ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ γράφει η Αναστασία Δημακοπούλου για το βιβλίο "ΣΑΣΜόΣ - Σπύρος Πετρουλάκης" Εκδόσεις Μίνωας!

ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗΣ – ΣΑΣΜόΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΙΝΩΑΣ

«Μόνο εκείνος π΄ αγαπά μπορεί να το πιστέψει πως της αγάπης ο καημός τη σταματά τη σκέψη…» 

Νότες ανατριχιαστικές, στίχοι, ως άλλοι στοχασμοί, του αείμνηστου κρητικού λυράρη Θανάση Σκορδαλού, ξεχύνονται ορμητικά, συνταράσσουν ψυχή και σώμα, αποδεικνύοντας για εκατομμυριοστή φορά πως ο έρωτας τρελαίνει το μυαλό και γίνεται η αφορμή ν΄ αναβιώνουν χαμένοι έρωτες για να επιβεβαιωθεί ο εγωισμός κάποιων, ν΄ αναζωπυρώνονται καταστροφικά πάθη, δίνοντας το έναυσμα για ένα ατελείωτο ποτάμι αίματος που στο διάβα του, σαρώνει δεκάδες αθώες ψυχές, ξεκληρίζει οικογένειες, που διώκονται από τον τόπο τους, χωρίς ίχνος ελπίδας και ζωής. 

Το έκτο μυθιστόρημα του Σπύρου Πετρουλάκη ΣΑΣΜόΣ, έχει ως κυρίαρχο θέμα του, την κρητική βεντέτα, ένα έθιμο παράλογο για μας τους υπόλοιπους, ένας απάνθρωπος εθιμικός νόμος της κριτικής κουλτούρας, μία τοπική ιδιαιτερότητα, που πλήττει σε βάθος χρόνου τις αντιμαχόμενες πλευρές. 

Μία ασήμαντη αφορμή ρίχνει το λάδι στην φωτιά, για να φουντώσει η σπίθα, που καίει όσους είχαν την (ατυχία;) να φέρουν το ίδιο επίθετο, με αποτέλεσμα, να σκορπίζεται άδικα τόσο αίμα, να ξεσπάει ένα ατέρμονο θανατικό, τόσο στο κορμί αυτών που φεύγουν αλλά ιδιαίτερα στην ψυχή αυτών που μένουν, οι οποίοι πρέπει να βρουν και το κουράγιο να ορθοποδήσουν, υπομένοντας βουβά, την λοιδορία και τον εξευτελισμό των συντοπιτών τους. 

Αρκετές είναι οι φορές, που ξεριζώνονται από τον τόπο τους, αναζητώντας την τύχη τους κάπου, χιλιόμετρα μακριά από το μίσος, την πηγή του κακού. Τα πνεύματα ηρεμούν, όταν επέρχεται ο ΣΑΣΜόΣ, η συμφιλίωση, ο συμβιβασμός δηλαδή, ανάμεσα στους εμπλεκόμενους, την οποία και αναλαμβάνουν πρόσωπα σεβάσμια, που εμπνέουν εμπιστοσύνη στο κοινωνικό σύνολο, είτε λόγω ηλικίας, είτε λόγω της εμπειρίας τους σε ανάλογα θέματα. 

Ο Σασμός (εκ του σιάζω=διορθώνω, φτιάχνω), είναι μία πράξη πολιτισμού, που απαιτεί τον σεβασμό όλων και την υπέρβαση του καθιερωμένου. Επιφέρει την σύμπνοια και την καταλλαγή των παθών, με συντεκνίες συνήθως και κουμπαριές ανάμεσα στα μέλη. Θα ήθελα όμως να επισημάνω, πώς στον ΣΑΣΜΟ, ο Σπύρος Πετρουλάκης εντυπωσιάζει για άλλη μια φορά τον αναγνώστη, αφού η τελεία που βάζει σε αυτή την κριτική βεντέτα αποτελεί και …την μεγάλη ανατροπή.

 Ο αναγνώστης, γίνεται μάρτυρας μιας εντυπωσιακή υπέρβασης της ανθρώπινης ψυχής. Θαυμάζει το μεγαλείο του ανθρώπου, εκείνου του ανθρώπου, που διαθέτει το προσωπικό σθένος, να σηκώσει ανάστημα στον μακροχρόνιο φθόνο, σπάζοντας τα δεσμά του παρελθόντος, με την δύναμη της αληθινής συγχώρεσης, αποδεικνύοντας το μεγαλείο και την ανώτερότητά του. 

Ξεκίνησα να διαβάζω το «ΣΑΣΜΟ» του Σπύρου Πετρουλάκη, αφού πρώτα είχα κατεβάσει πάμπολλες πληροφορίες και είχα παρακολουθήσει αμέτρητα βίντεο, προκειμένου να μπω σε αυτήν την (λογική;) της κρητικής κουλτούρας. Ιστορίες αληθινές, ανθρώπινες, συγκλονιστικές μέσα στην ωμότητά τους, που πραγματικά, αν δεν γίνεις μέρος τους, είναι αδιανόητο να κατορθώσεις να συναισθανθείς την ψυχολογία αυτών των ανθρώπων, που τις απαρτίζουν. 

Με ένα μόνιμο σφίξιμο στο στήθος, με το αίσθημα ότι κάτι με πλακώνει και μου σφίγγει την καρδιά σα μέγγενη, συνέχιζα να διαβάζω τα δρώμενα, να παρακολουθώ το δράμα ενός μικρού παιδιού να σπαράζει πάνω από το άψυχο κορμί του πατέρα του, αλλά και την απόγνωση στο πρόσωπο του φίλου του, την απίστευτη πίεση που δέχθηκε και…. προσπαθώ να καταλάβω, πώς μπορεί να πιστεύει κάποιος, ότι επιφέρει την δικαιοσύνη, ότι «ξεπλένει την ντροπή» της οικογένειάς του-όπως λέγεται στις περιπτώσεις αυτές- όταν αφαιρεί μία αθώα ζωή, αφήνοντας ένα παιδί ξεκρέμαστο και ορφανό, μια μάνα που γίνεται στόχος επικρίσεων, αλλά και στην αντίπερα όχθη, μια μάνα, που χάνει τόσο άδικα το σπλάχνο της και που η μοίρα, της επιβάλλει να συνεχίζει να ζει, μόνο για να θρηνεί, φροντίζοντας τον τάφο του γιου της, ο κοινωνικός στιγματισμός της αδελφής του θύματος, το πρόσωπο της οποίας καταδικάζεται σε οξύτατη στηλίτευση από τους γύρω της και εν τέλει, σε κοινωνικό αποκλεισμό. Ιδιαίτερη αναφορά θα κάνω σε μία εικόνα, για την οποία δεν υπάρχουν λόγια να εκφραστεί και με συγκίνησε βαθύτατα. 

Το άψυχο κουφάρι του σκύλου του, πιστού φίλου του αδικοχαμένου παλληκαριού πάνω από το μνήμα του. Μία δυνατή και τόσο παραστατική εικόνα που αποδεικνύει ότι ο σκύλος του, η Μανταρίνα του, «ρουφάει» ζωή, «τρέφεται» από τα αισθήματα λατρείας του αφεντικού της. Από την στιγμή που κόβεται ο δεσμός αυτός, η αβάσταχτη θλίψη του, το κάνει να παραιτείται από την ζωή. Η κρητική βεντέτα και το κλείσιμο αυτής με τον επονομαζόμενο ΣΑΣΜΟ, είναι το κυρίαρχο θέμα στο βιβλίο του Σπύρου Πετρουλάκη. 

Ωστόσο, ο συγγραφέας αγγίζει σε βάθος την ψυχή του αναγνώστη με θέματα ανθρώπινα, καθημερινά, όπως η δύναμη του έρωτα, η οποία από την στιγμή που θα χάσει τον προσανατολισμό της, είναι αδύνατο να ελεγχθεί, με συνέπεια να οδηγεί στην αλαζονεία και την παραφροσύνη. 

Με ιδιαίτερα οξυμένη αντίληψη και σεμνότητα, ο Σπύρος Πετρουλάκης, μέσα από αληθινές αφηγήσεις, αλλά και προσωπικά βιώματα, μιλάει για πάθη και αρετές, βασικές ανθρώπινες αξίες όπως το φιλότιμο, η δύναμη της συγχώρησης, κάνει λόγο για την κρητική λεβεντιά. Αρώματα Κρήτης, γεύσεις, ονειρεμένες περιγραφές με την φύση να παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, κρητικά γλέντια. 

Ένα οδοιπορικό στ΄ άδυτα της κρητικής κουλτούρας και ιδιοσυγκρασίας, με διάσπαρτους διαλόγους, με ντοπιολαλιές και έναν εικονοπλαστικό λόγο, που καθιστά το κείμενο άμεσο, ζωντανό, ποικιλόμορφο και πιο προσιτό στον αναγνώστη, ο οποίος ευαισθητοποιείται και οικειοποιείται τον προβληματισμό του συγγραφέα. 

Η λυρικότητα στις περιγραφές είναι έκδηλη, η συναισθηματική φόρτιση επίσης, καθώς οι λέξεις, που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας έχουν μία μαγεία, σε συνεπαίρνει ο λόγος του, ενεργοποιούνται οι αισθήσεις, διάχυτη είναι η αγωνία για το αίσιο τέλος, εάν τελικά θα επέλθει η πολυπόθητη λύτρωση, ο σασμός, που θα απελευθερώσει τις δύο οικογένειες από τα δεσμά του μίσους και του αλληλοσπαραγμού. Πιστεύω, ότι θέλει πολλή δουλειά και ιδιαίτερη συγκέντρωση ν΄ αγγίζεις, με απλές λέξεις την ψυχή του αναγνώστη και αυτό, ο Σπύρος Πετρουλάκης το πετυχαίνει, γιατί οι λέξεις που χρησιμοποιεί, είναι λέξεις καρδιάς! 

Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον συγγραφέα για αυτό το τόσο όμορφο ταξίδι που χάρισε σε μας τους αναγνώστες και να του ευχηθώ, σε όλα τα βιβλία του, ν΄ ακουμπά τις ψυχές μας με την γλώσσα της καρδιάς! 

Αναστασία Δημακοπούλου

ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ

Ο Σπύρος Πετρουλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα και έζησε στο Ρέθυμνο και στα Χανιά από όπου και κατάγεται. Είναι συνθέτης και στιχουργός και έχει συμμετάσχει σε μουσικές παραστάσεις και συναυλίες σε όλη την Ελλάδα. Τραγούδια του περιλαμβάνονται σε CD πολλών γνωστών καλλιτεχνών, ενώ έχει γράψει μουσική και τραγούδια για ντοκιμαντέρ και θεατρικές παραστάσεις. Έχει διατελέσει διευθυντής στο διαφημιστικό τμήμα και ραδιοφωνικός παραγωγός στο Δίκτυο fm 91,5 στα Χανιά.
Ασχολείται επαγγελματικά με τη φωτογραφία, είναι αφηγητής παραμυθιών, προπονητής και Πανελληνιονίκης στο άθλημα του Taekwondo και έχει ως χόμπι την αναρρίχηση και τις καταδύσεις.

Τίτλοι βιβλίων του:
(2019)	Σασμός, Μίνωας
(2018)	Αμαλία, Μίνωας
(2018)	Το παράθυρο της Νεφέλης, Μίνωας
(2017)	Το τελευταίο δαχτυλίδι, Μίνωας
(2016)	Η Παναγιά της φωτιάς, Μίνωας
(2016)	Η συνταγή της ευτυχίας, Μίνωας
(2016)	Ο δράκος Μπουρμπουλήθρας, Μίνωας
(2015)	Η εξομολόγηση, Μίνωας
(2015)	Η εξομολόγηση, Μίνωας
(2015)	Ο θησαυρός του Κυβερνήτη, Μίνωας
(2015)	Ο θησαυρός του κυβερνήτη, Μίνωας
(2014)	Στα χνάρια του κουρσάρου Μπαρμπαρόσα, Μίνωας
(2014)	Το παράθυρο της Νεφέλης, Μίνωας