Oι Καλοί - ΗΑΝΝΑΗ ΚΕΝΤ
«Οι Καλοί» της Hannah Kent, όπως και το πρωτόλειο βιβλίο, «Έθιμα ταφής» εισχωρούν στ΄ άδυτα ενός κόσμου «απαρχαιωμένου», που αφορά στη συντήρηση λαϊκών δοξασιών και δεισιδαιμονιών της ιρλανδικής υπαίθρου του 19ου αιώνα.
Οι «νεραϊδοπαρμένοι», οι «αλαφροΐσκιωτοι» και τα «τελώνια» είναι λέξεις, άγνωστες και παράδοξες στον κόσμο των εγγράμματων κοινωνιών, ωστόσο, σημαντικό κομμάτι των πεποιθήσεων των λαϊκών τάξεων, ως ένας δικός τους τρόπος ερμηνείας των ανθρώπινων παθήσεων σώματος και μυαλού. Δοξασίες που ξεπερνούν τα όρια του λογικού και αναδεικνύονται στα μάτια σπουδαγμένων ανθρώπων, ως κάτι παράλογο και εξωπραγματικό.
Η συγγραφέας, -όπως αναφέρει στο σημείωμά της στο τέλος του βιβλίου-, στην προσπάθειά της να ρίξει φως σε λαϊκές δοξασίες για νεράιδες και ξωτικά, μελέτησε ενδελεχώς πανεπιστημιακά συγγράμματα και πραγματείες σοφών ιστορικών και ακαδημαϊκών λαογράφων.
Ανέτρεξε σε καταγεγραμμένες μαρτυρίες για παρόμοιες περιπτώσεις ανθρώπων, ως αποτέλεσμα της προσπάθειάς τους να διώξουν μακριά το κακό, όντας δέσμιοι πανάρχαιων τεχνικών με μαντζούνια και βοτάνια, ξορκίζοντας νεράιδες και «τελώνια», προκειμένου να επαναφέρουν στην πραγματική ζωή δικά τους, αγαπημένα πρόσωπα. Ένα ανάλογο περιστατικό ξεδιπλώνεται και στην ιστορία του βιβλίου «οι καλοί» που με περίσσεια γλαφυρότητα και εκπληκτική λογοτεχνικότητα, περιγράφει η Kent στην αφήγησή της.
Μία ζωντανή περιγραφή μέσα σε ένα άπλετα ατμοσφαιρικό σκηνικό που συναρπάζει, αφού σε προκαλεί να διεισδύσεις στον κόσμο της υπαίθρου της ιρλανδικής κουλτούρας και ν΄ ανακαλύψεις «ιδίοις όμμασι», ότι παρόμοιες υποθέσεις, αντιμετωπίζονταν ως κάτι απόλυτα φυσιολογικό από ανθρώπους που είχαν σφραγίσει με το αίμα τους τις ιρλανδικές κοιλάδες και όχι ως απόρροια περιορισμένης ευφυίας και λογικής.
Η ιστορία διαδραματίζεται στην Ιρλανδία του 1825 λίγο πριν τον μεγάλο λιμό, συγκεκριμένα στην Κοιλάδα της κομητείας του Κέρι. Άνθρωποι φτωχοί και αγράμματοι που ζουν σε καλύβες και πλίνθινες κατασκευές, επιβιώνουν μόνο με πατάτες και το γάλα των ζωντανών τους, συμβιώνοντας στον ίδιο χώρο με αυτά. Άνθρωποι, που δεν εμπιστεύονται την ιατρική επιστήμη, ή δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε γιατρούς, παρά μόνο μία πληθώρα από γιατρικά βοτάνια της φύσης, που «θεραπεύουν» όλες τις παθήσεις. «…οι περισσότεροι ήταν από την κοιλάδα, δεμένοι μεταξύ τους με τους δεσμούς του αίματος, της δουλειάς και των παραδόσεων, που είχαν σφραγίσει στο χώμα, όσοι είχαν ζήσει εδώ πριν από τους ίδιους…»
Ο Μίχολ Κέλιχερ ένα τετράχρονο αγοράκι, εγγονός της Νόρα, ύστερα από κάποια ηλικία σταματάει ν΄ αναπτύσσεται φυσιολογικά. Δεν μιλάει, δεν περπατάει, μόνο γρυλίζει, βγάζοντας άναρθρες κραυγές που τρομάζουν και προβληματίζουν την κεντρική ηρωίδα του βιβλίου, Νόρα Λίχι. Η ίδια, συντετριμμένη ακόμη από τον πρόσφατο χαμό του άνδρα της , Μάρτιν, και έχοντας χάσει νωρίτερα και την κόρη της, μητέρα του μικρού, δυσκολεύεται πολύ να τον φροντίσει. Μάλιστα, αισθάνεται ντροπή για την κατάστασή του, με αποτέλεσμα να τον κρύβει, μην μπορώντας ν΄ αντικρύζει στα μάτια των άλλων ανθρώπων, τον οίκτο για «την κατάντια του». Αποφασίζει να προσλάβει μία κοπέλα για να την βοηθάει στην ανατροφή του «ανήμπορου» Μίχολ.
Η νεαρή Μαίρη Κλίφορντ, έχει όλη την καλή διάθεση να φροντίσει τον μικρό, έχοντας όμως πλήρους άγνοιας για το κακό που παραμονεύει και απειλεί την ζωή του παιδιού. «..ζαρωμένο και ανήσυχο, λες και είχε το σαράκι που ρουφούσε τους χυμούς απ΄ τα φυτά και τ΄ άφηνε μαραγκιασμένα και ξερά. Είχε πέσει σε σπίτι σημαδεμένο από την αρρώστια, θα κόλλαγε και αυτή…»
Ανεξήγητες και μακάβριες ιστορίες για τους «Καλούς» και για διάφορα άλλα ξωτικά στοιχειά, που εισβάλλουν στον αληθινό κόσμο, προκαλώντας αρρώστιες, θανάτους και γενικές κακοτυχίες, υποδαυλίζουν γύρω της έναν ασφυκτικό κλοιό, που την πνίγει και την κάνει, να θέλει να τρέξει στην ζεστή αγκαλιά των μικρών της αδελφών. Εντούτοις, αποφασίζει να συμμετάσχει στην απόφαση να «θεραπεύσουν» τον μικρό Μίχολ, ζητώντας την βοήθεια της Νανς Ρόουτς, μιας γυναίκας αλλόκοτης, περιπλανώμενης και παιδεμένης από την απόρριψη των περισσοτέρων, που, όπως λέγεται, κατέχει την δύναμη και την γνώση των «Καλών» και όλα τα μυστήρια της παλιάς μαγείας.
Ειδωλολατρικές και αμαρτωλές τεχνικές και συνήθειες τις χαρακτηρίζει ο πάτερ Λίχι, απαιτώντας την άμεση απομάκρυνση της «ξωτάρισσας». Ακροβατώντας σ΄ ένα τεντωμένο σκοινί μεταξύ ζωής και θανάτου, θα κατορθώσουν ν΄ απαλύνουν τον πόνο, επαναφέροντας τον αληθινό Μίχολ ή θα οδηγηθούν σ΄ επικίνδυνα μονοπάτια, φθάνοντας στο σημείο ν΄ αμφισβητήσουν τα όσα γνωρίζουν για την χρήση θεραπευτικών βοτάνων και μαγικών φίλτρων;
Η Hannah Kent, δημιουργεί στα βιβλία της απίστευτη ατμόσφαιρα, που σε βάζει στο κείμενο, ενεργοποιώντας και τις πέντε αισθήσεις σου. Αισθάνεσαι να βουλιάζεις στην λάσπη και στα λασπόνερα, που φέρει η κοιλάδα, έχεις στην μύτη σου την μυρωδιά από το καμένο χαμολεύκι, νιώθεις να συδαυλίζεις την φωτιά ρίχνοντας ξερές «σβουνιές» και να γίνεσαι μέρος της παρέας των ανθρώπων, που απολαμβάνουν το «πιοτίν» στο παραγώνι, εξιστορώντας διαφόρων λογιών ιστορίες.
Οι χαρακτήρες είναι πλασμένοι με αληθοφάνεια και λυρικότητα, ενώ η σφιχτοδεμένη πλοκή σε κερδίζει και σε κρατάει σε αγωνία έως το τέλος του βιβλίου.
Η ιστορική έρευνα της συγγραφέας προκειμένου ν΄ απεικονίσει την ζωή των λαϊκών στρωμάτων της ιρλανδικής υπαίθρου και των παραδόσεών τους, βασίζεται σε ένα, ανεκτίμητης αξίας υλικό, σχετικό με την χρήση τοπικών ιδιωματισμών στο λεξιλόγιο των κατοίκων και την θεραπευτική χρήση της πληθώρας βοτάνων, που αποτελούσαν αμετάκλητο κομμάτι του φυσικού πλούτου της περιοχής.
Τοποθετημένο σ΄ έναν χαμένο κόσμο, δέσμιο στους δικούς του κανόνες, «οι Καλοί» είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα για εκείνους που ζουν σε απελπιστικές συνθήκες.
Εκεί, όπου ο φόβος του ξένου και του άγνωστου, ο φόβος για το σκοτάδι μεταμορφώνει τον άνθρωπο και τον αφομοιώνει στην μακάβρια πλευρά μιας ξεχασμένης κοινωνίας, ενεργοποιώντας τον παραλογισμό και τις καταστροφικές του παρορμήσεις.
Ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα που ζωντανεύει την ιστορία ενός τόπου και αποτελεί ιδιαίτερη πρόταση για όσους προτιμούν να ταξιδεύουν μέσα από ατμοσφαιρικά και καλογραμμένα βιβλία!
Περισσότερα για το βιβλίο εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου