"ΕΝΑΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΤΟΥ ΡΕΟΝΤΟΣ ΚΟΣΜΟΥ"
(AN ARTIST OF THE FLOATING WORLD)
ΚΑΖΟΥΟ ΙΣΙΓΚΟΥΡΟ - Εκδόσεις Ψυχογιός
Διαβάζοντας το βιβλίο "Ένας Καλλιτέχνης του Ρέοντος Κόσμου", του βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας Καζούο Ισιγκούρο, είχα την αίσθηση ότι έβλεπα ένα πίνακα ζωγραφικής. Όπως ο φιλότεχνος ερμηνεύει με τα δικά του "μάτια" και αξιολογεί την έμπνευση του δημιουργού πίσω από τις παραστάσεις, τα σχέδια και τα χρώματα σε ένα πίνακα, έτσι και στο βιβλίο αυτό, έγκειται στην εμπειρία του αναγνώστη να το αξιολογήσει ανάλογα, ανακαλύπτοντας τις σκέψεις πίσω από τις λέξεις και τις προτάσεις. Μπορεί, σε πρώτη ανάγνωση, να φαίνεται ότι είναι καθαρά Ιαπωνική υπόθεση, ουσιαστικά, όμως, είναι υπόθεση ενός ρευστού κόσμου με πολλές προεκτάσεις.
Αναμφίβολα, ο Καζούο Ισιγκούρο είναι ένας καταξιωμένος στο λογοτεχνικό χώρο δημιουργός, παρόλο τον μικρό αριθμό έργων που έχει συγγράψει, αντιστρόφως ανάλογο με την πολυετή ενασχόλησή του με το αντικείμενο. Γεννημένος το 1954 στο πολύπαθο Ναγκασάκι, έχει ιδίαν αντίληψη των τραγικών συνεπειών της ήττας που υπέστη η χώρα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η συνθηκολόγηση βρίσκει τη χώρα τραυματισμένη βαριά και την κοινωνία να επιχειρεί μία στροφή προς το κυρίαρχο πλέον Αμερικανικό πρότυπο. Όπως στο έργο του "Τα Απομεινάρια μιας Μέρας" αναφέρεται στη πάλαι ποτέ Βρετανική Αυτοκρατορία, στον Καλλιτέχνη, τονίζει το "aftermath" της πτώσης της Ιαπωνικής Αυτοκρατορίας. Η νοσταλγία της εθνικής Ιαπωνικής παράδοσης μετουσιώνεται στον εσωτερικό του κόσμο σε μία οδυνηρή, αλλά και λυτρωτική ίσως ανάμνηση, την όποια εκφράζει στο βιβλίο.
Με την γνωστή πρωτοπρόσωπη αφήγηση, ακροβατεί εύστοχα σε δύο κυρίως χρόνους, το παρόν(1948,1949,1950) και το παρελθόν πριν τον πόλεμο. Ο Μασούντζι Όνο, ο ήρωάς του, είναι ένας ηλικιωμένος, βραβευμένος και διάσημος πλέον ζωγράφος. Οι δύο κόρες του, η μεγαλύτερη Σετσούκο με τον γυιό της και η μικρότερη Νορίκο, πρωτοστατούν στην ιστορία με τα προσωπικά και ευρύτερα κοινωνικά προβλήματά τους. Η αναπόληση γεγονότων του παρελθόντος του κεντρικού ήρωα ενεργοποιεί ένα ντόμινο από θύμησες της ζωής του από την εποχή που εκμυστηρεύτηκε στον πατέρα του την επιθυμία του για ενασχόληση με την αγάπη του, την ζωγραφική. Η αυστηρή αρνητική στάση του πατέρα του δεν τον αποτρέπει από το να αποφασίσει να ακολουθήσει τον στόχο του απαρέγκλιτα.
Επιδεικνύει υπομονή και αφοσίωση και θητεύει δίπλα σε γνωστούς δασκάλους. Θυμάται τον Γκιζαμπούρο, συνάδελφό του, μελαγχολικό και μοναχικό που μόνο τις νύχτες στα στέκια τους φαινόταν ευτυχισμένος.
"Τα καλύτερα πράγματα, έλεγε πάντοτε, συμβαίνουν τη νύκτα και χάνονται το πρωί. Αυτός είναι ο κόσμος που οι άνθρωποι αποκαλούν ρέοντα. Όνο, ο Γκιζαμπούρο γνώριζε την αξία αυτού του κόσμου".(σελ.186)
Ο ρευστός κόσμος της νύκτας, της ηδονής και της γκέισας είναι ο κόσμος που αποτυπώθηκε κατά κόρον στην Ιαπωνική ζωγραφική. Ο Όνο αισθάνεται εγκλωβισμένος στο θέμα από την χρόνια επιρροή και χειραγώγηση από τους δασκάλους και επιζητεί την αυτοδιάθεση.
"Δεν είναι απαραίτητο οι καλλιτέχνες να ζουν στον περίκλειστο κόσμο της παρακμής. Η συνείδησή μου, Σενσέι, μου υπενθυμίζει πως δεν πρέπει να παραμείνω εσαεί ένας καλλιτέχνης του ρέοντος κόσμου".(σελ.223)
Ο σεβασμός μεταξύ των ανθρώπων και η ευγένεια στις σχέσεις, γνωστά σε όλους χαρακτηριστικά των Ιαπώνων, εντοπίζονται στο κείμενο, αλλά δεν παύουν επίσης να συγκρούονται η υποκρισία με την γενναιότητα, η ενοχή με την ευσυνειδησία και η τιμιότητα με την ανανδρία. Η αυτοχειρία για λόγους ευθιξίας απασχολεί τους πολίτες από καταβολής έθνους. Με μία στρωτή, ανεπιτήδευτη γραφή παρακολουθούμε τον κεντρικό χαρακτήρα, τον καλλιτέχνη, περιτριγυρισμένο από συγγενικά ή συναδελφικά άτομα, τους αυτόφωτους ή ετερόφωτους δορυφόρους του, μέσα από ένα νέφος από άπειρες μνήμες.
(Σενσέι :Δάσκαλε)
Νατάσα Μουτούση
Περισσότερα για το βιβλίο εδώ
φωτο: Νατάσα Μουτούση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου