ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ γράφει η Τέση Παπαθανασίου για το βιβλίο "Πέθανε με τα μάτια ανοιχτά" Ντέρεκ Ρέιμοντ - Εκδόσεις Ερμα

Πέθανε με τα μάτια ανοιχτά, 

Ντέρεκ Ρέιμοντ, 

Εκδόσεις Έρμα

   Ένας συγγραφέας αναγκάζεται να γράψει με το ψευδώνυμο Ντέρεκ Ρέιμοντ για να μην τον μπερδεύουν με τον συνονόματό του Ρόμπιν Κουκ.

 Ενας ντετέκτιβ που το όνομά του δεν θα μάθουμε ποτέ, αναλαμβάνει να λύσει μια υπόθεση δολοφονίας για την οποία κανείς άλλος δεν θα ενδιαφερθεί.

 Ένας αλκοολικός συγγραφέας βρίσκεται νεκρός, άγρια ξυλοκοπημένος σε κακόφημη συνοικία του Λονδίνου.  "Φυσικά και θα βρομάω όταν πεθάνω. Θα πρηστώ όπως όλοι άλλωστε και δεν θα μείνει τίποτα από μένα. Μόνο που όπως όλες οι αλήθειες για τον εαυτό μας, είναι τόσο δύσκολο να το πιστέψει κανείς και δεν θα το πίστευα ούτε σε δέκα χρόνια... Αυτός που θεωρεί ότι η συγγραφή είναι ένας ευχάριστος περίπατος σε έναν μεσοαστικό τρόπο ζωής δεν θα γράψει τίποτα παρά μόνο σκατά".

Ένα πτώμα που μιλάει... Μια φωνή... μέσα από ένα μαγνητόφωνο, ένα κουτί γεμάτο κασέτες με ηχογραφημένα αποσπάσματα από τον ίδιο τον νεκρό εν είδει ημερολογίου, "Όταν είμαι πολύ πιωμένος για να γράψω, νιώθω ότι απαλύνει τη στενοχώρια μου αν μπορώ να της μιλήσω. Δεν είναι η αυτολύπηση που με βασανίζει• είναι που πρέπει να αντιμετωπίσω το απόλυτο. Η δοκιμασία στην οποία ο συγγραφέας υποβάλλει τον εαυτό του είναι να κυνηγήσει την ύπαρξη, και τότε, έτσι όπως είναι και οι δυο ξεγυμνωμένοι, να την αντιπαλέψει... Αλλά συχνά ο ανταγωνισμός είναι βραχύς και αιχμηρός..." σπάζοντας έτσι την ατελείωτη μοναξιά.

Ένα άψογο νουάρ, ή μάλλον Brit Grit όπως λέει και η Χίλντα Παπαδημητρίου στο επίμετρο, που γράφτηκε το 1984,

-με κοφτερές κοινωνικοπολιτικές αιχμές,

-με την πιο μαύρη ομιχλώδη ατμόσφαιρα,

-με έναν μοναχικό, αντισυμβατικό ντετέκτιβ,

-με την απαραίτητη ξανθιά πέτρα του σκανδάλου,

-τόσο σκοτεινό που θα μπορούσε να είναι τυπικό δείγμα... ΑΝ ο συγγραφέας δεν έκανε κάτι ξεχωριστό στην αφήγηση:

Η αστυνομική έρευνα εναλλάσσεται με την ηχογραφημένη φωνή του δολοφονημένου, ο οποίος, στις κασέτες που έχει πλέον στα χέρια του ο αστυνόμος, ξεδιπλώνει με λογοτεχνικό ύφος όλη την υπαρξιακή του αγωνία. 

Τσάντλερ εναντίον Σαρτρ και Έλροϋ απέναντι στον Καμύ, με αυτόν τον τρόπο ο Ντέρεκ Ρέιμοντ συνυφαίνει το λευκό πανί που θέλει να υψώσει ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο.

 Ένας αυτοκαταστροφικός ονειροπόλος που, κυνηγώντας το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης, δεν διστάζει να παραδοθεί στα πάθη του και να φτάσει στα όρια της ταπείνωσης. Σε μια κοινωνία που καταπνίγει τις 'ενοχλητικές' φωνές εκείνος βρίσκει τρόπο να ακουστεί η δική του, έστω κι αργά. Θα κάνει τα πάντα για να δει το ίδιο του το τέλος, θα πρέπει όμως να Πεθάνει με τα μάτια ανοιχτά... "Οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν με τα μάτια τους κλειστά αλλά εγώ σκοπεύω να πεθάνω με τα δικά μου ανοιχτά. Όλοι μας ενστικτωδώς προσπαθούμε να κάνουμε τον θάνατο λιγότερο δύσκολο για τους εαυτούς μας. Προσωπικά έχω δύο τρόπους. Πρώτον, πίνω. Πίνω για να φτάσω στη λήθη και μετά σε κάποιου είδους πτώση ή χτύπημα όταν βρίσκομαι πια μακριά από τη σκέψη και το συναίσθημα. Έτσι θα πεθάνω, με τα μάτια μου ανοιχτά."

   Ένας ντετέκτιβ που θα ταυτιστεί με τη φωνή στο μαγνητόφωνο και θα νιώσει πως 'χρωστάει' σε όλες τις φωνές που σώπασαν να εξιχνιάσει την υπόθεση. "Πολύ αργά αντιλήφθηκα ότι αν απομονώσεις τους ανθρώπους μέχρι να φανεί η αλήθεια, δεν τους αφήνεις κάποια ευκαιρία επιβίωσης. Τα ψέματα και οι υπεκφυγές είναι απαραίτητα• μας δίνουν μια ευκαιρία να κρυφτούμε."

    Ένας συγγραφέας που θα καταδυθεί στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής, θα  κλέψει τα σκοτάδια της και θα ζωγραφίσει με αυτά το σκηνικό ενός από τα καλύτερα νουάρ που έχω διαβάσει ποτέ. "Όταν κατεβαίνεις μέσα στο σκοτάδι, πρέπει να περιμένεις ότι θα αφήσει σημάδια πάνω σου στο ανέβασμα -αν ανέβεις τελικά".

 

Τέση Παπαθανασίου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Η Τέση Παπαθανασίου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, με καταγωγή από Μαγνησία, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη. Σπούδασε Γεωλογία στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε για αρκετά χρόνια στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Επιταχυντικών Συστημάτων και Εφαρμογών. Ζει στην Αθήνα με τον σύζυγό της και τις δύο κόρες τους. Μεγάλες της αγάπες είναι τα Μαθηματικά, η Μουσική και τα Μυστήρια. Η «Λουκουμόσκονη» είναι το πρώτο της αστυνομικό μυθιστόρημα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κύφαντα.