Ελέφαντας - Ρέιμοντ Κάρβερ
Μετάφραση-Επίμετρο: Τρισεύγενη Παπαϊωάννου
Εκδόσεις Μεταίχμιο
φωτο: Μαντώ Μάκκα
Τι κοινό έχω με τον Κάρβερ; Γεννηθήκαμε με τον ίδιο μήνα. 25 Μαΐου αυτός, 26 εγώ αλλά με 42 χρόνια διαφορά, όσο είμαι εγώ σήμερα. Πέθανε Αύγουστο και Αύγουστο τον διάβασα. Και κάπου εδώ θα έλεγα ότι τελειώνουν τα κοινά μας αν δεν διάβαζα για τη ζωή του. Δυσκολίες, χρεωκοπίες, αποξένωση, αλκοολισμός, καρκίνος. Άρα πως θα περιμέναμε από αυτόν τον άνθρωπο να γράψει για χαρές και πανηγύρια. Γίνεται;
Η ανά χείρας συλλογή κυκλοφόρησε το 1988 και συγκεντρώνει τα τελευταία του διηγήματα, τα οποία θεωρούνται και πιο χαλαρά από τα προηγούμενα. Στιγμιότυπα από τη ζωή ανθρώπων την κρίσιμη ώρα, την ώρα που δοκιμάζονται η αγάπη του συντρόφου τους, οι οικογενειακές τους σχέσεις, η αξιοπρέπειά τους, η καθημερινότητα τους, ακόμα και η ίδια τους η ζωή. Ο Κάρβερ αφηγείται τις ιστορίες τους χωρίς να δείχνει φανερή συμπάθεια, χωρίς μελοδραματισμούς, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα που μιλούν οι ήρωές του, με ειλικρίνεια και τρυφερότητα γι' αυτές τις ραγισμένες καρδιές.(Οπισθόφυλλο)
«Τα διηγήματα του Κάρβερ διακρίνονται από μια τσεχοφική σαφήνεια αλλά και μια καφκική αίσθηση ότι κάτι τρομερό συμβαίνει πίσω από τη σκηνή, επισημαίνει ο Μαικλ Κοπφ. Ο Τσέχοφ, εξάλλου, ο Κάφκα και ο Χέμινγουεϊ είναι οι συγγραφείς από τους οποίους επηρεάζεται περισσότερο. Οι ήρωες του αν δεν είναι άνεργοι, κάνουν συνήθως περιφερειακές δουλειές, είναι αλκοολικοί, υποφέρουν λόγω διαζυγίων ή οικογενειακής βίας, δυσκολεύονται να εκφραστούν, κι όμως είναι πιο δυνατοί και πιο προσαρμοστικοί απ’ όσο φαντάζονται , παρά το ότι δεν συνειδητοποιούν τη λυσσαλέα μάχη που δίνουν ενάντια στη μοναξιά και την απομόνωση». ( Από το επίμετρο της μεταφράστριας)
Και τώρα μου μένει το «Τόσο πολύ νερό τόσο κοντά στο σπίτι» για τη Λέσχη Ανάγνωσης Booktalks . Στο οποίο περιλαμβάνονται οι τρεις συλλογές Αρχάριοι, Λοιπόν, θα πάψεις, σε παρακαλώ;, Καθεδρικός ναός. Και αν ο Ελέφαντας είναι ο ήπιος για το ‘Νερό’ να αρχίσω τα ζάναξ; Θα μου πείτε εδώ έχεις διαβάσει πιο σκληρά βιβλία. Ναι έχετε δίκιο αλλά έχει κάτι η γλώσσα του Κάρβερ. Λιτή, καθημερινή αλλά τσακίζει κόκαλα.
Σε παρασέρνει μέσα από καθημερινές ιστορίες που μόνο απλές δεν είναι. Και ξετυλίγει το κουβάρι μπροστά σου αλλά και πάλι που και που η σφαλιάρα έρχεται ύπουλα και πολλές φορές μετά από ώρα. Σαν να είσαι στο θέατρο και τα βλέπεις όλα αλλά πίσω από τα παρασκήνια ένας άλλος κόσμος δουλεύει παράλληλα. Κάποια στιγμή ένιωσα την ένταση του Τεννεσί και άλλες περίμενα τα φώτα του κινηματογράφου να ανάψουν.
«Τι βλέπω για να της το πω; Οι άλλοι απέναντι αγκαλιάζονται για λίγο, ύστερα μπαίνουν μαζί στο σπίτι. Ξεχνούν το φως αναμμένο. Μετά το θυμούνται και το φως σβήνει.»
Αυτό κάνει και ο Κάρβερ σου αναβοσβήνει το φως. Σε λικνίζει τόσο απαλά χωρίς να ξέρεις αν είναι από σεισμό ή από μουσική.
«Απομακρύνομαι βαδίζοντας στο πεζοδρόμιο. Παιδιά παίζουν με μια μπάλα στο βάθος του δρόμου. Αλλά δεν είναι δικά μου παιδιά, ούτε δικά της. Υπάρχουν φύλλα παντουύ, ακόμα και στα ρείθρα. Σωροί από φύλλα όπου κι αν στρέψω το βλέμμα μου. Πέφτουν από τα κλαδιά των δέντρων στο πέρασμά μου. Σε κάθε βήμα που κάνω το παπούτσι μου χώνεται μες στα φύλλα. Κάποιος θα ‘πρεπε να κάνει κάτι εδώ. Κάποιος θα ‘πρεπε να πάρει μια τσουγκράνα και να τα σκουπίσει»
Και θες εσύ να πάρεις τη τσουγκράνα και να φτιάξεις αυτόν τον κόσμο που σου παρουσιάζει. Που είναι πραγματικός και στον δίνει ωμό χωρίς σάλτσες και τον καταπίνεις γιατί δεν έχεις επιλογή.
Άνθρωποι συνηθισμένοι, φυσιολογικοί, της διπλανής πόρτας ξεγυμνώνονται μπροστά σου για να δεις ότι εν τέλει τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, τίποτα δεν είναι φυσιολογικό. Ούτως ή άλλως ο ίδιος ο Κάρβερ είχε πει για τους ήρωες : ''Είναι οι δικοί μου άνθρωποι, δεν θα μπορούσα ποτέ να τους υποτιμήσω."
Πόσοι ελέφαντες υπάρχουν εν τέλει σε τούτον τον κόσμο; Αν και εγώ ξεχώρισα την Κοτσυφόπιτα.
«..Θα μπορούσε να πει κανείς για παράδειγμα, πως, όταν παντρεύεσαι μια γυναίκα, παντρεύεσαι μια ιστορία. Και αν αυτό αληθεύει, τότε συνειδητοποιώ ότι τώρα βρίσκομαι εκτός ιστορίας, μαζί με τ’ άλογα και την ομίχλη. Θα μπορούσε επίσης να πει κανείς πως η ιστορία μου με εγκατέλειψε. Πως πρέπει να συνεχίσω χωρίς ιστορία»
Ρέιμοντ Κάρβερ, ένας από τους μεγαλύτερους διηγηματογράφους του 20ού αιώνα, που στα χρόνια της συγγραφικής του ωριμότητας χαρακτηρίστηκε από πολλούς ''πατέρας'' των νεαρών Αμερικανών Νεορεαλιστών. Με τις λιγοστές μου γνώσεις δε μπορώ παρά να συμφωνήσω.
Φίλος αναγνώστης τον είπε αφαιρετικό, κάτι που εγώ δε μπόρεσα να δω. Για εμένα είναι ακριβώς το αντίθετο. Αν πουλί πέταγε θα ένιωθα κάθε χτύπο της καρδιάς του και θα άκουγα κάθε θρόισμα των φτερών γιατί απλά έτσι ήθελε ο Κάρβερ, χωρίς όμως να μας το πει ποτέ! Εγκλωβισμένο για πάντα σε ένα πίνακα του Hopper όπως και οι ήρωες του..
Περισσότερα για το βιβλίο εδώ
Η Μαντώ Μάκκα γεννήθηκε τον Μάιο του 1980 στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το Κλασσικό Λύκειο Αναβρύτων. Παρακολούθησε µαθήµατα Οικονοµικών & Marketing, ∆ηµιουργικής γραφής µε τη Στεύη Τσούτση και Εικαστικών & Ιστορίας Τέχνης µε την Άννα Παππά. Παράλληλα ζωγραφίζει και κατασκευάζει κοσµήµατα από πέτρα. Τα τελευταία χρόνια αρθρογραφεί στο διαδίκτυο. Έχει εργαστεί ως Καθηγήτρια Αγγλικών και ως διαχειρίστρια διαδικτυακών εφηµερίδων. Το παραµύθι της «Τα ροζ Χριστούγεννα» περιλήφθηκε στο βιβλίο «Santa Παραµύθια, 22 Χριστουγεννιάτικες Ιστορίες» των εκδόσεων Νίκας. Η συλλογή διηγηµάτων «Όταν η ζωή σού δίνει λεµόνια» είναι το πρώτο της βιβλίο. Στον δικό της ονειρικό κόσµο δεν έχει θέση η αδικία και η ζωή πάντα νικάει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου