Συνέντευξη του συγγραφέως Θεόδωρου Γρηγοριάδη στη Γιούλη Τσακάλου στον Ελεύθερο Τύπο 25/02/23 για το βιβλίο «Η νοσταλγία της απώλειας», Εκδόσεις Πατάκη

Συνέντευξη Θεόδωρος Γρηγοριάδης στη Γιούλη Τσακάλου – Ε.Τ.

Βιβλίο : «η νοσταλγία της απώλειας»

Εκδόσεις Πατάκη

 

Το νέο βιβλίο του Θεόδωρου Γρηγοριάδη «η νοσταλγία της απώλειας» από τις εκδόσεις Πατάκη είναι 31 διηγήσεις με κοινά τους στοιχεία η μνήμη, ο πόνος και η απώλεια, οι εμμονές του έρωτα, τα ανθρώπινα παθήματα. Καταστάσεις που καθόρισαν τη δική του ζωή αλλά και όλων όσων γνώρισε. Αφηγητής και δημιουργός ταυτίζονται και οι εμπειρίες της ζωής τους προσφέρονται στον αναγνώστη χωρίς το όποιο προσωπείο της κατασκευασμένης μυθοπλασίας. Για άλλη μια φορά ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης με τις διηγήσεις αυτής της συλλογής επιβεβαιώνει ότι, είναι ένας από τους σημαντικούς συγγραφείς μας!

 

-Ο Χέμινγουεϊ έλεγε ότι αυτό που χρειαζόταν για να ξεκινήσει να γράφει ήταν η πρώτη πρόταση, μετά είχε στο μυαλό του όλη την ιστορία. Είναι και για εσάς τόσο σημαντική η αφετηρία;

Βεβαίως είναι σημαντικό το πώς ξεκινάς, η πρώτη παράγραφος είναι πολύ καθοριστική για τον συγγραφέα αλλά και για τον αναγνώστη.  Προσωπικά δεν έχω ποτέ ολόκληρη την ιστορία στο μυαλό μου. Την προχωράω όσο γράφω κι αυτό αποτελεί μέρος της προσωπικής μου εμπλοκής με το γράψιμο. Συνήθως επιβάλλεται από μόνη της η πρώτη φράση, αυτό είναι το μαγικό όταν γράφεις, αναβλύζουν ιδέες και προτάσεις που δεν τις είχε καν φανταστεί. Όμως ακόμη πιο σημαντικό είναι να έχεις ήδη συλλάβει την ατμόσφαιρα και το πλαίσιο στο οποίο θέλεις να κινηθείς. Αυτά είναι που θα επιβάλλουν το ύφος και τον τόνο του κειμένου.

-Το νέο σας βιβλίο με τίτλο «η νοσταλγία της απώλειας» από τις εκδόσεις Πατάκη, είναι διηγήσεις σε πρώτο πρόσωπο που χαρτογραφούν εμπειρίες, ποικιλία θέσεων με πολυπρισματικούς  φωτισμούς,  παθήματα  ζωής, με κοινό στοιχείο τον πόνο για την απώλεια, με την έννοια της οποίας και καλούμαστε να συμφιλιωθούμε. Αυτός περίπου είναι ο σκοπός του βιβλίου;

 

Είναι το πιο προσωπικό μου βιβλίο μέχρι σήμερα, το πιο εξομολογητικό. Τριάντα μία διηγήσεις στις οποίες προσπάθησα να μιλήσω για πρόσωπα και καταστάσεις που καθόρισαν τη δική μου ζωή αλλά και όλων όσων γνώρισα. Όσο μεγαλώνεις αυξάνονται οι απώλειες · αυτό καθόρισε και την θεματική μου αλλά με ένα τρόπο “νοσταλγικό” και επουλωτικό -θα έλεγα- για τη μνήμη. Σαν να ήθελα να αποκαλύψω ανομολόγητα πράγματα που κρύβονταν μέσα μου ή τα είχα εντοπίσει στον κοινωνικό μου περίγυρο.

-Πορευόμαστε εν μέσω φόβων, ανατάσεων, ευφορίας, μελαγχολίας, προσωρινών θανάτων, σιωπών, αλλιώς δεν γίνεται;

Μα αυτό είναι η ζωή μας. Ποιος μπορεί να πει ότι το διάγραμμα της ανθρώπινης πορείας του είναι πάντα ανοδικό και αποθεωτικό; Η απώλεια εγγράφεται από την πρώτη στιγμή στη ζωή μας, όταν χάνουμε ανθρώπους και πράγματα. Όλη αυτή η εφήμερη δόξα και η αναζήτηση μια τεχνητής ευτυχίας στην πραγματικότητα καταβάλουν τον άνθρωπο. Αν αποδεχθούμε το φόβο, την ήττα, την απουσία τότε θα αναπηδήσουν οι άλλες παράπλευρες δυνατότητες που  υπάρχουν μέσα μας.

-Άραγε πόσο αποκαλυπτόμαστε μέσα από τα λόγια και τις ιστορίες µας; Και πότε η ανάκληση μιας ιστορίας γίνεται εκμυστήρευση µε όλο της το κόστος και όχι απλώς  η νοσταλγία της απώλειας;

Ο βιωματικός συγγραφέας, όπως είμαι και εγώ, πάντα παίρνει το ρίσκο να μιλήσει μέσα από τα προσωπικά του, εκθέτοντας τον εαυτό του και με κάθε κόστος. Αν αυτό γίνει σωστά δεν υπάρχει “έκθεση”, υπάρχει η γραφή και η λογοτεχνική αναδημιουργία.

-Ποιος ή τι είναι η δικός σας φόβος για την απώλεια και την προσεγγίσατε; τι συμβαίνει γύρω μας που, ας πούμε, αντιμάχεται την ελπίδα;

Ο μόνος φόβος μου είναι η απώλεια της γραφής, της δυνατότητας να εκφράζομαι. Η τέχνη δίνει πάντα ελπίδα. Ο επόμενος φόβος μου είναι η έλλειψη επικοινωνίας σε μια κοινωνία που οχυρώνεται σε πολλά στεγανά  χωρίς να αφήνει κάποιο ανοιχτό φεγγίτη για να βλέπει απέξω τον άλλον, τον διαφορετικό. Μια κοινωνία χωρίς διάλογο είναι χωρίς ελπίδα.

-Τελικά ως συγγραφέας αναζητάτε την αλήθεια σχετικά με αυτό που λέμε νόημα της ζωής; Ή κατασκευάζετε ένα ζωτικό ψέμα με σκοπό να νοηματοδοτήσει την ύπαρξή σας;

Το νόημα της ζωής δεν το κατέχει κανένας. Απλώς ένα μέρος της προσωπικής μας αλήθειας κατασκευάζεται είτε από εμάς είτε από την κοινωνία μέσα στην οποία βρεθήκαμε. Η τέχνη πάλι δίνει μια διαφορετική υπόσταση στην ύπαρξή μας, την αναβαθμίζει και την καθιστά πιο ελπιδοφόρα και πιο επικοινωνιακή.

-Πώς σχετίζεστε με συμβιβασμούς; Με άρνηση; Τους ξεγελάτε; Τους ξελογιάζετε;

Δεν χρειάστηκε να κάνω πολλούς συμβιβασμούς στη ζωή μου γιατί αυτό που πάντα διεκδικούσα ήταν να είμαι ο εαυτός μου, να μην τον προδώσω. Ήταν ο συγγραφέας, ο παραμυθάς που κρυβόταν μέσα μου, ο αφηγητής που επιζητούσε να εκφραστεί. Από την άποψη αυτή αισθάνομαι πολύ τυχερός που η συγγραφική μου πορεία χαράχτηκε με γνώμονα τις δικές μου προσδοκίες αλλά βρήκε αρκετούς ανθρώπους να συνομιλήσει. 

-Πως καταφέρνετε μέσα από μια τόσο ιδιαίτερη τεχνική  να προσφέρετε στον αναγνώστη μια ποικιλία θέσεων όρασης γεγονότων και ανθρώπων ενώ παράλληλα καταγράφετε μια ιδεολογική πορεία ζωής.

Έζησα σε πολλούς διαφορετικούς τόπους και με διαφορετικές ιδιότητες (αγρότης, ναύτης, καθηγητής, συγγραφέας). Από τα δεκαοκτώ μου μετακινιόμουν συνεχώς, συνάντησα πολλούς ανθρώπους από κάθε κοινωνικό στρώμα. Κάθε δεκαετία ήταν μια άλλη εποχή και μια διαφορετική γενιά. Αυτά όλα για έναν πεζογράφο είναι ευεργετικά και μετατρέπονται σε έμπνευση. Γράφω βλέποντας την κοινωνία και τους ανθρώπους γύρω μου. Τίποτε δεν είναι αλληγορικό ή συμβολικό στα βιβλία μου. Υπάρχει πολύ πλούσιο υλικό έξω στον κόσμο, αρκεί να τον προσέχεις και να τον αγαπάς. 

 

Και τέλος κ. Γρηγοριάδη

-Ο Κίνγκσλεϊ Εϊμις είχε πει κάποτε ότι ως συγγραφέας θεωρούσε τα βραβεία απολύτως περιττά, μέχρι εκείνη τη στιγμή που πληροφορήθηκε ότι κέρδισε το βραβείο Μπούκερ! Τελικά, τι σημαίνει ένα βραβείο για έναν συγγραφέα; Ποια η σχέση σας με την ματαιοδοξία; Πως τα ακούτε όλα αυτά μετά από τριάντα δύο χρόνια συγγραφικής πορείας;

Μια χαρά τα είπε ο Κίνγκσλει Έϊμις που τον διάβασα στο πανεπιστήμιο και αργότερα διάβαζα και τον γιο του Μάρτιν! Άλλωστε εκφράζεται με το περίφημο, φλεγματικό, βρετανικό χιούμορ. Κοιτάξτε, από μαθητής έπαιρνα επαίνους και βραβεία, στο πανεπιστήμιο, στις εισαγωγικές, πήρα μια υποτροφία. Τα χαιρόμουν αυτά ως μια φυσική ανταμοιβή για τους κόπους μου. Το ίδιο και με τα βιβλία. Άρχισα να εκδίδονται το 1990 και έγραφα πιστεύοντας ότι στο χώρο του βιβλίου δεν ισχύουν εκείνοι οι κανόνες της εκπαίδευσης. Το 2016 πήρα το πρώτο μου βραβείο, το Κρατικό, για το μυθιστόρημα “Ζωή μεθόρια”. Επίσης το βραβείο Νίκος Θέμελης για το “Τραγούδι του πατέρα” , που απονέμει το περιοδικό “Ο αναγνώστης”, ήταν άλλο ένα ευπρόσδεκτο βραβείο. Δεν κυνήγησα τα βραβεία αυτά-αυτό είναι πολύ ξεκάθαρο στο χώρο μου. Έτσι τα χάρηκα πολύ. Πιστεύω στην επιβράβευση μόνον να μην γίνεται αυτοσκοπός. Ωστόσο επιβράβευση είναι κι άλλα πολλά: το κάλεσμα σε μια ομάδα ανάγνωσης, η επίσκεψη σε μια σχολική τάξη, η δραστηριότητα σε μια βιβλιοθήκη, η συμμετοχή σε ένα συνέδριο, μια υποτροφία στο εξωτερικό, μια συνέντευξη, η εκτίμηση από τους αναγνώστες. Αυτή η διαδραστικότητα κρατάει ζωντανή την τέχνη, τον συγγραφέα και το κοινό. 

Γιούλη Τσακάλου

Ελεύθερος Τύπος

 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ η άποψη της Τάνιας Χαμοπούλου για το βιβλίο "Ενός λεπτού σιγή" Μένιος Σακελλαρόπουλος Εκδόσεις Ψυχογιός

Ενός λεπτού σιγή - Μένιος Σακελλαρόπουλος

Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Βάλια, Παύλος, Ανδρέας, ένας σύζυγος ασφυκτικός, συναισθηματικά μη διαθέσιμος, ένας εραστής που θέλει να περνά καλά στην σιγουριά και την ηρεμία που του προσφέρει η σχέση με μια παντρεμένη, μια γυναίκα παγιδευμένη σε έναν γάμο άχρωμο, κενό και αδιάφορο, ευάλωτη στα μεγάλα λόγια γεμάτα ψεύτικες υποσχέσεις "του άλλου".

Ένας απαγορευμένος έρωτας που απογειώθηκε, πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις και έφερε την καταστροφή. Ένας άντρας διαλυμένος και οργισμένος από την απιστία που εκδικείται. Ένας γάμος σε εμπόλεμη ζώνη και κάπου εκεί στην μέση δυο παιδιά, η Μυρτώ και ο Φίλιππος, ρημαγμένα από τις καταστάσεις...φοβισμένα, μπερδεμένα, θυμωμένα. Μια γυναίκα που τόλμησε ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΚΑΤΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΑ, που πίστεψε "ότι μπορούσε να τα αλλάξει όλα, ότι είχε δικαίωμα στην χαρά και την ευτυχία", που έπαιξε και έχασε στο ερωτικό παιχνίδι και μετά από πολλά κατέληξε ένας κόκκινος φάκελος στο γραφείο κάποιου δικηγόρου και η ίδια πεταμένη στην κόλαση, σε έναν θάλαμο ψυχιατρείου. Μόνη και ξεχασμένη από την οικογένειά της, από την κοινωνία, από τον εραστή της.

Μια δυνατή ιστορία με πολλούς αποδέκτες. Θύτες και θύματα σε καταστάσεις χωρίς λογική, με ακραίες συμπεριφορές που έχουν ολέθριες συνέπειες για όλους. Ένα θρίλερ συζυγικής απιστίας, που συγκλονίζει, διχάζει και προβληματίζει. Βασισμένο σε αληθινά περιστατικά, μέσα από δικογραφίες, από θαλάμους-κελιά ψυχιατρείου, από αστυνομικά τμήματα, από δομές φιλοξενίας αστέγων. Από ανθρώπους ταγμένους στην προσφορά και την βοήθεια αλλά και από ανθρώπους καθάρματα που δεν διστάζουν "να πατήσουν κάποιον που είναι ήδη πεσμένος".

Μια ιστορία δυστυχώς πάντα επίκαιρη στο κεντρικό της θέμα, ανατριχιαστικά συχνή τον τελευταίο καιρό στις ακρότητές της. Με ήρωες που ζητούν δικαίωση για τις πράξεις τους και αντικειμενική κρίση από τους αναγνώστες. Με περιγραφές που καθηλώνουν και δημιουργούν δυνατά συναισθήματα. Πόνος, οργή, θυμός, απόγνωση, μίσος, συμπόνια, θλίψη, ταυτόχρονα με μια κρυφή ικανοποίηση. Γιατί πώς μπορείς να δώσεις συγχωροχάρτι στην απιστία; Πώς μπορείς να γιατρέψεις τα σημάδια από τις πληγές που αφήνει πίσω του αυτός ο εφιάλτης; Πώς μπορείς να κοιτάξεις στα μάτια δυο παιδιά που διαλύθηκε η οικογένειά τους, ο κόσμος τους όλος με τον χειρότερο τρόπο; Και από την άλλη, πώς μπορείς να καταδικάσεις μια γυναίκα που θέλει να βγει από το τέλμα της ρουτίνας; Που θέλει να πάψει να ζει "σε έναν νεκρό γάμο χωρίς ημερομηνία θανάτου";

Ας κρατήσουμε λοιπόν ενός λεπτού σιγή για όλες τις αγκαλιές που χαλάρωσαν, τα φιλιά που πάγωσαν, τα λόγια αγάπης που ξεχάστηκαν, τα χαμένα όνειρα, τις προσδοκίες και τους όρκους αγάπης που δόθηκαν και δεν τηρήθηκαν και έγιναν εγωισμός, πόνος, απελπισία κι εκδίκηση.

Και ας μαζέψουμε όλα αυτά τα λεπτά που σιγήσαμε...όλες αυτές τις σιωπές που κρατήσαμε και ας τις κάνουμε μια κραυγή συμπαράστασης για όλες τις "Βάλιες" που υποφέρουν στον γάμο τους και αναγκάζονται να παραμείνουν γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς με την ελπίδα κάποτε να μπορέσουν...μια κραυγή συμπόνιας για κάθε "Μυρτώ" και για κάθε "Φίλιππο" που βιώνουν την τρέλα των μεγάλων με την υπόσχεση ενός καλύτερου κόσμου.

Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα.

φωτο: ΒΟΟΚΙΑ

Τάνια Χαμοπούλου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Περισσότερα για το βιβλίο ΕΔΩ

 

 

 

Συνέντευξη του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννη Στουρνάρα στη δημοσιογράφο Γιούλη Τσακάλου στον Ελεύθερο Τύπο 19/02/23 για το βιβλίο και τη φιλαναγνωσία

 

Συνέντευξη του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» και τη δημοσιογράφο Γιούλη Τσακάλου

 

Θέμα : Το βιβλίο

Γύρω μας κυριαρχεί η σκληρότητα, όμως μέσα από τον κόσμο των βιβλίων καταφέρνουμε εμείς οι βιβλιόφιλοι να διατηρούμε την αισιόδοξη ματιά μας! Το κάθε ανάγνωσμα αποτελεί το σπόρο για έναν δυνατό άνθρωπο και σπουδαίο πολίτη που μπορεί να επιλέγει το καλό.

Δεν σταματάμε να κάνουμε νέα όνειρα, να ανοίγουμε παράθυρα στο μυαλό, από αυτά που μας κάνουν να βλέπουμε κάπως αλλιώς τον κόσμο, να μας προσφέρουν αυτό το κάτι παραπάνω σε σχέση με όσα γνωρίζαμε, ή μια διαφορετική προσέγγιση των δεδομένων της ζωής μας… να πολεμήσουμε για την κοινωνία στην οποία ανήκουμε, να την κάνουμε καλύτερη, για ίσα δικαιώματα και πιο ελεύθερους ανθρώπους.

Τα κείμενα, βλέπετε, αντιγράφουν τη ζωή και η ζωή τα κείμενα… Στα πλαίσια λοιπόν της έρευνάς μας για την φιλαναγνωσία και τι διαβάζει η αρχή της χώρας μας  απευθυνθήκαμε λοιπόν και στον κ. Γιάννη Στουρνάρα – Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, και του ζητήσαμε να μας εμπιστευτεί τις δικές του σκέψεις και να μοιραστεί μαζί μας τα βιβλία που διαβάζει!

Σύντομο βιογραφικό:

Ο καθηγητής Γιάννης Στουρνάρας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1956. Σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, από το οποίο απέκτησε μεταπτυχιακό και διδακτορικό τίτλο. Διετέλεσε πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων και συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Ελλάδας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση. Διετέλεσε επίσης γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, Υπουργός Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, στην Υπηρεσιακή Κυβέρνηση (Μάιος-Ιούνιος 2012), ενώ από τον Ιούλιο του 2012 έως τον Ιούνιο του 2014 ήταν Υπουργός Οικονομικών. Είναι Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος από τον Ιούνιο του 2014 και πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. 

 

1. Υπάρχει το περιθώριο του χρόνου του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, στους σύνθετους καιρούς που ζούμε, να δραπετεύει στον κόσμο ενός βιβλίου;

Πάντα υπάρχει χρόνος για ένα καλό βιβλίο, ακόμα και μέσα στο βαρυφορτωμένο πρόγραμμά μου. Η στοίβα των βιβλίων που έχω επιλέξει να διαβάσω ανανεώνεται διαρκώς και πολλές φορές ξενυχτάω, παρασυρμένος από τις σελίδες του βιβλίου που κρατάω στα χέρια μου. Για μένα το διάβασμα είναι, εκτός από πηγή γνώσης, και μια ευκαιρία να χαλαρώσω και να ξεφύγω από το αυστηρό πλαίσιο των εκθέσεων, των μελετών, των ομιλιών και όλων εκείνων των κειμένων που συναντώ «υποχρεωτικά» είτε στην οθόνη του υπολογιστή μου είτε πάνω στο γραφείο μου. Το βιβλίο είναι ένα διαβατήριο για ένα ταξίδι προς έναν καινούριο κάθε φορά προορισμό.

 

2. Τι είδους βιβλία επιλέγετε να διαβάζετε; Έχετε αγαπημένο συγγραφέα;

Μου αρέσει πολύ η Ιστορία και επιλέγω κυρίως μελέτες γύρω από τη σύγχρονη ευρωπαϊκή και ελληνική ιστορία. Με συνεπαίρνει η καταβύθιση στο παρελθόν, όχι από στείρα προγονολατρεία, αλλά επειδή πιστεύω ότι μπορούμε να διδαχθούμε από αυτό και να αντλήσουμε χρήσιμα συμπεράσματα για το μέλλον.

Διαβάζω κυρίως βιβλία σχετικά με τον 19ο και τον 20ο αιώνα και είμαστε πραγματικά τυχεροί, γιατί η επέτειος των 200 ετών από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης πλούτισε τη βιβλιογραφία με μια σειρά από σημαντικά βιβλία για την ελληνική ιστορία. Να ξεχωρίσω δύο που τα βρήκα συναρπαστικά, το βιβλίο «Ελλάδα: Βιογραφία Ενός Σύγχρονου Έθνους» του Roderick Beaton και το «Η ελληνική επανάσταση» του Mark Mazower.

Το τελευταίο βιβλίο που διάβασα είναι «Η ενηλικίωση της Ευρώπης» του Λουκά Τσούκαλη, όχι γιατί μου έκανε την τιμή να μιλήσω γι΄ αυτό στην πρόσφατη παρουσίασή του στην Παλαιά Βουλή, αλλά επειδή με ενδιαφέρει πολύ η ευρωπαϊκή ενοποίηση και ο συγγραφέας μεταφέρει σε αυτό την τεράστια εμπειρία του από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, αναλύοντας ταυτόχρονα τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην μετά Brexit εποχή.

Παράλληλα διαβάζω και το τελευταίο βιβλίο από τη σειρά των Τεκμηρίων από το Ιστορικό Αρχείο της Τράπεζας της Ελλάδος, για τη συμφωνία σύνδεσης της Ελλάδας με την ΕΟΚ, μέσα από το Αρχείο του Γιάγκου Πεσμαζόγλου, που είχε την καλοσύνη να μας παραχωρήσει η οικογένειά του. Μια σημαντική μαρτυρία από έναν σημαντικό άνθρωπο για μια εποχή που καθόρισε την μελλοντική πορεία μας.

Θα ήθελα να σταθώ όμως και σε ένα άλλο βιβλίο που διάβασα πρόσφατα και που με εντυπωσίασε πολύ. Πρόκειται για το βιβλίο της Αγγελικής Μουρατίδου με τίτλο «Οδυσσέας, ο ταξιδευτής της ζωής», ένα πολύ ιδιαίτερο βιβλίο που με γοήτευσε, γιατί παίρνει αφορμή από το ταξίδι του πολυμήχανου Οδυσσέα για να μας οδηγήσει σε μία πορεία προς την αυτογνωσία και τη βελτίωση του εαυτού μας.

Συγγραφείς αγαπημένους έχω πολλούς. Εάν έπρεπε να διαλέξω έναν, θα επέλεγα τον μέγα Eric Hobsbawm, έναν μαρξιστή ιστορικό που έγραψε την ιστορία του καπιταλισμού και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα κράτος δικαίου, ένα κράτος αποτελεσματικό, είναι απολύτως απαραίτητο. Ένα κράτος, όμως, που θα σέβεται τις ατομικές ελευθερίες και τα δικαιώματα. Πρόκειται για μια γοητευτική προσωπικότητα, που συναρπάζει με τις αντιφάσεις της, αλλά και με τη διάθεσή του για αυτοκριτική.

3. Ποιος ήταν εκείνος από το περιβάλλον σας που σας μύησε στην αγάπη για τα βιβλία;

Ο πατέρας μου. Ακόμα θυμάμαι την εικόνα να μπαίνει στο σπίτι φορτωμένος με βιβλία και να τρέχω δω τι μας έφερε. Δεν ήταν όλα για μένα, αλλά, όσα επιτρεπόταν ή μπορούσα να τα διαβάσω, τα ξεκοκκάλιζα. Διάβαζα τα πάντα, από τα κόμικ της εποχής – αγαπημένος μου ήταν ο  Γιώργος Θαλάσσης από τον «Μικρό Ήρωα» – τα βιβλία του Παπαδιαμάντη, ξένα μυθιστορήματα μεταφρασμένα στα ελληνικά. Προσπαθούσα επίσης να διαβάζω δειλά-δειλά βιβλία στα αγγλικά, παρά τις δυσκολίες που είχα στην αρχή στην κατανόηση. Μια συνήθεια που μου έμεινε μέχρι σήμερα. Ευτυχώς τώρα χωρίς πρόβλημα!

4. Διαβάζετε ψηφιακά βιβλία;

Αν και τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την αίσθηση του χαρτιού, υπάρχουν φορές που για λόγους πρακτικούς με εξυπηρετεί να «φορτώσω» ένα βιβλίο στο τάμπλετ και να το διαβάσω στο αεροπλάνο ή στο ξενοδοχείο. Η ικανοποίηση δεν είναι όμως η ίδια και παραμένω φανατικά οπαδός του χαρτιού και της μυρωδιάς του φρεσκοτυπωμένου βιβλίου.

5. Αρκετοί γράφουν τις εμπειρίες από την καριέρα τους και μας καταθέτουν ιστορικά στοιχεία με την έκδοση κάποιου βιβλίου. Να το περιμένουμε από σας;

Πιστεύω ότι θα έχει ενδιαφέρον να καταθέσω κάποια στιγμή σε ένα βιβλίο όσα έχω ζήσει όλα αυτά τα χρόνια και γι΄αυτό σκέφτομαι πως, όταν έρθει η ώρα να αποχωρήσω από τον δημόσιο βίο, θα κάτσω να γράψω για αυτά. Είναι μια ωραία προοπτική και κάτι δημιουργικό για να προσμένεις.  

 

 

6. Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας μπορεί να εισηγηθεί για την πρόοδο στο χώρο του βιβλίου; Υπάρχει περιθώριο καλυτέρευσης των συνθηκών; Έχει αυτή την ευχέρεια;

Ως κεντρικός τραπεζίτης δεν μπορώ να ασχοληθώ με την πολιτική για το βιβλίο. Αυτό είναι αρμοδιότητα άλλων. Εμείς όμως στην Τράπεζα της Ελλάδος, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, καλλιεργούμε τη φιλαναγνωσία στα παιδιά, μέσα από τα προγράμματα οικονομικού αλφαβητισμού, που περιλαμβάνουν την έκδοση βιβλίων για μαθητές, με στόχο την εξοικείωσή τους με τις βασικές έννοιες της οικονομίας ή την πληροφόρησή τους για καίρια προβλήματα του πλανήτη μας, όπως η κλιματική κρίση. Να αναφέρω με την ευκαιρία «Το αλφαβητάρι της οικονομίας» για παιδιά μέχρι 12 ετών που βγάλαμε πέρυσι, ενώ ετοιμάζουμε ένα αντίστοιχο για μεγαλύτερα παιδιά. Επίσης  δύο εξαιρετικά βιβλία για το κλίμα (ένα κόμικ και ένα μικρό εικονογραφημένο) που εξηγούν το πρόβλημα στα παιδιά με έναν πολύ πρωτότυπο τρόπο.

Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να πω, φέρνοντας ως παράδειγμα την προσωπική εμπειρία μου, ότι η φιλαναγνωσία καλλιεργείται από το σπίτι και το σχολείο. Το παιδί που μεγαλώνει σε ένα σπίτι όπου όλοι διαβάζουν θα γίνει και αυτό καλός αναγνώστης, ενώ πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος των σχολικών βιβλιοθηκών για τη διαμόρφωση μιας αναγνωστικής κουλτούρας στα παιδιά. Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να υπάρχει σχολείο χωρίς βιβλιοθήκη και είναι καθήκον της Πολιτείας να το εξασφαλίσει αυτό. 

Γιούλη Τσακάλου 

Ελεύθερος τύπος 

 

φωτο: BOOKIA.gr