ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ γράφει η Τέση Παπαθανασίου για το βιβλίο "ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ" ΧΟΥΛΙΟ ΚΟΡΤΑΣΑΡ - Εκδόσεις Opera

 

Μαθήματα Λογοτεχνίας - Χούλιο Κορτάσαρ

Εκδόσεις Opera

 

Ένα βιβλίο, 8 μαθήματα σε φοιτητές Νοτιοαμερικανικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, και 2 διαλέξεις στο παράρτημα. Λόγος προφορικός που ρέει αβίαστα, περίμενα να βαρεθώ σε σημεία, όμως διαψεύστηκα, ο ομιλητής ξέρει να αφηγείται και να κρατά το ενδιαφέρον.

Με ενθουσίασε: πως παραθέτοντας τις απόψεις του παρεμβάλλει αποσπάσματα ή και ολόκληρα διηγήματα! Κοιτάζουμε, έτσι, από την κλειδαρότρυπα το σύνολο του έργου του, και παίρνουμε μια ιδέα από άλλους μεγάλους συγγραφείς. Σαν να διαβάζουμε πολλά βιβλία μέσα στο βιβλίο.

Ο Χούλιο Κορτάσαρ λοιπόν ξεκινά με τους "δρόμους των συγγραφέων".

• Είναι εφικτό να διαχωρίσουμε τον συγγραφέα απο την εποχή του ή τον τόπο του;

• Ποια η διαφορά της φιλοσοφικής και λογοτεχνικής πλευράς του χρόνου;

• Διήγημα. Τι ειναι φανταστικό και τι πραγματικό; Το μεταφυσικό ή φανταστικό στοιχείο είναι εκεί όχι για να μας αποσπά από τον έξω κόσμο αλλά για να υπηρετεί την πραγματικότητα.

• Πότε το ρεαλιστικό διήγημα γίνεται εξαιρετικό; σίγουρα όχι όταν είναι απλή καταγραφή της καθημερινότητας.

• Πώς λειτουργούν το μοιραίο, η μουσικότητα, το χιούμορ, το παιγνιώδες, ο ερωτισμός, η πολιτική μέσα στη λογοτεχνία;

• Οι στρατευμένοι ιδεολογικά συγγραφείς είτε είναι κακοί συγγραφείς, είτε είναι καλοί συγγραφείς που θα γίνουν κακοί γιατί αυτοπεριορίζονται.

• Όλοι οι συγγραφείς εμπνέονται από άλλους χωρίς να το καταλαβαίνουν, οι μιμητές όμως το ξέρουν πως μιμούνται και για αυτό θα αποτύχουν.

• Πόσο εύκολο είναι να είσαι εξόριστος συγγραφέας;

• Μοιάζουν τελικά όλοι οι Λατινοαμερικάνοι συγγραφείς; Προέρχονται σίγουρα από κοινές παραδόσεις κι έχουν κοινό τόπο τη γλώσσα και την πολιτική. Ιδίως αυτοί του Νοτίου Κώνου. 

 

• Πώς γράφτηκε το Κουτσό, πόσα επίπεδα έχει και γιατί διαβάζεται με τουλάχιστον δύο τρόπους; Ποιο το μειονέκτημα του;

• Δίνει η λογοτεχνία απαντήσεις ή μονο θέτει ερωτήματα; Είναι μήπως θέμα ευφυΐας του συγγραφέα; Και τι αρέσει πιο πολύ στους νέους;

• Μπορεί να γίνει επανάσταση με τη συμβατική γλώσσα;

• Αξίζει ένα βιβλίο αν ο αναγνώστης δεν γίνει συνεργός;

• Ωριμάζει ο συγγραφέας όταν μπορεί να πάει από το εγώ στο εσύ κι απο το εσείς στο εμείς;

Ο Κορτάσαρ, ανοιχτό βιβλίο, απαντά με προσήνεια, τόλμη, ειλικρίνεια, διαλλακτικότητα σε όλες τις ερωτήσεις. Μα κυρίως μιλά με ένα σαγηνευτικό πάθος για τη λογοτεχνία.

Δεν θα μάθετε να γράφετε με τα συγκεκριμένα μαθήματα, θα δείτε ίσως την ανάγνωση αλλιώς και σίγουρα θα κατανοήσετε τον κόσμο του Κορτάσαρ πολύ καλύτερα. Άνθρωποι που μπορεί να φοβούνται πχ να πιάσουν το Κουτσό θα νιώσουν ασφαλείς να το επιλέξουν ή να το απορρίψουν. Όπως γράφει ο Αχιλλέας Κυριακίδης στο οπισθόφυλλο, όποιος διαβάσει αυτό το βιβλίο δεν έχει καμία δικαιολογία να μείνει μετεξεταστέος στη λογοτεχνία.

Τέση Παπαθανασίου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ

 Η Τέση Παπαθανασίου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα με καταγωγή από Μαγνησία, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη. Σπούδασε Γεωλογία στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε για αρκετά χρόνια στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Επιταχυντικών Συστημάτων και Εφαρμογών.
Ζει στην Αθήνα με τον σύζυγό της και τις δύο κόρες τους. Μεγάλες της αγάπες, εκτός από την οικογένειά της, είναι τα Μαθηματικά, η Μουσική και τα Μυστήρια.
Η "Λουκουμόσκονη" είναι το πρώτο της μυθιστόρημα.

 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ η άποψη της Αναστασίας Δημακοπούλου για το βιβλίο "ΠΟΣΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΑΙΜΑ;" ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΠΟΜΜΕΡ - Εκδόσεις 24γράμματα

ΠΟΣΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΑΙΜΑ;

ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΠΟΜΜΕΡ

Εκδόσεις 24γράμματα

Το έκτο κατά σειρά μυθιστόρημα της Αντιγόνης Πόμμερ, με τον ιδιαίτερο τίτλο ΠΟΣΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΑΙΜΑ; που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα τον περασμένο Φεβρουάριο, είναι κάτι τελείως διαφορετικό από το έως τώρα συγγραφικό της έργο. Πάνω σε αυτό θα ήθελα, να εκφράσω την γνώμη μου, ότι θαυμάζω τους συγγραφείς που έρχονται αντιμέτωποι με νέες προκλήσεις, που τολμούν να πειραματιστούν σε κάτι νέο, ξεφεύγοντας από τα τυποποιημένα.

Το βιβλίο ΠΟΣΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΑΙΜΑ; είναι μία παρωδία δοσμένη με ύφος κωμικό, με διάθεση σαρκαστική, αφιερωμένη από την συγγραφέα σε «όλους όσους εκφράζονται μέσα από την διαφορετικότητά τους»

 Τα θέματα που αγγίζει- μέσω του πολύ συμπαθητικού ήρωά της- πολλά και σύγχρονα: διαφορετικότητα, χειριστικοί άνθρωποι, ο έρωτας και η φιλία, τον ρόλο που παίζουν τα πρότυπα και τα είδωλα στην σημερινή πραγματικότητα. Καταστάσεις που έχουμε ζήσει λίγο πολύ όλοι μας, ή έχουμε δώσει τον προσωπικό μας αγώνα για να τις ξεπεράσουμε.

Ας γνωρίσουμε τον κεντρικό ήρωα της Πόμμερ, τον συμπαθέστατο και αυθεντικό Ερνέστο: O Eρνέστο, παιδί μονογονεικής οικογένειας, είναι ένας νεαρός, χοντρός βρικόλακας, ευαίσθητος, ρομαντικός, λάτρης της λογοτεχνίας, με πρότυπό του τον αριστοκρατικό και λιπόσαρκο Κρίστοφερ Λη. Όνειρό του, να καταφέρει να μοιάσει στο είδωλό του, για να μπορέσει να ζήσει τον απόλυτο έρωτα στο πρόσωπο της γυναίκας που τον γοήτευσε, της Σταυρούλας. Ο αγώνας του θ΄ αποδειχτεί πολύ σκληρός, καθώς θα πρέπει να τιθασεύσει τα βίαια ένστικτά του όπως, να επιτίθεται και να τρώει όποιον συναντάει στο διάβα του, να είναι τόσο λαίμαργος, να μετριάσει την ποσότητα του αίματος που καταναλώνει και πάνω απ΄ όλα να βρει πόσες θερμίδες έχει το αίμα. Από την άλλη, πρέπει να καταφέρει να επιβληθεί στην χειριστική μητέρα του για να πάψει να παραγκωνίζει τις δικές του ανάγκες για χάρη της, να τονώσει το ηθικό του και την αυτοαξία του, γνωρίζοντας κόσμο και αποκτώντας κοινωνικές επαφές. Πάνω απ΄ όλα χρειάζεται έναν αληθινό φίλο για να μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα, απλά και ξεκάθαρα να τον αποδέχεται όπως είναι, χωρίς να τον κατακρίνει και αυτό θα το ανακαλύψει στο πρόσωπο της γκοθού  Έμας.

Στο αφελές μυαλό του, όλα αυτά του φαίνονται απλά, τα εμπόδια που θα συναντήσει πολλά και πολλές φορές απροσπέλαστα, με συνεχείς απογοητεύσεις, παραιτήσεις από τον αρχικό του στόχο, πισωγυρίσματα που αποτελούν τροχοπέδη, ωστόσο, το πείσμα και η θέληση για κάτι που είναι όνειρο ζωής γι’αυτόν θα υπερτερήσουν.

Πόσοι άραγε από μας δεν έχουμε βρεθεί στην θέση του Ερνέστο; 

Πόσοι από μας θα θέλαμε πραγματικά, να μας αποδέχονται όπως είμαστε, με τα κιλά μας, την εκκεντρική εμφάνιση μας, την οποιαδήποτε μόρφωση και τον πνευματικό κόσμο που κατέχουμε, έστω και αν αυτός είναι φτωχός και ελλιπής;

Πόσοι θα θέλαμε ν΄ απαλλαγούμε από έναν χειριστικό γονέα, που εκμεταλλευόμενος την αγάπη και την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του, κριτικάρει τα πάντα, την στάση, τις συμπεριφορές και τις αποφάσεις μας, «παίζει» με τα συναισθήματά μας, προκαλώντας μας θυμό και εκνευρισμό;

Και τέλος, γιατί πρέπει να μοιάσουμε σε κάποιον αναγνωρίσιμο και επώνυμο και να μην είμαστε ο εαυτός μας; Ένα άτομο που γίνεται αντικείμενο υπερβολικής αγάπης και λατρείας, όπως ο Κρίστοφερ Λη για τον Ερνέστο, δεν είναι πάντα το κατάλληλο για μας ή στην τελική, στο μυαλό μας αποκτά υπερβολική αξία, καθώς φτιάχνουμε μια επίπλαστη πραγματικότητα και καταναλώνουμε ενέργεια, προκειμένου να την ζήσουμε, με οποιοδήποτε κόστος.

Τα παραπάνω είναι καταστάσεις που λίγο πολύ, όλοι βιώνουμε. Η συγγραφέας Αντιγόνη Πόμμερ επιλέγει έναν τελείως διαφορετικό τρόπο, μακριά από τα συνηθισμένα κλισέ, να προσεγγίσει αυτές τις καταστάσεις, που για πολλούς από εμάς, αποτελούν απροσπέλαστα εμπόδια και μόνο η σημαντική συμβολή ενός ειδικού ψυχολόγου, θα μπορούσε να μας βοηθήσει.

Με όμορφη, ανάλαφρη γραφή, ευανάγνωστη και ευχάριστη, με χιουμοριστικούς διαλόγους, προσεγγίζει θέματα σοβαρά, με χαρακτήρες ξεχωριστούς, αληθινούς, καθημερινούς -αν εξαιρέσεις το γεγονός ότι οι χάρτινοι πρωταγωνιστές της, ο Ερνέστο και η μητέρα του η Βανέσα είναι βρικόλακες και όχι απλοί θνητοί, όπως έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε-.

Ωστόσο οι περιγραφές της Αντιγόνης Πόμμερ είναι τόσο απολαυστικές που δεν υστερούν σε τίποτα, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τους συνηθισμένους θνητούς ήρωες. Όλο το βιβλίο διαπνέεται από μία ατμόσφαιρα ιδιαίτερη, εκκεντρική-γιατί όχι;- δημιουργεί στον αναγνώστη μία διάθεση εύθυμη, «μπριόζα», τουλάχιστον έτσι ένιωσα εγώ και διαπίστωσα επίσης, πως, βλέποντας σοβαρά θέματα από άλλη σκοπιά, ελαφρύνουμε την σοβαρότητα που τους δίνουμε, αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα με άλλη δυναμική και πιο συνειδητοποιημένα.

Το μυθιστόρημα ΠΟΣΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΕΧΕΙ ΤΟ ΑΙΜΑ; είναι ένα ευφυέστατο ανάγνωσμα, διαπνέεται από μία ανθρωπιά και ανιδιοτέλεια, μία ευαισθησία για τις πραγματικές αξίες της ζωής δοσμένο μ΄ ένα διαφορετικό τρόπο, που είμαι σίγουρη, ότι θα αγαπηθεί από τους αναγνώστες, όπως του πρέπει.

Αναστασία  Δημακοπούλου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ

 

 

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ γράφει η Τέση Παπαθανασίου για το βιβλίο "Κόκκινη Μαδρίτη" Carmen Mola - Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Κόκκινη Μαδρίτη, Κάρμεν Μόλα

Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Αφού παραβλέψουμε τα σύννεφα μυγών και τις αποικίες προνυμφών, που, μην ακούτε, πλάκα κάνω, καθόλου δεν με πείραξαν, μη σας πω μου άρεσαν κιόλας, θα πάρω το σοβαρό μου και θα γίνω αυστηρή.

- Μια πολύ πολύ πολύ δυνατή ιστορία, με εξαιρετική ιδέα - Ένα φοβερό τέλος, - Μια έξυπνη δομή με μικρά κεφάλαια και ροή αδιάκοπη, - Γεμάτο δράση και εξελίξεις.

Επίσης το βιβλίο επιβεβαιώνει δύο πράγματα:

1ον. Οι ανατροπές μπορούν να γίνουν χωρίς να βγάζεις λαγούς από καπέλα

και

2ον. Είναι προτιμότερο ο ένοχος να μην είναι κομήτης κι ας βρίσκεται ο αναγνώστης ένα βήμα μπροστά από τα γεγονότα, αυτό σημαίνει πως ο συγγραφέας τον έχει προϊδεάσει σωστά, όχι πως είναι προβλέψιμος.

Το brainstorming των 3 συγγραφέων λειτούργησε πολύ καλά σε αυτά τα κομμάτια που συγκαταλέγω στα πολύ θετικά. (το τελικό πρόσημο είναι θετικό και το βιβλίο προτείνεται, παρά τα όσα πω παρακάτω)

Όμως... Υπάρχουν δύο σημεία που μετρίασαν τον αρχικό ενθουσιασμό μου. Το ένα είναι ότι δεν με κέρδισε η αφήγηση. Με ξένισε το ύφος που ήταν ανομοιόμορφο πετώντας σε κάποια κεφάλαια εκφράσεις προφορικές και άκομψες, ενώ σε κάποια άλλα πιο λόγιες και καθαρευουσιάνικες, χωρίς να δικαιολογούνται από το κείμενο. (Μιλάω πάντα για την αφήγηση κι όχι για διαλόγους, όπου θα ήταν κατανοητό). Μου έμοιαζε περισσότερο με σενάριο, χωρίς να καταφέρει να μου μεταδώσει την ατμόσφαιρα (πιστεύω πάντως πως θα μεταφερθεί άψογα στην οθόνη).

Το δεύτερο είναι ότι ο κύριος χαρακτήρας και κάποια σημεία της πλοκής δεν με έπεισαν, άφηναν κάποια σοβαρά κενά.

Ένιωσα πως οι συγγραφείς χρησιμοποίησαν όλα τα σωστά κόλπα για ένα εντυπωσιακό αστυνομικό μυθιστόρημα αλλά δεν μπόρεσαν να τα συρράψουν αποτελεσματικά. Είχαν στα χέρια τους ένα μοντέρνο σχέδιο, ένα φοβερό πατρόν, ένα λαμπερό ύφασμα, η ραπτομηχανή τελευταίας τεχνολογίας, μα η κλωστή της συρραφής αποδείχτηκε αδύναμη, φυλαγμένη σε ένα συρτάρι όπου την είχαν μασουλήσει σκουλήκια...

Τέση Παπαθανασίου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Περισσότερα για το βιβλίο εδώ