παρόλο που ο πόνος είναι διάχυτος στο βιβλίο, το φως, η αγάπη και η ελπίδα είναι εκεί να μας οδηγήσουν στη λύτρωση.

«Οι λέξεις μας δεν σκότωσαν κανέναν. Ξύπνησαν, παρηγόρησαν, κράτησαν το χέρι σε μελλοθάνατους και συνέχισαν να ζούνε σε τετράδια που φυλάγονται σε τσέπες στο μέρος της καρδιάς» γράφει ο συγγραφέας και εύχομαι και οι δικές του λέξεις να φωλιάσουν μέσα σας.

 

Φωτο: Μαντώ Μάκκα

Η Μαντώ Μάκκα γεννήθηκε το Μάιο του 1980 στην Αθήνα.  Αποφοίτησε από το Κλασσικό Λύκειο Αναβρύτων.  Παρακολούθησε μαθήματα Αγγλικών και  Οικονομικών & Marketing.

Ακολούθησαν μαθήματα Δημιουργικής γραφής με τη Στεύη Τσούτση και  Εικαστικών & Ιστορίας Τέχνης με την Άννα Παππά. Τελευταία ήρθε η Εξειδίκευση στη Μετάφραση στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και η Εισαγωγή στην εφαρμοσμένη γλωσσολογία και διδασκαλία αγγλικής γλώσσας σε μαθητές άλλων γλωσσών από το Πανεπιστήμιο του Leicester.
Παράλληλα ζωγραφίζει και κατασκευάζει κοσμήματα από πέτρα.
Τα τελευταία χρόνια αρθρογραφεί στο διαδίκτυο.
Έχει εργαστεί ως Καθηγήτρια Αγγλικών και ως διαχειρίστρια διαδικτυακών εφημερίδων.
Είναι μέλος της Επιτροπής Γυναικών Συγγραφέων και  της Επιτροπής Μετάφρασης & Γλωσσικών Δικαιωμάτων του Pen Greece.
Το 2020 το παραμύθι της «Τα ροζ Χριστούγεννα» περιλήφθηκε στο βιβλίο «Santa Παραμύθια, 22 Χριστουγεννιάτικες Ιστορίες» των εκδόσεων Νίκας. Το 2021 κυκλοφόρησε η πρώτη της συλλογή διηγημάτων «Όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια» από τις Εκδόσεις Νίκας . Το 2022 το διήγημα της «Τραμουντάνα» διακρίθηκε και συμμετείχε στην συλλογική έκδοση του Ιανού «Το ρούχο». Την ίδια χρονιά διακρίθηκε και το διήγημά της «Φως», το οποίο συμμετείχε στην συλλογική έκδοση των Εκδόσεων Αγγελάκης «Ανθρώπινες Σχέσεις. Ένα σχολείο που δεν τελειώνει ποτέ.
Η συλλογή διηγημάτων «Αγκούσα» είναι το δεύτερό της βιβλίο από τις Εκδόσεις Νίκας.