ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ η άποψη της Αναστασίας Δημακοπούλου για το βιβλίο "Στην Πρώτη Γραμμή"Kristin Hannah, εκδόσεις Κλειδάριθμος

 

Στην Πρώτη Γραμμή

KRISTIN HANNA  

Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Η Kristin Hannah έχει ακολουθήσει μια αξιοσημείωτη πορεία στον χώρο της λογοτεχνίας, με σταδιακή και ουσιαστική εξέλιξη τόσο στον τρόπο γραφής της, όσο και στα θέματα που επιλέγει να αναδείξει. Στα πρώτα της έργα, το ύφος ήταν κυρίως συναισθηματικό και ρομαντικό, δίνοντας έμφαση στις προσωπικές σχέσεις, τη φιλία και την οικογένεια. Η γλώσσα απλή, άμεση και προσιτή, ενώ οι χαρακτήρες παρουσιάζονται με τρυφερότητα και ανθρωπιά.

Καθώς η συγγραφική της πορεία προχωρά, η γραφή της αποκτά μεγαλύτερο βάθος και στοχαστικότατα. Τα θέματα που πραγματεύεται γίνονται πιο σύνθετα, αγγίζοντας σημαντικές πτυχές της ανθρώπινης ζωής. Εστιάζει στις δυσκολίες της ανθρώπινης ύπαρξης, στις ψυχολογικές διακυμάνσεις των ηρώων της και ιδιαίτερα στη θέση της γυναίκας μέσα σε απαιτητικά ή ακραία περιβάλλοντα, όπως ο πόλεμος, η απώλεια ή η κοινωνική απομόνωση.

Το νέο της βιβλίο, Στην Πρώτη Γραμμή είναι μία βαθιά ανθρώπινη συγκινητική ιστορία για την αγάπη, την οικογένεια, την ανθρώπινη ψυχή. Ένα πραγματικά ανθρώπινο κοινωνικό μυθιστόρημα που εξερευνά τις επιπτώσεις του πολέμου στην οικογένεια, την αγάπη και την προσωπική ταυτότητα. Ξεδιπλώνει με ευαισθησία την ιστορία της Τζολίν Ζαρκάδη, μιας μητέρας και πιλότου ελικοπτέρων Black Hawk, που καλείται να υπηρετήσει στον πόλεμο του Ιράκ, αφήνοντας πίσω τον σύζυγό της και τις δύο κόρες τους.

 

Η ηρωίδα είναι μια συνηθισμένη γυναίκα με αδυναμίες και λάθη, όπως όλοι μας. Παρ’ όλα αυτά, έχει μεγάλη δύναμη μέσα της και καταφέρνει να σταθεί όρθια, ακόμα και όταν όλα γύρω της καταρρέουν. Δεν είναι τέλεια και εξειδικευμένη αλλά γενναία και αληθινή. Η Χάνα αποτυπώνει με ρεαλισμό τις εσωτερικές συγκρούσεις της Τζολίν, καθώς προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο καθήκον και την οικογένεια. Ο γάμος της με τον Μάικλ βρίσκεται σε κρίση, και η απόσταση που δημιουργεί ο πόλεμος, φέρνει στην επιφάνεια βαθύτερα προβλήματα. Όταν οι σχέσεις δοκιμάζονται, οι άνθρωποι αλλάζουν και πληγώνονται.

Πόσο δύσκολο είναι να είσαι μακριά από την οικογένειά σου;

Πώς ο πόλεμος επηρεάζει όχι μόνο τους στρατιώτες αλλά και τους ανθρώπους που μένουν πίσω;

Τι σημαίνει να είσαι δυνατός, ακόμα κι όταν φοβάσαι ή νιώθεις μόνος;

Πώς αλλάζουν οι σχέσεις, όταν περνάς δύσκολες καταστάσεις;

Πόσα αξίζει να θυσιάσεις υπηρετώντας το καθήκον σου;

Ερωτήματα που σε κάνουν να σκεφθείς, να νιώσεις και να εκτιμήσεις την δύναμη της ανθρώπινης καρδιάς.

Η απουσία της μητέρας, που, ως στρατιωτικός την καλεί το καθήκον, αφήνει πίσω φόβο, θυμό, πληγές βαθιές, που χαράζουν ανεξίτηλα τις παιδικές ψυχές. Η αποξένωση από τον σύντροφό της φέρνει στο προσκήνιο προβλήματα που προϋπήρχαν, αλλά και ρωγμές που αποξενώνουν το ζευγάρι. Ωστόσο, η δυναμική της Τζολίν είναι απύθμενη, καθώς ρισκάρει την ζωή της για να σώσει την αγαπημένη της φίλη. Οι πράξεις της αποδεικνύουν, ότι δεν είναι απλά μία στρατιωτικός, είναι άνθρωπος με αξίες, με θάρρος και ψυχή. Η θυσία της φανερώνει, ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα να βελτιωθούν οι σχέσεις με την οικογένειά της, απλά χρειάζεται χρόνος.

Η Κριστίν Χάνα έχει ένα ύφος γραφής που ξεχωρίζει για την συναισθηματική του δύναμη, την απλότητα και την βαθιά ανθρώπινη ματιά. Χρησιμοποιεί λέξεις και φράσεις κατανοητές. Οι περιγραφές της δεν είναι περίπλοκες αλλά ρίχνει βάρος στο συναίσθημα και στην ρεαλιστικότατα των χαρακτήρων. Οι ιστορίες της βρίθουν από έντονα συναισθήματα, όπως αγάπη, πόνο, ελπίδα. Δεν φοβάται να δείξει τις αδυναμίες των ηρώων της, οι οποίοι έχουν ελαττώματα, κάνουν λάθη, αλλά προσπαθούν. Αυτό, κάνει τον αναγνώστη να ταυτίζεται μαζί τους. Δεν φλυαρεί, καθώς κάθε λέξη έχει ιδιαίτερο βάρος και σκοπό.

Ίσως να μην μπορώ να είμαι εντελώς αντικειμενική, γιατί τρέφω βαθιά αγάπη για τη συγγραφέα και ακολουθώ με αφοσίωση κάθε της συγγραφικό βήμα. Ωστόσο, νιώθω πως με κάθε της λέξη αγκαλιάζει τη ζωή με τρυφερότητα και αλήθεια, τοποθετώντας στο κέντρο της αφήγησης την ανθρώπινη καρδιά σε όλες της τις εκδοχές, δυναμική, εύθραυστη, πραγματικά ανθρώπινη.

 

Αναστασία Δημακοπούλου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ 

 

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΉ της Γιούλης Τσακάλου, για το βιβλίο «Δυτικά της Σαντορίνης» Κωνσταντίνα Μόσχου, Εκδόσεις BELL

Βιβλιοκριτική: «Δυτικά της Σαντορίνης»

Κωνσταντίνα Μόσχου

Εκδόσεις BELL

Η Θηρασιά, με την ασύγκριτη γεωμορφολογία της, τα ηφαιστειακά της χρώματα και τη μοναδική φωτεινότητα που γοητεύει κάθε επισκέπτη, γίνεται στο βιβλίο της Κωνσταντίνας Μόσχου ένα τόπος όπου ο χρόνος μοιάζει να έχει παγώσει. Το νησί δεν είναι απλώς σκηνικό· είναι χαρακτήρας, ένας ζωντανός μάρτυρας της ανθρώπινης εμπειρίας, της σιωπής και της ηρεμίας, που αποκαλύπτει στον αναγνώστη τα μυστικά της στιγμής. Από την πρώτη σελίδα, η αφήγηση δημιουργεί μια αίσθηση μαγικού ρεαλισμού, όπου η φαντασία και η πραγματικότητα συνυπάρχουν αβίαστα, αναδεικνύοντας την ομορφιά της ζωής σε κάθε της λεπτομέρεια.

Κεντρικός χαρακτήρας, η Φρασουά, ένας φανταστικός δάσκαλος ζωής, φέρει τον αναγνώστη σε φιλοσοφικές αναζητήσεις για τη διάρκεια, τον χρόνο και την αθανασία της στιγμής. Η Φρασουά δεν προσφέρει συνταγές μακροζωίας· δεν προσφέρει υποσχέσεις ή θαυματουργές λύσεις· αντιθέτως, διδάσκει ότι η αθανασία βρίσκεται στη συνειδητή απόλαυση κάθε αναπνοής. Μέσα από τις εμπειρίες των ηρώων, η συγγραφέας εξερευνά πώς η ζωή γίνεται πολύτιμη όταν κατανοούμε τη σημασία του κάθε γεγονότος που ζούμε σε πραγματικό χρόνο. Η αφήγηση μάς υπενθυμίζει ότι η αληθινή δύναμη δεν έρχεται από το χρόνο που περνά, αλλά από την ένταση και την ποιότητα της παρουσίας μας σε αυτόν.

Το μυθιστόρημα αναπτύσσει ένα λεπτό παιχνίδι μεταξύ μνήμης, ιστορίας και φαντασίας. Η Ζαν Καλμάν, η μακροβιότερη γυναίκα στην ιστορία, λειτουργεί ως αφορμή για τη συγγραφέα να διερευνήσει τη σχέση μας με τη διάρκεια της ζωής και την αβεβαιότητα της ιστορικής αλήθειας. Μέσα από αυτόν τον συνδυασμό πραγματικότητας και μυθοπλασίας, η Μόσχου μας υπενθυμίζει ότι η ζωή είναι ένας ιστός εμπειριών, στον οποίο κάθε στιγμή μπορεί να γίνει αθάνατη. Η γραφή της έχει μουσικότητα και λυρισμό· οι περιγραφές της Σαντορίνης, και της Θηρασιάς, του φωτός και της θάλασσας, δημιουργούν εικόνες που μένουν χαραγμένες στο μυαλό και την καρδιά του αναγνώστη.

Η φιλοσοφική διάσταση του βιβλίου ενισχύεται από την ιστορία της Ευρυδίκης και της κληρονομιάς της ζωής της μητέρας της, ένα νήμα που προσφέρει διδακτικές αναγνώσεις για την ταυτότητα, την ευθύνη και τις επιλογές που καθορίζουν τη ζωή μας. Η αφήγηση δεν καταδικάζει· μάλλον προσκαλεί τον αναγνώστη να στοχαστεί, να συνειδητοποιήσει την αξία της κάθε πράξης και της κάθε στιγμής, ανεξαρτήτως του μεγέθους ή της διάρκειάς της.

Η δύναμη του βιβλίου έγκειται στην ικανότητα της συγγραφέα να συνδυάζει τη λυρικότητα με τη φιλοσοφία, την ηρεμία με τον στοχασμό και τη μαγεία με την ανθρώπινη εμπειρία. «Δυτικά της Σαντορίνης» δεν είναι μόνο μια ιστορία· είναι ένα μάθημα ζωής, μια πρόσκληση να ζήσουμε συνειδητά, να αφεθούμε στον χρόνο χωρίς να τον κυνηγάμε, και να ανακαλύψουμε την ομορφιά που κρύβεται στις μικρές, φευγαλέες στιγμές. Μέσα από τη γραφή της Μόσχου, ο αναγνώστης ταξιδεύει σε ένα νησί, αλλά κυρίως σε έναν κόσμο όπου η ζωή γίνεται αθάνατη στην καρδιά και τη μνήμη.

Γιούλη Τσακάλου 

 

Λάζλο Κρασναχορκάι: Ο «Άρχοντας της Αποκάλυψης» και το Νόμπελ που άργησε - Γράφει η Γιούλη Τσακάλου στον Ελεύθερο τύπο

Ο «Άρχοντας της Αποκάλυψης» και το Νόμπελ που άργησε
Λάζλο Κρασναχορκάι,  Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025

Η Σουηδική Ακαδημία τίμησε τον Λάζλο Κρασναχορκάι με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025, αναγνωρίζοντας στο έργο του την πιο αργή, στοχαστική και σκοτεινή αποκάλυψη της ανθρώπινης ύπαρξης. Ένα βραβείο που μοιάζει με επισφράγισμα σε μια πορεία εμμονής και ποιητικής πυκνότητας.

«Το μέλλον δεν έρχεται ποτέ. Είναι πάντα έτοιμο να έρθει, αλλά δεν έρχεται. Υπάρχει μόνο το τώρα.»
Η φράση αυτή, που συμπυκνώνει την υπαρξιακή φιλοσοφία του, μοιάζει να συνοψίζει την ίδια τη διαδρομή του. Ο Λάζλο Κρασναχορκάι, γεννημένος το 1954 στην πόλη Gyula της Ουγγαρίας, τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025 «για το επιβλητικό και οραματικό του έργο, που μέσα στον τρόμο της Αποκάλυψης επιβεβαιώνει εκ νέου τη δύναμη της Τέχνης», όπως ανέφερε η Σουηδική Ακαδημία.
Ένα βραβείο που μοιάζει με επισφράγισμα σε μια πορεία αφοσίωσης, εμμονής και ποιητικής ακρίβειας.

Εδώ και τέσσερις δεκαετίες, ο Κρασναχορκάι οικοδομεί έναν κόσμο σκοτεινό, αργό, στοχαστικό. Τα βιβλία του δεν διαβάζονται· κατακτούν τον αναγνώστη σαν ρυθμός, σαν παράφορη προσευχή. Οι προτάσεις του απλώνονται σαν ποταμοί, γεμάτες πυκνότητα, ειρωνεία, μελαγχολία και μια αίσθηση πνευματικής αποκάλυψης.

Το Sátántangó (1985) και Η Μελαγχολία της Αντίστασης (1989) θεωρούνται ορόσημα της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας: μυθιστορήματα για κοινωνίες που διαλύονται, για ανθρώπους εγκλωβισμένους σε κύκλους παρακμής, για την αργή κατάρρευση της ελπίδας.

Η συνεργασία του με τον Μπέλα Ταρ, έναν από τους σημαντικότερους Ούγγρους σκηνοθέτες, υπήρξε καθοριστική. Ο Ταρ μετέφερε στον κινηματογράφο το Sátántangó (1994) και τις Αρμονίες του Βέρκμαιστερ (2000), βασισμένες στη Μελαγχολία της Αντίστασης, ενώ η ταινία Το Άλογο του Τορίνο (2011) αποτέλεσε την τελευταία τους σύμπραξη, ένα μνημείο ασκητικής κινηματογραφίας και υπαρξιακής σιωπής. Μαζί υπηρέτησαν την τέχνη ως πεδίο αναζήτησης της αλήθειας, πέρα από τα όρια του ρεαλισμού και της αφήγησης.

Ο Κρασναχορκάι είναι συγγραφέας της εσωτερικής σιωπής. Δεν υψώνει τη φωνή· παραμένει μέσα στο σκοτάδι για να το αποκαλύψει. Ο άνθρωπός του στέκεται ανάμεσα στην απογοήτευση και την επίμονη επιθυμία για νόημα. Μέσα από τη φθορά, τη σιωπή και την αδυναμία γεννιέται το ερώτημα της ύπαρξης  εκεί όπου η λογοτεχνία δεν προσφέρει παρηγοριά, αλλά συνείδηση.

Στο επίκεντρο των ιστοριών του βρίσκεται η αντίσταση  όχι ως πολιτικό σύνθημα, αλλά ως πράξη ύπαρξης. Ο άνθρωπος αντιστέκεται στη φθορά, στην παράνοια, στην απάθεια. Ο συγγραφέας, με λόγο ασκητικό και απελπισμένα όμορφο, δείχνει πως ακόμα και μέσα στα ερείπια υπάρχει κάτι που επιμένει να ζει: η συνείδηση, η τέχνη, η αμφιβολία.

Με τη φετινή του διάκριση, ο Κρασναχορκάι γίνεται ο δεύτερος Ούγγρος συγγραφέας που λαμβάνει το Νόμπελ Λογοτεχνίας, μετά τον Ίμρε Κέρτες (2002).
Και ίσως, δικαιωματικά, ο πιο «αργός» συγγραφέας της Ευρώπης εκείνος που μας μαθαίνει ότι η αποκάλυψη δεν έρχεται με κραυγές, αλλά με τη σιωπή ενός κόσμου που καταρρέει· κι ενός συγγραφέα που εξακολουθεί να γράφει μέσα στο σκοτάδι, για να θυμίζει πως υπάρχει ακόμη φως.

Το Νόμπελ του 2025 δεν έρχεται απλώς να τιμήσει έναν μεγάλο Ευρωπαίο λογοτέχνη. Έρχεται να αναγνωρίσει μια στάση απέναντι στον κόσμο· αυτή του στοχαστή που παρατηρεί τη διάλυση χωρίς να εγκαταλείπει την πίστη στην ομορφιά.
Ο Κρασναχορκάι μάς θυμίζει, για άλλη μια φορά, ότι η λογοτεχνία μπορεί να είναι σκοτεινή, αργή, απαιτητική  κι όμως να φωτίζει περισσότερο απ’ ό,τι χιλιάδες λέξεις ελπίδας.

Γιατί, όπως θα έλεγε κι ο ίδιος, «το τώρα είναι το μόνο που υπάρχει»  και μέσα του χωρά όλη η αιωνιότητα.

 

Γιούλη Τσακάλου

Ελεύθερος τύπος 

 https://eleftherostypos.gr/politismos/lazlo-krasnachorkai-o-archontas-tis-apokalypsis-kai-to-nobel-pou-argise

 

 

 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ γράφει ο συγγραφέας Νίκος Μητούσης "ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ"

Φθινόπωρο

 

Σ’ αυτές τις φλούδες του καλοκαιριού

Έτσι όπως λιάζονται στα λιθόστρωτα της μνήμης

Σ’ αυτούς τους δρόμους που βήματα δεν αντηχούνε

Έτσι όπως οι άνεμοι με φύλλα τους γεμίζουν

Σ’ αυτό το θάμπος της λήθης που ολοένα απλώνεται

Έτσι όπως τα μάτια αναζητούν αλλού άλλες εικόνες

Εγώ την πλάτη θα γυρίσω

Κι ανάποδα την κοίτη θ’ ανεβώ

Τόσων παθών, τόσων λαθών

Κι ως των πηγών τα νάματα θα πλησιάζω

Τον Αύγουστο θ’ ακούω από μακριά

Να με φωνάζει…

 

Νίκος Μητούσης